ΥΑ ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/17764/2004 ΦΕΚ 455/Β/5.3.2004

Διαδικασία εξαγωγής - αποστολής από την ελληνική επικράτεια πολιτιστικών αγαθών.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α. Της παραγράφου 12 του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς» (ΦΕΚ Α' 153).

β. Του άρθρου 30 (πρώην άρθρο 36) της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ενοποιημένη απόδοση, EEC340/10.11.1997).

γ. Του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3911/1992 του Συμβουλίου της 9ης Δεκεμβρίου 1992 «σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών» (EEL 395/31.12.1992), του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 752/1993 της Επιτροπής της 30ης Μαρτίου 1993 «περί διατάξεων εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3911/1992 του Συμβουλίου σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών» (ΕΕ L 77/31.3.1993) και του Π.Δ. 423/1995 «Λήψη μέτρων για την εφαρμογή των Κανονισμών ΕΟΚ υπ' αριθμ. 3911/1992 του Συμβουλίου και 752/1993 της Επιτροπής σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών» (ΦΕΚ Α'242), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν.

δ. Του άρθρου 29Α του Ν. 1558/1985 «Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα» (ΦΕΚ ΑΙ 37), όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 27 του Ν. 2081/1992 (ΦΕΚ Α' 154) και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2α του Ν. 2469/1997 (ΦΕΚ Α'38).

2. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

1. Για τους σκοπούς της παρούσας ως εξαγωγή νοείται κάθε έξοδος πολιτιστικών αγαθών από την ελληνική επικράτεια προς τρίτες χώρες και ως αποστολή νοείται κάθε μεταφορά πολιτιστικών αγαθών από την ελληνική επικράτεια προς κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

2. Για την εξαγωγή προς κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης:(α) αρχαίου ή άλλου κινητού μνημείου, όπως αυτά ορίζονται στα άρθρα 2 και 20 του Ν. 3028/2002 ή πολιτιστικού αγαθού υπό χαρακτηρισμό, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του Ν. 3028/2002 ή/και (β) πολιτιστικού αγαθού, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3911/ 1992 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, (στο εξής πολιτιστικά αγαθά), εφαρμόζονται οι διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας (Ν. 3028/2002) και οι διατάξεις του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3911/1992 του Συμβουλίου «σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών» (στο εξής Κανονισμός), ανάλογα με την περίπτωση. Ειδικότερα:

αα. Στις περιπτώσεις κινητών μνημείων ή άλλων πολιτιστικών αγαθών κατά τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 που εμπίπτουν και στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού απαιτείται άδεια εξαγωγής, η οποία χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002, από τον Υπουργό Πολιτισμού μετά από γνώμη του Συμβουλίου. Η άδεια αυτή χορηγείται σε έντυπο και σύμφωνα με την διαδικασία που ειδικότερα προβλέπεται από τον Κανονισμό και τον Κανονισμό (ΕΟΚ) της Επιτροπής αριθ. 752/1993 «περί διατάξεων εφαρμογής Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3911/1992 του Συμβουλίου», καθώς και τις διατάξεις του Π.Δ. 423/1995 «Λήψη μέτρων για την εφαρμογή των Κανονισμών (ΕΟΚ) αριθμ. 3911/

1992 του Συμβουλίου και 752/1993 της Επιτροπής σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών», όπως εκάστοτε ισχύουν.

ββ. Στις περιπτώσεις των κινητών μνημείων ή άλλων πολιτιστικών αγαθών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3028/2002, αλλά δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού απαιτείται προηγούμενη άδεια εξαγωγής η οποία χορηγείται κατά τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002 και εκδίδεται απόφαση στην οποία επισυνάπτεται έντυπο, όπως ειδικότερα ορίζεται στην παράγραφο 10 της παρούσας, υπόδειγμα του οποίου περιλαμβάνεται σε παράρτημα αυτής.

γγ. Στις λοιπές περιπτώσεις εξαγωγής πολιτιστικών αγαθών που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3028/2002, αλλά εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού, η άδεια χορηγείται σύμφωνα με την διαδικασία που προβλέπεται από αυτόν και τον Κανονισμό αριθ. 752/

1993 της Επιτροπής, καθώς και τις διατάξεις του Π.Δ. 423/1995 «Λήψη μέτρων για την εφαρμογή των Κανονισμών (ΕΟΚ) 3911/1992 του Συμβουλίου και 752/1993 της Επιτροπής σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών», όπως εκάστοτε ισχύουν.

3. Για την αποστολή από την Ελλάδα προς κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρχαίου ή άλλου κινητού μνημείου ή πολιτιστικού αγαθού υπό χαρακτηρισμό, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3028/2002, απαιτείται άδεια εξαγωγής-αποστολής, η οποία χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002.

4. Για την χορήγηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002, άδειας εξαγωγής αρχαίου ή άλλου κινητού μνημείου ή πολιτιστικού αγαθού υπό χαρακτηρισμό, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού (παρ. 2 ββ και 3 της παρούσας) απαιτείται η υποβολή αίτησης, υπόδειγμα της οποίας περιλαμβάνεται σε παράρτημα της παρούσας, από τον ιδιοκτήτη ή κάτοχο, που επιθυμεί να εξαγάγει το μνημείο ή το νόμιμο αντιπρόσωπο του, στις αρμόδιες Διευθύνσεις Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ή Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, ανάλογα με την περίπτωση.

5. Στην αίτηση της προηγούμενης παραγράφου 4, το έντυπο της οποίας χορηγείται από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, πρέπει να αναφέρονται κατά κύριο λόγο πλήρη στοιχεία του αιτούντος την εξαγωγή του μνημείου, η χώρα προέλευσης, η χώρα προορισμού, περιγραφή του μνημείου, η οποία να συνοδεύεται και από φωτογραφία του και ο σκοπός της εξαγωγής. Η αίτηση συνοδεύεται επίσης από κάθε χρήσιμη πληροφορία σχετικά με το μνημείο που αφορά, ιδίως στην κατάσταση του, καθώς και σε στοιχεία για την οικονομική αξία του κατά την υποβολή της, το εάν ανήκει σε συλλογή, την τυχόν υφιστάμενη προηγούμενη αίτηση εξαγωγής του ίδιου μνημείου, καθώς και το χρόνο τυχόν προηγούμενης εισαγωγής του στην ελληνική επικράτεια.

Σε περίπτωση αίτησης προσωρινής εξαγωγής μνημείων ή υπό χαρακτηρισμό πολιτιστικών αγαθών αναφέρονται ο σκοπός της, ο χρόνος επανεισαγωγής στη Χώρα και παρέχονται αναγκαία στοιχεία (πληροφορίες, δικαιολογητικά, έγγραφα) σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλούς μεταφοράς και επιστροφής τους.

Σε περίπτωση αίτησης για τη χορήγηση άδειας επανεξαγωγής εκτός της ελληνικής επικράτειας, μνημείου που προηγουμένως είχε εισαχθεί προσωρινά σε αυτήν, (παρ. 5 και 6 του άρθ.34 του Ν. 3028/2002) σύμφωνα με την παράγραφο 6 της παρούσας, απαιτείται η υποβολή, μαζί με την αίτηση, της βεβαίωσης νόμιμης εισαγωγής/ διακίνησης του και της έκθεσης ταυτοποίησης του, η οποία εκδίδεται από την Υπηρεσία που χορήγησε την βεβαίωση εισαγωγής και κοινοποιείται στις Υπηρεσίες, στις οποίες είχε κοινοποιηθεί και η βεβαίωση αυτή.

Όλα τα στοιχεία των προηγούμενων δύο εδαφίων απαιτούνται να προσκομίζονται για την εξέταση αιτήσεων προσωρινής εξαγωγής ή επανεξαγωγής (παρ. 5 και 6 του άρθρου 34) μνημείων που εμπίπτουν και στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού (παρ. 2ββ) και υποβάλλονται σε έντυπο και κατά τη διαδικασία που προβλέπεται από τις διατάξεις του.

6. Κάθε αίτηση για εξαγωγή μνημείου ή υπό χαρακτηρισμό πολιτιστικού αγαθού διαβιβάζεται, με εισήγηση της Υπηρεσίας, χωρίς καθυστέρηση, στο αρμόδιο Συμβούλιο του Υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να γνωμοδοτήσει το ταχύτερο δυνατό για την χορήγηση ή μη της άδειας.

Εάν κριθεί αναγκαίο από την αρμόδια Υπηρεσία ή το Συμβούλιο του Υπουργείου Πολιτισμού κατά την εξέταση της αίτησης, ο αιτών οφείλει να προσκομίζει το μνημείο σε χώρο που ορίζεται από αυτήν ή σε κάθε περίπτωση να διευκολύνει την πρόσβαση της Υπηρεσίας στο μνημείο.

7. Οταν το μνημείο, για το οποίο υποβάλλεται αίτηση εξαγωγής, πιστοποιείται ότι είχε προηγουμένως εισαχθεί στη Χώρα προσωρινά και βρίσκεται νομίμως στην κατοχή ή την κυριότητα του ενδιαφερομένου (αρθ. 34 παρ. 5, Ν. 3028/2002) χορηγείται άδεια επανεξαγωγής.

’δεια επανεξαγωγής χορηγείται και όταν το μνημείο για το οποίο υποβάλλεται αίτηση αποτελεί μνημείο από αυτά που αναφέρονται στις παραγράφους 1 α, 1 β και 6 του άρθρου 20 του Ν. 3028/2002 και πιστοποιείται ότι έχει εισαχθεί νομίμως στην ελληνική επικράτεια, πριν από διάστημα μικρότερο των πενήντα εκάστοτε ετών, εφόσον δεν είχε εξαχθεί προηγουμένως από αυτήν (αρθ. 34 παρ. 6, Ν. 3028/2002).

Στην περίπτωση αυτή εάν η Υπηρεσία θεωρεί ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002, ζητεί με έγγραφο της από τον αιτούντα να αποδείξει τη συνδρομή τους και ιδίως να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία κτήσης ή εισαγωγής, όπως άδεια ή πιστοποιητικό εξαγωγής από τη χώρα προέλευσης, δικαιολογητικά αγοράς, νόμιμα τιμολόγια ή αποδείξεις και τυχόν υφιστάμενη δήλωση εισαγωγής στην ελληνική επικράτεια.

8. Σε περίπτωση προσωρινής εξαγωγής μνημείων με σκοπό την έκθεση τους σε μουσειακούς ή παρεμφερείς χώρους, ή για ερευνητικούς ή παιδαγωγικούς σκοπούς, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 11 του άρθρου 34 και 1 του άρθρου 25 του Ν. 3028/2002, για την χορήγηση της άδειας, απαιτείται προηγουμένως η τεκμηρίωση τους από την Υπηρεσία και η διασφάλιση των όρων δανεισμού και ασφάλισης των αντικειμένων, με έγγραφη συμφωνία με τον φορέα υποδοχής. Σε περίπτωση προσωρινής εξαγωγής πολιτιστικών αγαθών με σκοπό τη συντήρηση τους, απαιτείται επιπλέον βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού ότι δεν είναι δυνατή η συντήρηση του μνημείου στην Ελλάδα.

9. Η απόφαση για την χορήγηση ή μη της άδειας εξαγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002, εκδίδεται εντός τεσσάρων (4) μηνών. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της αίτησης, ιδίως στην περίπτωση που ζητούνται πρόσθετα στοιχεία σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 7 της παρούσας, καθώς και όταν ζητείται η προσκόμιση του μνημείου ή η παροχή πρόσβασης σε αυτό κατά την εξέταση της αίτησης, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 6 της παρούσας. Όταν έχει κινηθεί διαδικασία χαρακτηρισμού του πολιτιστικού αγαθού, του οποίου ζητείται η εξαγωγή, σύμφωνα με τη διάταξη του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 20 η προθεσμία για την έκδοση της απόφασης αρχίζει μετά την πάροδο της προθεσμίας που απαιτείται για την έκδοση της απόφασης σχετικά με το χαρακτηρισμό.

10. Για την χορήγηση άδειας εξαγωγής μνημείου που δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού εκδίδεται απόφαση στην οποία επισυνάπτεται έντυπο του οποίου υπόδειγμα περιλαμβάνεται στο παράρτημα της παρούσας. Σε περίπτωση χορήγησης άδειας εξαγωγής -αποστολής προς κράτος - μέλος της Ε.Ε. (παρ. 3) το έντυπο περιλαμβάνει δύο (2) αντίτυπα, από τα οποία το ένα παραμένει στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και το άλλο παραδίδεται στον κάτοχο του εξαγομένου- αποστελλομένου μνημείου. Σε περίπτωση αποστολής προς κράτος εκτός Ε.Ε, μνημείου, το οποίο δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού (παρ. 2, περ. ββ), το έντυπο περιλαμβάνει τρία (3) αντίτυπα, από τα οποία το ένα παραμένει στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, και τα άλλα δύο παραδίδονται στον κάτοχο του αποστελλόμενου πολιτιστικού αγαθού. Τα δύο αυτά αντίτυπα σφραγίζονται από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή εξόδου κατά την έξοδο του αγαθού. Το ένα σφραγισμένο αντίτυπο παραδίδεται στον κάτοχο και το άλλο επιστρέφεται από την Τελωνειακή Αρχή σφραγισμένο στην Υπηρεσία που εξέδωσε την άδεια αποστολής.

Είναι δυνατόν να χορηγείται άδεια εξαγωγής με ένα έντυπο, για περισσότερα από ένα μνημεία όταν αυτά ανήκουν στο ίδιο πρόσωπο που ζητά την εξαγωγή τους.

11. Τυχόν απορριπτική απόφαση επί της αιτήσεως εξαγωγής κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο και μπορεί να συνοδεύεται από πρόταση για αγορά του μνημείου από το Δημόσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 8 του άρθρου 34 και παρ. 8 του άρθρου 28 του Ν. 3028/2002.

Σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης δεν επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης για την εξαγωγή του ίδιου μνημείου πριν από την παρέλευση δύο (2) ετών.

12. α) Η άδεια εξαγωγής ισχύει για χρονικό διάστημα, εντός του οποίου πρέπει να πραγματοποιηθεί η εξαγωγή και το οποίο δεν υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης, με την επιφύλαξη της παραγράφου 9 του άρθρου 34 του Ν. 3028/2002. Σε περίπτωση αίτησης προσωρινής εξαγωγής, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να προσδιορίσουν την προθεσμία μέσα στην οποία το (τα) μνημείο (-α) πρέπει να επανεισαχθεί (-ούν) στην ελληνική επικράτεια, όπου εκδόθηκε η άδεια. Μετά την λήξη της ισχύος της, ο κάτοχος άδειας εξαγωγής που δεν χρησιμοποιήθηκε επιστρέφει αμέσως στην αρχή έκδοσης των αδειών τα αντίτυπα που βρίσκονται στην κατοχή του. Σε κάθε περίπτωση εξαγωγής χωρίς την απαιτούμενη άδεια, σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 63 του Ν. 3028/2002.

β) Αρμόδια τελωνεία για την εξαγωγή των πολιτιστικών αγαθών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας ορίζονται τα τελωνεία Αθηνών και Δ Θεσσαλονίκης, στα οποία τηρούνται οι απαιτούμενες τελωνειακές διαδικασίες και διατυπώσεις.

Η παρούσα συνοδεύεται από Παράρτημα το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.