ΥΑ Υ1/ΓΠ 127962/03/2004 ΦΕΚ 395/Α/27.2.2004
Εναρμόνιση της Εθνικής Νομοθεσίας
προς την αντίστοιχη Κοινοτική ΟΔ/2002/46/ΕΚ "σχετικά με τα Συμπληρώματα
Διατροφής".
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ
ΠΡΟΝΟΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
Α. Του άρθρου 1 παρ. 1, 2 και 3 του Ν. 1338/87
"Περί εφαρμογής του Κοινοτικού Δικαίου" (ΦΕΚ34/Α/87) όπως
τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 1440/84 (ΦΕΚ
70/Α/84) "Συμμετοχή της Ελλάδος στο Κεφάλαιο, στα αποθεματικά και στις
προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, στο Κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής
Κοινότητας ’νθρακος και Χάλυβος του Οργανισμού Εφοδιασμού της EURATOM, καθώς και του άρθρου 65 του Ν.1892/90 (ΦΕΚ Α/101/90) της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Β. Των άρθρων 2 παράγραφος 1 και 2 περίπτωση (β)
και 14του Ν.1316/83 (Α/3) "Ίδρυση, οργάνωση και αρμοδιότητες του Εθνικού
Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), της Εθνικής
Φαρμακοβιομηχανίας (ΕΦ), της Κρατικής φαρμακαποθήκης (Κ.Φ.)
και τροποποίηση της φαρμακευτικής Νομοθεσίας και άλλες διατάξεις", όπως
τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν από τις διατάξεις του άρθρου 1 και
συγκεκριμένα την περίπτωση ιβ και παράγραφο 5 του Ν.
1965/91 (ΦΕΚΑ/146/91) και του Ν. 2519/97 (ΦΕΚΑ/165).
2. Την Ο - 950/23η /11.12.2003 πρόταση του ΔΣ/ΕΟΦ.
3. Το άρθρο 27Α του Ν.2081/92 (ΦΕΚΑ/154) με το
οποίο προστέθηκε το άρθρο 29Α στο Ν. 1558/85 (ΦΕΚ
Α/137) "Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα και αντικαταστάθηκε από το άρθρο
1 παρ. 2 του Ν. 2469/97 (Α/38).
4. Την 3418/2002 (ΦΕΚ
861/Β/2002) Κοινή Απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας
"Ανάθεση αρμοδιοτήτων στους Υφυπουργούς Υγείας και Πρόνοιας".
5. Την Οδηγία 2002/46/ΕΚ της 10ης Ιουνίου 2002 του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προσέγγιση των νομοθεσιών
των κρατών μελών για τα συμπληρώματα διατροφής.
5. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκαλείται
δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
’ρθρο 1
Σκοπός
1. Οι διατάξεις της παρούσας αποσκοπούν στην
εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της ΟΔ/2002/46/ΕΚ (ΕΕ EL 183/12.7.2002) σχετικά με
τα συμπληρώματα διατροφής που διατίθενται στο εμπόριο και παρουσιάζονται ως
τρόφιμα. Τα προϊόντα αυτά παραδίδονται στον τελικό καταναλωτή μόνον σε προσυσκευασμένη μορφή.
2. Η παρούσα Υπουργική απόφαση δεν εφαρμόζεται στα
φαρμακευτικά προϊόντα, όπως ορίζονται στην οδηγία 2001/83/ΕΚτου Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Νοεμβρίου 2001 περί κοινοτικού κώδικα
για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση.
’ρθρο 2
Για τους σκοπούς της παρούσας Υπουργικής απόφασης
νοούνται ως:
α) "συμπληρώματα διατροφής" τα διατροφικά
προϊόντα αρμοδιότητας ΕΟΦ με σκοπό τη συμπλήρωση της
συνήθους δίαιτας, τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές θρεπτικών συστατικών ή
άλλων ουσιών με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις (π.χ
βρώσιμα εκχυλίσματα φυτών και άλλα συστατικά φυσικής προέλευσης με θρεπτικά
συστατικά όπως βιταμινούχα, μέταλλα, αμινοξέα, πρωτεΐνες, αντιοξειδωτικές
ουσίες κ.τ.λ), μεμονωμένων ή σε συνδυασμό, και τα
οποία διατίθενται στο εμπόριο σε δοσιμετρικές μορφές,
ήτοι μορφές παρουσίασης όπως κάψουλες, παστίλιες, δισκία, χάπια και άλλες
παρόμοιες μορφές, καθώς και φακελάκια σκόνης, φύσιγγες υγρού προϊόντος,
φιαλίδια με σταγονόμετρο και άλλες παρόμοιες μορφές υγρών και κόνεων που προορίζονται να ληφθούν σε προμετρημένες
μικρές μοναδιαίες ποσότητες.
β) "θρεπτικά συστατικά", οι ακόλουθες
ουσίες
ι) οι βιταμίνες
ιι) τα ανόργανα στοιχεία
’ρθρο 3
Τα συμπληρώματα διατροφής διατίθενται στο εμπόριο
εντός της Κοινότητας μόνον εφόσον ανταποκρίνονται στους κανόνες που θεσπίζει η
παρούσα Υπουργική Απόφαση. Απαγορεύεται η εισαγωγή, πώληση ή δωρεάν διάθεση
συμπληρωμάτων διατροφής που δεν πληρούν τους όρους της παρούσας.
’ρθρο 4
1. Για την παρασκευή συμπληρωμάτων διατροφής
επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μόνον εκείνες οι βιταμίνες και τα ανόργανα
στοιχεία που παρατίθενται στο παράρτημα Ι και με τις μορφές που παρατίθενται
στο παράρτημα II.
2. Στις ουσίες που απαριθμούνται στο παράρτημα II εφαρμόζονται τα κριτήρια καθαρότητας που προβλέπονται
από την κοινοτική νομοθεσία για τη χρήση τους στην παρασκευή τροφίμων για
σκοπούς άλλους από εκείνους που καλύπτονται από την παρούσα Υπουργική Απόφαση.
3. Για τις ουσίες που απαριθμούνται στο παράρτημα II για τις οποίες δεν καθορίζονται κριτήρια καθαρότητας από
την κοινοτική νομοθεσία και μέχρι της θεσπίσεως σχετικών προδιαγραφών,
εφαρμόζονται κριτήρια καθαρότητας γενικής αποδοχής τα οποία συνιστώνται από
διεθνείς οργανισμούς καθώς και από τις αντίστοιχες εθνικές διατάξεις.
’ρθρο 5
1. Οι μέγιστες ποσότητες βιταμινών και ανόργανων
στοιχείων που περιέχονται στα συμπληρώματα διατροφής καθορίζονται σε συνάρτηση
με την ημερήσια δόση τη συνιστώμενη από τον παρασκευαστή, συνεκτιμωμένων
των εξής:
α) του ανώτερου επιπέδου ασφαλείας (Upper Safe Limit)
βιταμινών και ανόργανων στοιχείων που καθορίζεται κατόπιν επιστημονικής
αξιολόγησης των κινδύνων, η οποία στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα γενικής
αποδοχής, λαμβάνοντας, ενδεχομένως, υπόψη τους διαφορετικούς βαθμούς
ευαισθησίας των διαφόρων ομάδων καταναλωτών,
β) της ημερήσιας πρόσληψης βιταμινών και ανόργανων
στοιχείων από την συνήθη τροφή και από άλλες διαιτητικές πηγές,
γ) του κατώτατου και ανώτατου ορίου ημερήσιας
πρόσληψης βιταμινών και ανόργανων στοιχείων άλλων ευρωπαϊκών κρατών.
2. Κατά τον καθορισμό των μεγίστων ποσοτήτων που
αναφέρεται στην παράγραφο 1 λαμβάνονται επίσης δεόντως υπόψη οι
προσλαμβανόμενες ποσότητες αναφοράς βιταμινών και ανόργανων στοιχειών για τον
πληθυσμό.
Οι μέγιστες και ελάχιστες δόσεις αναφέρονται στο
παράρτημα III και ισχύουν μέχρι τον καθορισμό τους
σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 5 της οδηγίας 2002/46/ΕΚ (Απόφαση Α.Χ.Σ 843/91, ΦΕΚ80/Β/12.2.92 σε εναρμόνιση της οδηγίας
90/496/ΕΟΚ).
3. Προκειμένου να εξασφαλισθεί η ύπαρξη στα
συμπληρώματα διατροφής επαρκών και ασφαλών ποσοτήτων βιταμινών και ανόργανων
στοιχείων, καθορίζονται, με κατάλληλο τρόπο, οι ελάχιστες και οι μέγιστες
ποσότητες σε συνάρτηση με την ημερήσια δόση τη συνιστώμενη από τον
παρασκευαστή, όπως ειδικότερα ορίζεται στο παράρτημα III.
’ρθρο 6
1. Για την εφαρμογή του άρθρου 5 παράγραφος 1 της
οδηγίας 2000/13/ΕΚ , τα προϊόντα που υπάγονται στην παρούσα Υπουργική Απόφαση
πωλούνται αποκλειστικά υπό την ονομασία:"συμπλήρωμα διατροφής".
2. Η επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση των
συμπληρωμάτων διατροφής δεν πρέπει να αποδίδει στα προϊόντα αυτά ιδιότητες
πρόληψης, αγωγής ή θεραπείας ανθρώπινης νόσου, ούτε να αναφέρει τέτοιες
ιδιότητες.
3. Υπό την επιφύλαξη της οδηγίας 2000/13/ΕΚ για την
προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με την επισήμανση, την
παρουσίαση και την διαφήμιση των τροφίμων, η επισήμανση των συμπληρωμάτων
διατροφής περιλαμβάνει υποχρεωτικά και τα ακόλουθα στοιχεία:
α) το όνομα των κατηγοριών θρεπτικών συστατικών ή
ουσιών που χαρακτηρίζουν το προϊόν ή ένδειξη σχετική με τη φύση των εν λόγω
θρεπτικών συστατικών ή ουσιών,
β) τη συνιστώμενη για ημερήσια κατανάλωση δόση του
προϊόντος,
γ) προειδοποίηση να μην γίνεται υπέρβαση της
συγκεκριμένης συνιστώμενης ημερήσιας δόσης.
δ) δήλωση ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν πρέπει
να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.
ε) δήλωση σύμφωνα με την οποία τα προϊόντα πρέπει
να φυλάσσονται μακριά από τα μικρά παιδιά.
4. Η επισήμανση των συμπληρωμάτων διατροφής που
κυκλοφορούν στην Ελλάδα πρέπει να είναι στην ελληνική γλώσσα. Το ίδιο ισχύει
και για το φυλλάδιο οδηγιών χρήσης, εάν υπάρχει.
’ρθρο 7
Η επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση των
συμπληρωμάτων διατροφής δεν πρέπει να αναφέρει ρητώς ή να υπονοεί ότι μία
ισορροπημένη και ποικίλη δίαιτα δεν αποτελεί επαρκή πηγή κατάλληλων ποσοτήτων
θρεπτικών συστατικών γενικώς.
’ρθρο 8
1. Η ποσότητα των θρεπτικών συστατικών ή των ουσιών
με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις, η οποία περιέχεται στο προϊόν,
δηλώνεται στην επισήμανση υπό αριθμητική μορφή. Οι μονάδες που χρησιμοποιούνται
για τις βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία καθορίζονται στο παράρτημα Ι.
2. Οι δηλούμενες ποσότητες των θρεπτικών συστατικών
ή άλλων ουσιών αναφέρονται στη συνιστώμενη ημερήσια δόση του προϊόντος, όπως
αναγράφεται στην επισήμανση.
3. Οι πληροφορίες για τις βιταμίνες και τα ανόργανα
στοιχεία εκφράζονται επίσης ως εκατοστιαίο ποσοστό των τιμών αναφοράς που
αναφέρονται κατά περίπτωση, στο παράρτημα της Απόφασης Α.Χ.Σ
843/91, ΦΕΚ 80/Β/12.2.92 σε εναρμόνιση της οδηγίας
90/496/ΕΟΚ.
’ρθρο 9
1. Οι δηλούμενες τιμές που αναφέρονται στο άρθρο 8
παράγραφοι 1 και 2 είναι μέσες τιμές, στηριζόμενες στην ανάλυση του προϊόντος
από τον παρασκευαστή.
2. Το εκατοστιαίο ποσοστό των τιμών αναφοράς για
τις βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3
είναι δυνατόν να δηλώνεται και με γραφική παράσταση.
’ρθρο 10
1. Ο παρασκευαστής ή ο θέτων σε κυκλοφορία στην
Ελλάδα συμπληρώματα διατροφής γνωστοποιεί άμεσα στον Ε.Ο.Φ.
την εν λόγω θέση σε κυκλοφορία.
Η γνωστοποίηση περιλαμβάνει:
-Αίτηση
- Επισήμανση του προϊόντος
- Παράβολο, όπως το ύψος του καθορίζεται από τις
εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
- Φυλλάδιο οδηγιών χρήσης, εφόσον υπάρχει.
- ’δεια εγκατάστασης και λειτουργίας από τις
αρμόδιες, κατά περίπτωση, αρχές.
2. Για τα συμπληρώματα διατροφής τα οποία περιέχουν
ουσίες με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις, αλλά και ουσίες που δεν
περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι και II, οι οποίες
χρησιμοποιούνται ως συστατικά συμπληρωμάτων διατροφής και για τις οποίες δεν
έχουν θεσπιστεί ειδικοί κοινοτικοί κανόνες, εκτός των παραπάνω, υποβάλλονται
συμπληρωματικά στοιχεία προδιαγραφών καθώς και τα πιστοποιητικά ανάλυσης των
ουσιών αυτών.
3. Σε περίπτωση που τα στοιχεία της γνωστοποίησης
στον ΕΟΦ δεν ανταποκρίνονται στους όρους της παρούσας
Υπουργικής Απόφασης τότε ο ΕΟΦ ενημερώνει, εντός
ευλόγου χρόνου, τον γνωστοποιήσαντα ότι:
- το προϊόν λόγω συνθέσεως δεν υπάγεται στα
συμπληρώματα διατροφής και ότι δεν μπορεί να το κυκλοφορήσει ως τέτοιο στην
αγορά, ή
- ότι το προϊόν είναι συμπλήρωμα διατροφής, αλλά η
παρουσίαση του δεν ανταποκρίνεται στους όρους της παρούσας Υπουργικής Απόφασης.
4. Ο θέτων σε κυκλοφορία το προϊόν στην Ελλάδα
υποχρεούται να συμμορφωθεί εντός 60 ημερών από την σχετική προς τούτο ενημέρωση
από τον ΕΟΦ, ειδάλλως επιβάλλονται οι κυρώσεις του
άρθρου 12 της παρούσας Υπουργικής Απόφασης.
5. Για τα συμπληρώματα διατροφής τα οποία
παρασκευάζονται στην Ελλάδα πρέπει να έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης και
λειτουργίας από τις αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές.
6. Κάθε τροποποίηση των στοιχείων του φακέλου
γνωστοποιείται άμεσα στον ΕΟΦ, εφαρμόζονται δε
αναλόγως τα ανωτέρω αναφερόμενα στις παρ. 1 έως 5 του άρθρου αυτού.
7. Εντός τριμήνου από την υποβολή της γνωστοποίησης
στον ΕΟΦ ή πενταμήνου εάν συντρέχει περίπτωση
εφαρμογής των διατάξεων των παραγράφων 3 και 4 του παρόντος άρθρου, ο γνωστοποιήσας θέτει με σφραγίδα ή άλλο ευδιάκριτο μόνιμο
μέσο στην εξωτερική συσκευασία του γνωστοποιηθέντος συμπληρώματος διατροφής,
τον αριθμό πρωτοκόλλου γνωστοποίησης στον ΕΟΦ.
’ρθρο 10α
Η πώληση των συμπληρωμάτων διατροφής γίνεται
αποκλειστικά από τα φαρμακεία.
’ρθρο 11
1. Σε περίπτωση που ο Ε.Ο.Φ.,
επί τη βάσει νέων δεδομένων ή επαναξιολόγησης των υφιστάμενων δεδομένων μετά
την έκδοση της παρούσας Υπουργικής Απόφασης ή μιας σχετικής Κοινοτικής πράξης
διαπιστώσει εμπεριστατωμένα ότι η χρήση ενός από τα προϊόντα που αναφέρει το
άρθρο 1 αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία μολονότι το προϊόν πληροί τους
όρους της παρούσας ή της σχετικής Κοινοτικής πράξης, δύναται να αναστείλει ή να
περιορίσει προσωρινά την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων στην Ελλάδα,
ενημερώνοντας πάραυτα τα κράτη μέλη και την Επιτροπή σχετικά και αιτιολογώντας
την απόφαση του.
2. Η Επιτροπή εξετάζει, το συντομότερο δυνατό, τους
λόγους που επικαλείται ο ΕΟΦ ή άλλο κράτος μέλος και
διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη στα πλαίσια της μόνιμης επιτροπής για την
τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων. Στη συνέχεια γνωμοδοτεί αμελλητί και
λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα.
Το κράτος μέλος που έλαβε ασφαλιστικά μέτρα
δύναται, στην περίπτωση αυτή, να τα διατηρεί μέχρι τυχόν θέσπιση τροποποιήσεων
από την Επιτροπή.
’ρθρο 12
Κυρώσεις
Σε περίπτωση παράβασης των όρων της παρούσας
επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 19 του Ν.Δ96/73 (ΦΕΚΑΊ72/73).
’ρθρο 13
Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της
παρούσης τα κατωτέρω παραρτήματα, τα οποία έχουν ως εξής:
Ακολουθούν Παραρτήματα Ι, ΙΙ
και ΙΙΙ
’ρθρο 14
Μεταβατικές διατάξεις
α) Από την ημερομηνία ισχύος της παρούσας
Υπουργικής Απόφασης, καταργείται κάθε άλλη αντίθετη διάταξη.
β) Προϊόντα που πληρούν τους όρους της παρούσας
Υπουργικής Απόφασης μπορούν να κυκλοφορούν από την έναρξη ισχύος της.
γ) Προϊόντα που κυκλοφορούν νόμιμα στην Ελλάδα κατά
την θέση σε ισχύ της παρούσας Υπουργικής Απόφασης και δεν πληρούν τους όρους
της, παύουν να κυκλοφορούν το αργότερο μέχρι την 1η Αυγούστου.2005.
’ρθρο 15
Η παρούσα Υπουργική Απόφαση ισχύει από τη
δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της
Κυβερνήσεως.