ΤρΔΕφΘεσ 239/2010

Αδεια μεταλλευτικών ερευνών σε χώρο που έχουν εντοπισθεί αρχαιότητες -.

Ο αρμόδιος για την έκδοση της σχετικής άδειας Νομάρχης, πριν αρνηθεί τη χορήγησή της επικαλούμενος λόγους δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στην προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, οφείλει να ερευνήσει αν υπάρχει δυνατότητα χορήγησης της άδειας υπό όρο ή κατά περιορισμό του αιτούμενου προς έρευνα χώρου καθώς και να καλέσει τον ενδιαφερόμενο να υποβάλει μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις της δραστηριότητας στις αρχαιότητες και στον περιβάλλοντα αυτές χώρο, ώστε να μην ματαιώνεται η διοικητική διαδικασία που θεσπίζει ο νομοθέτης και η προβλεπόμενη συμμετοχή του ενδιαφερομένου σε αυτήν, ούτε να υποκαθίστανται στην αρμοδιότητά τους οι ορισθείσες από τις οικείες διατάξεις για τη χορήγηση σχετικής έγκρισης ή άδειας διοικητικές αρχές.

Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης

(Α΄Τμήμα - Ουσίας)

Αριθμός 239/2010

"1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση, για την οποία έχει καταβληθεί παράβολο 50 ευρώ (2589414 ειδικό έντυπο παραβόλου) αντί του νομίμου των 8,80 ευρώ (πρβλ. ΣτΕ 3426/2007), ζητείται παραδεκτά η εξαφάνιση της 919/2006 οριστικής απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης καθ' ο μέρος με αυτήν απορρίφθηκε επί της ουσίας η από 27.6.2002 προσφυγή του εκκαλούντος κατά της 364/29.4.2002 απόφασης του Νομάρχη Κιλκίς. Με την τελευταία είχε απορριφθεί η 516/3.6.1998 αίτησή του για χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών σε έκταση 8.408,07 στρεμμάτων στην περιοχή Καλίνδριας Χέρσου, Αγίας Κυριακής Πλαγιάς και Κορυφής Δροσάτου των ήδη Δήμων Χέρσου και Δοϊράνης Κιλκίς. Εξάλλου, νομίμως χώρησε η συζήτηση της υπό κρίση εφέσεως και παρά την απουσία της εφεσίβλητης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η οποία κλητεύθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα (βλ. το από 7.10.2008 αποδεικτικό επίδοσης της κλήσης για συζήτηση του δημοτικού υπαλλήλου ..., καθώς και τα πρακτικά των δικασίμων 2.12.2008 και 2.6.2009).

2. Επειδή, ο Μεταλλευτικός Κώδικας (ν.δ. 210/1973, Α΄ 227) ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι: "Μεταλλευτική έρευνα νοείται η κατά τους κανόνας της επιστήμης και τέχνης πραγματοποίησις επιστημονικών μελετών ή έργων πάσης φύσεως, επιφανειακώς ή υπογείως, εις ωρισμένην περιοχήν προς τον σκοπόν διαπιστώσεως κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών" (άρθρο 16), "Ουδείς δύναται να ενεργήση μεταλλευτικάς ερεύνας, είτε εις ίδιον είτε εις αλλότριον έδαφος, εάν δεν λάβη ειδικήν προς τούτο άδειαν, εκδιδομένην υπό του Νομάρχου της περιφερείας, ένθα κείται ο προς έρευναν χώρος" (άρθρο 17), "Η διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών διέπεται υπό των διατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος Κανονισμού μεταλλευτικών εργασιών" (άρθρο 19), "1. Η άδεια μεταλλευτικών ερευνών εκδίδεται κατόπιν αιτήσεως, επιδιδομένης διά δικαστικού επιμελητού εις τον Νομάρχην της περιφερείας εις την οποίαν κείται ο προς έρευναν αιτούμενος χώρος και καταχωριζομένης, ευθύς μετά την επίδοσιν, εις ειδικόν υπό της Νομαρχίας τηρούμενον Βιβλίον Μεταλλείων ...." (άρθρο 20 παρ.1), "Ο Νομάρχης, εφ' όσον η αίτησις περί χορηγήσεως αδείας μεταλλευτικών ερευνών πληροί τας υπό των άρθρων 20, 21 παρ. 1, 22 παρ. 1 και 23 του παρόντος προβλεπομένας προϋποθέσεις, μετ' έλεγχον των ορίων και της εκτάσεως του χώρου, προς διαπίστωσιν ότι ο αιτούμενος χώρος είναι ελεύθερος κατά τα εις το άρθρον 26 οριζόμενα, υποχρεούται να εκδώση απόφασιν παρέχουσαν εν όλω ή εν μέρει την άδειαν ερευνών, επιφυλασσομένων των διατάξεων των άρθρων 31 και 32 του παρόντος" (άρθρο 29 παρ.1), "Ο Νομάρχης δύναται δια λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους εις την ασφάλειαν της Χώρας ν' αρνηθή εν όλω ή εν μέρει την χορήγησιν αδείας μεταλλευτικών ερευνών ή να χορηγή ταύτην υπό όρους, εκδίδων προς τούτο ητιολογημένην απόφασιν .." (άρθρο 31 παρ.1), "1. Επί υπάρξεως ετέρων λόγων δημοσίου συμφέροντος, υπερτέρων, κατά την κρίσιν του Νομάρχου, των της μεταλλείας, δύναται ούτος, μετά γνώμην της λειτουργούσης εις την Νομαρχίαν Επιτροπής Βιομηχανίας, να θέτη εις την απόφασιν περί χορηγήσεως αδείας μεταλλευτικών ερευνών όρους, υφ' ους θα ήτο επιτρεπτή η μεταλλευτική έρευνα ή και να περιορίση τον αιτηθέντα χώρον. 2. ?. 3. Ωσαύτως, κατά την υπό της Επιτροπής συζήτησιν της σχετικής αιτήσεως, καλείται και ο υποβαλών ταύτην, ίνα εκθέση τας απόψεις του" (άρθρο 32 παρ.1 και 3), "1. Διαρκούσης της ισχύος της αδείας μεταλλευτικών ερευνών και μέχρι της εκδόσεως του πρ. δ/τος περί παραχωρήσεως του μεταλλείου, ουδεμία εκμετάλλευσις επιτρέπεται των εκ των ερευνών διαπιστωθέντων κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών, του αδειούχου ή του διαδόχου αυτού ή του εξ αυτών έλκοντος δικαιώματα δικαιουμένων να αποκομίσουν ελευθέρως μόνον τα κατά την ενέργειαν των ερευνών εξορυχθέντα μεταλλεύματα" (άρθρο 41), "Η εκμετάλλευσις των μεταλλείων χαρακτηρίζεται διά την εφαρμογήν των διατάξεων του παρόντος ως δημοσίας ωφελείας" (άρθρο 102). Σύμφωνα, εξάλλου, με το άρθρο 4 του εκδοθέντος κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 162 του Μεταλλευτικού Κώδικα "Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών" (απόφαση Υπουργού Ενέργειας και Φυσικών Πόρων αριθ. 11-5η/Φ/17402 της 12/31 Δεκ. 1984, Β' 931), όπως η περίπτωση αυτή τροποποιήθηκε με την παρ. 5 της αριθμ. 11-5/Φ.17/οικ.2141/11.2.1986 απόφασης του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας (Β΄ 155), "1. O εκμεταλλευτής, μεταξύ των άλλων, έχει και τις παρακάτω υποχρεώσεις: α) …. β) Να καταρτίζει και υποβάλλει, στην αρμόδια Υπηρεσία του ΥΕΦΠ, πριν από την έναρξη μεταλλευτικών ή λατομικών εργασιών σε νέο έργο ή και νέο μέρος του που δεν είχε περιληφθεί στην αρχική μελέτη, τεχνική μελέτη του έργου ή μέρους του έργου, που οι προδιαγραφές της, καθώς και η διαδικασία για την έγκρισή της, αναφέρονται στα άρθρα 97 και 98. Τα κριτήρια που γενικά πρέπει να ικανοποιούνται στις παραπάνω μελέτες είναι η οικονομία του κοιτάσματος σε συνδυασμό με την ασφάλεια των εργαζομένων, εργασιών και εγκαταστάσεων, την προστασία του περιβάλλοντος και γενικότερα, η ελαχιστοποίηση του κοινωνικού κόστους. Απαγορεύεται η έναρξη μεταλλευτικών ή λατομικών εργασιών πριν από την έγκριση της τεχνικής μελέτης. γ) ... ε) Να φροντίζει, ώστε οι σχετικές δραστηριότητές του να μην καταστρέφουν αρχαιολογικά ή άλλα αξιόλογης σημασίας επιστημονικά ευρήματα και να αναφέρει, άμεσα, την ανεύρεση των παραπάνω στην Αστυνομική Αρχή και στην αρμόδια Επιθεώρηση μεταλλείων, ενώ στην περίπτωση αρχαιολογικών ευρημάτων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και στην Αρχαιολογική Υπηρεσία". Κατά τα άρθρα 97 και 98 του ίδιου Κανονισμού, "1. Η τεχνική μελέτη του άρθρου 4, πρέπει να περιέχει τα παρακάτω στοιχεία και κεφάλαια: α) ? δ) Κεφάλαιο μεταλλευτικών ή λατομικών εργασιών για εντοπισμό κοιτασμάτων: δ. α) Περιγραφή του χώρου και της ευρύτερης περιοχής ... δ. στ) Περιγραφή μηχανικού εξοπλισμού, αριθμός εργαζόμενων ανάλογα με την ειδικότητα και το είδος εργασίας, μέτρα για το μεγαλύτερο δυνατό περιορισμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον, μέτρα για την υγιεινή των εργαζόμενων και την ασφάλεια εργασιών, εργαζόμενων και περιοίκων", "Ο εκμεταλλευτής πρέπει, πριν από την έναρξη των εργασιών που προβλέπονται στην πιο πάνω μελέτη, να υποβάλει για έγκριση τη μελέτη στην αρμόδια Υπηρεσία του ΥΕΦΠ ... ".

3. Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 3 του ν. 1650/1986 "Για την προστασία του περιβάλλοντος" (Α΄ 160), όπως αυτό ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ορίζονται τα εξής: "1. Mε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και του κατά περίπτωση αρμόδιου υπουργού, τα δημόσια ή ιδιωτικά έργα και οι δραστηριότητες κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον. Ως κριτήρια για την κατάταξη αυτή λαμβάνονται: α) το είδος και το μέγεθος του έργου ή της δραστηριότητας. β) το είδος και η ποσότητα των ρύπων που εκπέμπονται καθώς και κάθε άλλη επίδραση στο περιβάλλον. γ) η δυνατότητα να προληφθεί η παραγωγή ρύπων από την εφαρμοζόμενη παραγωγική διαδικασία, δ) ο κίνδυνος σοβαρού ατυχήματος και η ανάγκη επιβολής περιορισμών για την προστασία του περιβάλλοντος. 2. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα έργα και τις δραστηριότητες που λόγω της φύσης, του μεγέθους ή της έκτασής τους είναι πιθανό να προκαλέσουν σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον. Στα έργα και τις δραστηριότητες της κατηγορίας αυτής επιβάλλονται κατά περίπτωση, πέρα από τους γενικούς όρους και τις προδιαγραφές, ειδικοί όροι και περιορισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες που, χωρίς να προκαλούν σοβαρούς κινδύνους ή οχλήσεις, πρέπει να υποβάλλονται για την προστασία του περιβάλλοντος σε γενικές προδιαγραφές, όρους και περιορισμούς που προβλέπονται από κανονιστικές διατάξεις. Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες που προκαλούν ιδιαίτερα μικρό κίνδυνο ή όχληση ή υποβάθμιση στο περιβάλλον. 3?.". Στο άρθρο 4 παρ. 1, 2α και 2β του ίδιου νόμου, όπως η παρ. 2β τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 2242/1994 (Α΄ 162) και 3 ορίζεται ότι: "1. Για την πραγματοποίηση νέων ή την επέκταση, τον εκσυγχρονισμό ή τη μετεγκατάσταση υφιστάμενων έργων ή δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες του προηγούμενου άρθρου, απαιτείται η έγκριση όρων για την προστασία του περιβάλλοντος, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης ή πραγματοποίησης της δραστηριότητας ή του έργου. 2α. Για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για τα έργα και τις δραστηριότητες της πρώτης κατηγορίας απαιτείται υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. 2β. Η έγκριση περιβαλλοντικών όρων για τα έργα και τις δραστηριότητες της κατηγορίας αυτής χορηγείται με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και των κατά περίπτωση συναρμόδιων υπουργών. …. 3. Για τα έργα και τις δραστηριότητες της δεύτερης κατηγορίας, αρκεί η υποβολή δικαιολογητικών που τεκμηριώνουν τη συμμόρφωση με τις διατάξεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος. Η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων στις περιπτώσεις αυτές γίνεται με απόφαση του νομάρχη. ...". Σύμφωνα με την εκδοθείσα κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 3 του ν. 1650/1986 Κ.Υ.Α. 69269/5387/24.10.1990 (Β΄ 678) η "εξόρυξη μεταλλευμάτων" κατατάσσεται στα έργα της Α΄ κατηγορίας (Ομάδα ΙΙ) του άρθρου 3 του ν. 1650/1986 (άρθρο 4), ενώ στην κατηγορία Β΄ κατατάσσονται όσα έργα και δραστηριότητες δεν αναφέρονται στον πίνακα του άρθρου 4 εφόσον για την εγκατάσταση και λειτουργία τους απαιτείται, κατά την ισχύουσα νομοθεσία, σχετική άδεια" (άρθρο 5). Τέλος, στο άρθρο 12 παρ. 1 περ. γ του ν. 2837/2000 (Α΄ 178) ορίζονται τα εξής: "γ. Πριν από την έναρξη εργασιών έρευνας και εκμετάλλευσης μεταλλείου απαιτείται να εφοδιασθεί ο έχων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 33, 59, 74, 76, 143, 144, 146 του ν.δ/τος 210/1973 "περί Μεταλλευτικού Κώδικος" μεταλλευτικό δικαίωμα, με την προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 1650/1986 (ΦΕΚ 160 Α΄) έγκριση περιβαλλοντικών όρων, που εκδίδεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Ανάπτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. Για το σκοπό αυτόν υποβάλλεται από τους ενδιαφερόμενους αίτηση, που συνοδεύεται από μελέτη, που συντάσσεται σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Κ.Υ.Α. 183037/5115/19.8.1980 (ΦΕΚ 820 β΄) και το ερωτηματολόγιο του πίνακα 3 του άρθρου 16 της Κ.Υ.Α. 69269/5387/24.10.1990 (ΦΕΚ 687 Β)". Η απόφαση αυτή έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, που εκδίδεται από τα κατ΄ εξοχήν αρμόδια όργανα και με ειδική διαδικασία που εξασφαλίζει τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, πρέπει να προηγείται χρονικώς της απόφασης που εγκρίνει την τεχνική μελέτη του έργου κατά τις ρυθμίσεις του Κανονισμού Μεταλλευτικών Εργασιών και η οποία δεν πρέπει να αποκ λίνει από τους όρους και περιορισμούς που έχει επιβάλλει η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (πρβλ. ΣτΕ 3615/2002 Ολ.).

4. Επειδή, συναφώς, από τη διάταξη του άρθρου 50 του κ.ν. 5351/1932 "περί αρχαιοτήτων" (Α΄ 275), κατά την οποία απαγορεύεται κοντά σε αρχαία κάθε έργο και κάθε δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει άμεση ή έμμεση βλάβη στα αρχαία ή απειλή κατ' αυτών, ερμηνευόμενης υπό το φως του άρθρου 24 του Συντάγματος, έπεται ότι δεν επιτρέπεται η διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών κοντά σε τοποθεσίες στις οποίες βρίσκονται αρχαία ή πιθανολογείται η ανεύρεσή τους, εφόσον κατά την αιτιολογημένη κρίση της διοίκησης, με παραπομπή σε στοιχεία του φακέλου - όπως σε εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων - από τα οποία προκύπτει ότι έχουν εξεταστεί όλες οι πιθανές επιπτώσεις κατά τρόπο επιστημονικά τεκμηριωμένο (πρβλ. ΣτΕ 3895/2000), από τη διεξαγωγή των ερευνών αυτών ενδέχεται να προκύψει κίνδυνος για τα αρχαία, η αλλοίωση δε του περιβάλλοντος χώρου την οποία η διεγαγωγή αυτή τυχόν επάγεται, καθίσταται ασυμβίβαστη προς τις απαιτήσεις της αισθητικής ανάδειξής τους (πρβλ. ΣτΕ 6485/1995). Κατά τη νεότερη διάταξη του άρθρου 10 του ν. 3028/2002 "για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς" (Α΄ 153), "2. Απαγορεύεται η διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών και η εκμετάλλευση μεταλλείων, καθώς και ο καθορισμός λατομικών περιοχών, χωρίς έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου, η οποία χορηγείται εντός τριών (3) μηνών από την περιέλευση στο Υπουργείο Πολιτισμού της αίτησης και των σχεδιαγραμμάτων που προβλέπονται από τη μεταλλευτική και λατομική νομοθεσία ?. Η έγκριση δεν χορηγείται εάν, λόγω της απόστασης από ακίνητο μνημείο, της οπτικής επαφής με αυτό, της μορφολογίας του εδάφους και του χαρακτήρα των ενεργειών για τις οποίες ζητείται, κινδυνεύει να προκληθεί άμεση ή έμμεση βλάβη στο μνημείο ?. 6. Στις περιπτώσεις που απαιτείται έγκριση σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, αυτή προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών που αφορούν την επιχείρηση ή την εκτέλεση του έργου ή της εργασίας και τα στοιχεία της αναγράφονται με ποινή ακυρότητας στις άδειες αυτές ...".

5. Επειδή, από τις παραπάνω διατάξεις συνάγεται ότι ο Νομάρχης είναι μεν καταρχήν υποχρεωμένος να προβεί στη χορήγηση της άδειας για τη διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις που θέτει ο Μεταλλευτικός Κώδικας, πλην, δικαιούμενος να αρνηθεί εν όλω ή εν μέρει τη χορήγησή της για λόγους δημόσιας ασφάλειας ή, εφόσον συντρέχουν άλλοι υπέρτεροι λόγοι δημόσιου συμφέροντος, μεταξύ των οποίων και η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ως αυτοτελώς προστατευόμενου αγαθού κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος (πρβλ. ΣτΕ 1990/2007, 293/2009), που υποχρεώνει το κράτος να λαμβάνει, μεταξύ άλλων, ιδιαίτερα προληπτικά μέτρα, να χορηγεί αυτήν θέτοντας όρους υπό τους οποίους θα ήταν επιτρεπτή η μεταλλευτική έρευνα ή περιορίζοντας τον αιτηθέντα χώρο, χωρίς να αποκλείεται, εφόσον οι επιλογές αυτές κρίνονται, μετά από αιτιολογημένη στάθμιση, ανεπαρκείς για τη διασφάλιση του συγκεκριμένου εκάστοτε περιβαλλοντικού αγαθού, ακόμη και να αρνηθεί τη χορήγησή της, νομιμοποιείται, ήδη από το στάδιο αυτό, καθόσον οι διατάξεις της μεταλλευτικής νομοθεσίας δεν αποτελούν αποκλειστικό δίκαιο για την κρίση σχετικά με τις επιδράσεις των μεταλλευτικών ερευνών στο περιβάλλον, υπό την έννοια ότι μόνον αυτές διέπουν την κρίση αυτήν (πρβλ. ΣτΕ 6485/1995), να διερευνά ειδικότερα τις τυχόν επιπτώσεις της δραστηριότητας στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, απευθυνόμενος προς τούτο και στις κατά περίπτωση αρμόδιες υπηρεσίες και εκφέροντας τελικά ιδία κρίση με βάση τις επαρκώς αιτιολογημένες απαντήσεις τους. Εφόσον όμως καταλείπεται στάδιο περαιτέρω ουσιαστικής εκτίμησης και σταθμιστικής κρίσης, ενόψει και του τρόπου και της μεθόδου άσκησης της δραστηριότητας και της εξυπηρετούμενης από αυτήν ανάγκης, δεν μπορεί να ματαιώνει τη διοικητική διαδικασία που τυχόν θεσπίζει ο νομοθέτης και την προβλεπόμενη συμμετοχή του ενδιαφερομένου σε αυτήν, ούτε να υποκαθιστά στην αρμοδιότητά τους τις ορισθείσες από τις οικείες διατάξεις για τη χορήγηση σχετικής έγκρισης ή άδειας διοικητικές αρχές.

6. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας, τα οποία τέθηκαν υπόψη και του Δικαστηρίου που δίκασε σε πρώτο βαθμό, προκύπτουν τα εξής, μη αμφισβητούμενα, πραγματικά περιστατικά: Ο εκκαλών κατέθεσε στο Τμήμα Βιομηχανίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (Ν.Α.) Κιλκίς την 516/3.6.1998 αίτηση, με την οποία ζήτησε να του χορηγηθεί άδεια μεταλλευτικών ερευνών σε έκταση 8.408,07 στρεμμάτων, που βρίσκεται στην περιφέρεια Καλίνδριας, Αγίας Κυριακής και Κορυφής των ήδη Δήμων Χέρσου και Δοϊράνης Κιλκίς. Η αίτηση αυτή, που καταχωρήθηκε στο Βιβλίο Μεταλλείων της Ν.Α. με αριθμό 562, στάλθηκε μαζί με τα επισυναφθέντα τοπογραφικά σχεδιαγράμματα στις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου αυτές να γνωμοδοτήσουν για το ελεύθερο ή μη της συγκεκριμένης περιοχής προς μεταλλευτική έρευνα. Η ΙΣΤ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Θεσσαλονίκης), με το από 16.11.1998 έγγραφο του Προϊσταμένου της προς το Τμήμα Βιομηχανίας της Ν.Α. Κιλκίς, γνωστοποίησε σ' αυτό ότι δεν εγκρίνει τη χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών στη συγκεκριμένη περιοχή, για το λόγο ότι υπάρχουν εντοπισμένες αρχαιότητες, οι οποίες, όπως ρητώς αναφέρεται στο ως άνω έγγραφο, πρέπει να προστατευθούν. Αντίθετα, δεν είχε καταρχήν αντίρρηση για τη χορήγηση της άδειας στις περιπτώσεις των με αριθμό Βιβλίου Μεταλλείων 565, 566, 561, 563 και 557 αιτήσεων του εκκαλούντος. Ενόψει του εγγράφου αυτού, το οποίο παρελήφθη από το ως άνω Τμήμα στις 27.11.1998, ο Νομάρχης Κιλκίς απέρριψε με την 364/29.4.2002 απόφασή του την αίτηση του εκκαλούντος για λόγους δημόσιου συμφέροντος, επικαλούμενος τη διάταξη του άρθρου 32 του Μεταλλευτικού Κώδικα. Προσφυγή του εκκαλούντος κατά της απόφασης αυτής απορρίφθηκε με την εκκαλούμενη απόφαση, τύποις μεν, καθ'ο μέρος αυτή στρεφόταν και κατά του Ελληνικού Δημοσίου, ουσία δε κατά τα λοιπά. Ήδη, ο εκκαλών με την κρινόμενη έφεση ζητεί την εξαφάνιση της ανωτέρω απόφασης, προβάλλοντας ότι έσφαλε το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απορρίπτοντας ως αβάσιμους τους λόγους της προσφυγής του περί του ότι: α) ο Νομάρχης υποχρεούται κατά το άρθρο 29 παρ.1 του Μ.Κ. να χορηγήσει την άδεια, την οποία δεν μπορεί άνευ ετέρου να αρνηθεί για άλλους, πλην της δημόσιας ασφάλειας, λόγους δημόσιου συμφέροντος, έχοντας απλώς τη δυνατότητα, μετά την κλήση του ενδιαφερομένου σε ακρόαση, να θέτει όρους για τη χορήγησή της ή να περιορίζει το χώρο όπου θα διεξαχθεί η έρευνα, στα πλαίσια της αρχής της αναλογικότητας, γεγονός που ουδόλως ερεύνησε, θεωρώντας εαυτόν δεσμευόμενο από την αορίστως διατυπωμένη γνώμη της αρχαιολογικής υπηρεσίας, χωρίς να εκφέρει ιδία κρίση και β) η αρχαιολογική υπηρεσία, στο βαθμό που δεν πρόκειται περί κηρυγμένων με υπουργική απόφαση αρχαιολογικών χώρων αλλά περί εντοπισμένων αρχαιοτήτων, έπρεπε να ερευνήσει τυχόν απειλή άμεσης ή έμμεσης βλάβης αυτών, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 50 του Κ.Ν. 5351/1932 "περί αρχαιοτήτων" και τα κριτήρια που θέτει ρητά πλέον ο νεότερος ν. 3028/2002, προσδιορίζοντας με σαφήνεια ποιες είναι οι εντοπισμένες αρχαιότητες, την ακριβή θέση εκάστης σε σχέση με τη μορφολογία του εδάφους και το είδος των ενεργειών. Περαιτέρω, προβάλλει ότι η τήρηση της αρχής της βιώσιμης ανάπτυξης δεν επιβάλλει την προηγούμενη συνολική σχεδίαση σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο και την προηγούμενη χωροθέτηση μεταλλευτικών περιοχών όπως εσφαλμένα δέχεται η εκκαλούμενη, απορρίπτοντας το λόγο της προσφυγής του περί μη ορθής εκτίμησης από το Νομάρχη του δημόσιου συμφέροντος, καθόσον, όπως συνάγεται από τα άρθρα 16 και 142 παρ.2 του Μ.Κ., δεν υπάρχει δυνατότητα προηγούμενου σχεδιασμού και χωροθέτησης μεταλλευτικών περιοχών προ της διενέργειας ερευνών.

7. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη του ότι στην προκείμενη περίπτωση ο Νομάρχης Κιλκίς απέρριψε, με την 364/29.4.2002 απόφασή του, την 516/3.6.1998 αίτηση του εκκαλούντος για χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών σε έκταση 8.408,07 στρεμμάτων στην περιοχή Καλίνδριας Χέρσου, Αγίας Κυριακής Πλαγιάς και Κορυφής Δροσάτου των ήδη Δήμων Χέρσου και Δοϊράνης Κιλκίς για λόγους δημόσιου συμφέροντος, επικαλούμενος αποκλειστικά και μόνο το από 16.11.1998 έγγραφο του Προϊσταμένου της ΙΣΤ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Θεσσαλονίκης), περί μη εγκρίσεως της χορήγησης άδειας μεταλλευτικών ερευνών στην πιο πάνω περιοχή, για το λόγο ότι υπάρχουν εντοπισμένες αρχαιότητες οι οποίες πρέπει να προστατευθούν, χωρίς να έχει προηγουμένως εξετάσει τη δυνατότητα χορήγησης της άδειας υπό όρο ή του περιορισμού του προς έρευνα χώρου, ζητώντας περαιτέρω διευκρινίσεις από την αρχαιολογική υπηρεσία σχετικά με το ανέφικτο ή μη της διενέργειας μεταλλευτικών ερευνών σε χώρο που δεν προκύπτει καν ότι έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός και, πάντως, καλώντας τον εκκαλούντα, ενόψει και του εν λόγω εγγράφου και του προβαλλόμενου με αυτό συγκεκριμένου λόγου δημόσιου συμφέροντος, να τηρήσει, έστω και κατά το στάδιο αυτό, τη διοικητική διαδικασία που προβλέπεται από τις ειδικότερες διατάξεις για την υποβολή εκ μέρους του μελέτης βάσει της οποίας ακολούθως να εκτιμηθεί αρμοδίως εάν η σχετική δραστηριότητα θα επιφέρει συγκεκριμένης μορφής άμεση ή έμμεση βλάβη στις εντοπισμένες αρχαιότητες, κρίνει ότι εσφαλμένα το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απέρριψε τον προβαλλόμενο με την από 27.6.2002 προσφυγή του εκκαλούντος λόγο περί μη ορθής εκτίμησης του Νομάρχη, για την οποία και δεν προηγήθηκε κλήση του ώστε να παράσχει τις αναγκαίες επεξηγήσεις, ακολουθώντας τον τύπο που προβλέπουν οι προμνημονευθείσες (υπό σκέψη 3) διατάξεις, μετά την τήρηση του οποίου θα μπορούν να αξιολογηθούν, στα πλαίσια και της αρχής της αναλογικότητας, οι τυχόν επιπτώσεις του έργου στο πολιτιστικό περιβάλλον. Κατ' ακολουθία, η κρινόμενη έφεση πρέπει να γίνει δεκτή και να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, να διαταχθεί δε η απόδοση στον εκκαλούντα του καταβληθέντος παραβόλου της έφεσης (άρθρο 277 παρ. 9 εδ. α΄ του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, ν. 2717/1999, Α΄ 97). Επιλαμβανόμενο περαιτέρω της προσφυγής του εκκαλούντος, το Δικαστήριο κρίνει ότι, για τον ίδιο ως άνω λόγο, ήτοι της εκφοράς από το Νομάρχη αρνητικής κρίσης με βάση μόνον το προαναφερόμενο έγγραφο της αρχαιολογικής υπηρεσίας και χωρίς την τήρηση της προβλεπόμενης στο νόμο διοικητικής διαδικασίας και της συμμετοχής του διοικουμένου σε αυτήν, μη νόμιμα απορρίφθηκε με την ως άνω απόφασή του το αίτημα του εκκαλούντος για διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών στη συγκεκριμένη περιοχή και ότι, συνεπώς, πρέπει η εν λόγω προσφυγή να γίνει δεκτή, απαλλασσόμενης, ωστόσο, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, της ηττώμενης εφεσίβλητης από τα δικαστικά έξοδα και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε΄ του παραπάνω Κώδικα)."