ΣτΕ.Ολ
2187/2014
Πώληση
μετοχών της ΔΕΠΑ ΑΕ στο ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ - Πρόσκληση της ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ για εκδήλωση
ενδιαφέροντος - Αίτηση ακύρωσης - Έννομο συμφέρον - Ενοχικά δικαιώματα
αιτούντων -.
Απαράδεκτη η προσβολή με αίτηση ακύρωσης
της πρόσκλησης της εταιρίας ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ προς εκδήλωση ενδιαφέροντος για την
απόκτηση του Ομίλου ΔΕΠΑ διότι δεν έχει χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξης
υποκειμένης στον ακυρωτικό έλεγχο του ΣτΕ. Απαράδεκτη η αίτηση ακύρωσης της απόφασης της
Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ΔΕΑΑ) περί
μεταβιβάσεως στην εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε., χωρίς αντάλλαγμα, μετοχών της εταιρείας
ΔΕΠΑ Α.Ε. που αντιστοιχούν σε ποσοστό 65% του μετοχικού κεφαλαίου, λόγω
έλλειψης έννομου συμφέροντος των αιτούντων.
Αριθμός 2187/2014
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις
7 Ιουνίου 2013, με την εξής σύνθεση: Σωτ. Ρίζος,
Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Συμβουλίου της
Επικρατείας, που είχε κώλυμα, Ν. Μαρκουλάκης, Ιω. Μαντζουράνης, Αικ. Χριστοφορίδου, Δ. Σκαλτσούνης, Α.- Γ. Βώρος, Γ. Ποταμιάς, Ε. Νίκα, Ε.
Αντωνόπουλος, Π. Καρλή, Αντ. Ντέμσιας,
Φ. Ντζίμας, Σπ. Χρυσικοπούλου,
Ηρ. Τσακόπουλος, Μ. Σταματελάτου, Μ.
Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινός, Δ. Κυριλλόπουλος,
’. Καλογεροπούλου, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλης, Θ. Αραβάνης, Κ. Πισπιρίγκος, Δ.
Μακρής, Τ. Κόμβου, Β. Αναγνωστοπούλου - Σαρρή, Π. Μπραΐμη,
Σύμβουλοι, Χρ. Ντουχάνης, Φρ. Γιαννακού,
Μ. Σταματοπούλου, Πάρεδροι. Από τους ανωτέρω οι
Σύμβουλοι ’. Καλογεροπούλου και Π. Μπραΐμη καθώς και
η Πάρεδρος
Μ. Σταματοπούλου
μετέχουν ως αναπληρωματικά μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 2 του ν.
3719/2008. Γραμματέας η Μ. Παπασαράντη.
Για να δικάσει την από 30 Μαρτίου 2012
αίτηση:
της κοινοπραξίας με την επωνυμία «AKTOR
S.A.- INSTROMET, 3M/R GAS STATIONS», η οποία εδρεύει στην Κηφισιά Αττικής
(Ερμού 25) και των μελών αυτής: α) εταιρείας με την επωνυμία «ΑΚΤΩΡ Α.Ε.», που
εδρεύει στην Κηφισιά Αττικής (Ερμού 25) και β) εταιρείας με την επωνυμία
«ΕΛΣΤΕΡ-ΙΝΣΤΡΟΜΕΤ Ν.Β.», η οποία εδρεύει στην Αμβέρσα Βελγίου (οδός Rijkmakerlaan, B-29-10), οι οποίες παρέστησαν με την
δικηγόρο Ελένη Τροβά (Α.Μ. 13581), που τη διόρισαν με
πληρεξούσιο,
κατά των : Α) Υπουργών: 1. Οικονομικών, 2.
Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, 3. Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, 4. Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και
Πρόνοιας, 5. Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, 6. Τουρισμού
και 7. Ναυτιλίας και Αιγαίου, οι οποίοι παρέστησαν με την Ευφροσύνη Μπερνικόλα, Νομική Σύμβουλο του Κράτους και Β) ανωνύμου
εταιρείας με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου
Α.Ε.» (ΤΑΙΠΕΔ), που εδρεύει στην Αθήνα (Κολοκοτρώνη 1 και Σταδίου), η οποία
παρέστη με τον δικηγόρο Νικήτα Φορτσάκη (Α.Μ. 9923),
που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
και κατά της παρεμβαίνουσας ανωνύμου
εταιρείας με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου
Α.Ε.» (ΤΑΙΠΕΔ), που εδρεύει στην Αθήνα (Κολοκοτρώνη 1 και Σταδίου), η οποία
παρέστη με τον δικηγόρο Νικήτα Φορτσάκη (Α.Μ. 9923),
που τον διόρισε με πληρεξούσιο.
Η πιο πάνω αίτηση εισάγεται στην Ολομέλεια
του Δικαστηρίου, κατόπιν της από 2 Ιανουαρίου 2013 πράξεως του Προέδρου του
Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω της σπουδαιότητάς της, σύμφωνα με τα άρθρα 14
παρ. 2 εδάφ. α´, 20 και 21 του π.δ. 18/1989.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούσες επιδιώκουν
να ακυρωθούν: 1. η υπ αριθ. 201/15.2.2012 απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής
Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ΔΕΑΑ), 2. η από 29.2.2012 πρόσκληση
εκδηλώσεως ενδιαφέροντος της ανωνύμου εταιρείας με την επωνυμία «Ταμείο
Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) Α.Ε.» και κάθε άλλη
σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της
εκθέσεως του εισηγητή, Συμβούλου Κ. Πισπιρίγκου.
Κατόπιν το Δικαστήριο άκουσε την
πληρεξούσιο των αιτουσών, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους
λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο της
παρεμβαίνουσας εταιρείας και τον αντιπρόσωπο των Υπουργών, οι οποίοι ζήτησαν
την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο
συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ
μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά
τ ο ν Ν
ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης
αιτήσεως κατεβλήθη το νόμιμο παράβολο (υπ αριθμ. Α. 2293546 - 8, 2719505 -
6/2012 ειδικά γραμμάτια παραβόλου).
2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση ζητείται
η ακύρωση: α) Της αποφάσεως της Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων
201/15.2.2012 με θέμα την πώληση των μετοχών της ανώνυμης εταιρείας «Δημόσια
Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ) Α.Ε.» που ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο και την παροχή
στην ανώνυμη εταιρεία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου
(ΤΑΙΠΕΔ) Α.Ε.» εξουσιοδοτήσεως για «να σχεδιάσει, αποφασίσει και υλοποιήσει τη
διαγωνιστική διαδικασία για την πώληση των μετοχών ΔΕΠΑ». β) Της από 29.2.2012
προσκλήσεως της ως άνω εταιρείας ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. προς εκδήλωση ενδιαφέροντος για
την απόκτηση του «Ομίλου ΔΕΠΑ».
3. Επειδή, η ανώνυμη εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ A.E.
παρέστη στη δίκη νομίμως με την ιδιότητα του κυρίου διαδίκου, διότι με την
κρινόμενη αίτηση προσβάλλεται η από 29.2.2012 πρόσκλησή της προς εκδήλωση
ενδιαφέροντος. Περαιτέρω, η ίδια εταιρεία παρέστη νομίμως και για την
υποστήριξη της από 8.3.2013 παρεμβάσεώς της υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, με την
οποία ζητεί - με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς
- τη διατήρηση της ισχύος της προσβαλλομένης αποφάσεως 201/15.2.2012 της
Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων.
4. Επειδή, η ανώνυμη εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.
είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, το οποίο δεν εκδίδει εκτελεστές διοικητικές
πράξεις, διότι συνεστήθη με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 3986/2011 για
την αξιοποίηση στοιχείων της ιδιωτικής περιουσίας Ελληνικού Δημοσίου με τη
σύναψη συμβάσεων ιδιωτικού δικαίου με τρίτους [βλ. άρθρο 5 παρ. 1 του ν.
3986/2011, το οποίο ορίζει ότι: «Η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων
διενεργείται με κάθε πρόσφορο τρόπο και, κατά προτίμηση, με: α) Πώληση. β)
Σύσταση εμπραγμάτων και ενοχικών δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων δικαιωμάτων
οριζόντιας και κάθετης ιδιοκτησίας και επικαρπίας επί δικαιώματος οποιασδήποτε
φύσης.
γ) Μεταβίβαση εμπραγμάτων και ενοχικών
δικαιωμάτων οποιασδήποτε φύσης επί αυτών. δ) Εκμίσθωση. ε) Παραχώρηση της
χρήσης ή της εκμετάλλευσης τους. στ) Ανάθεση της διαχείρισης των περιουσιακών
στοιχείων. ζ) Εισφορά τους σε ανώνυμες εταιρείες και στη συνέχεια πώληση των
μετοχών που προκύπτουν. η) Τιτλοποίηση απαιτήσεων
»]. Συνεπώς, απαραδέκτως προσβάλλεται με την
κρινόμενη αίτηση η από 29.2.2012 πρόσκληση της εταιρείας ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε προς
εκδήλωση ενδιαφέροντος για την απόκτηση του «Ομίλου ΔΕΠΑ», διότι δεν έχει
χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξεως υποκειμένης
στον κατ άρθρο 95 παρ. 1 α΄ του Συντάγματος ακυρωτικό έλεγχο του Συμβουλίου
της Επικρατείας.
5. Επειδή, μετά την άσκηση της κρινομένης
αιτήσεως, η Διυπουργική Επιτροπή Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ΔΕΑΑ)
εξέδωσε την απόφαση 206/25.4.2012 (Β΄ 1363/26.4.2012) περί μεταβιβάσεως στην
εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε., χωρίς αντάλλαγμα, 7.318.318 μετοχών της εταιρείας
«Δημόσια Επιχείρηση Φυσικού Αερίου (ΔΕΠΑ) Α.Ε.» που αντιστοιχούν σε ποσοστό 65%
του μετοχικού κεφαλαίου. Η μεταβίβαση αυτή έγινε σύμφωνα με το «Πρόγραμμα
Αποκρατικοποιήσεων 2011 - 2015» του ν. 3985/2011, στην αιτιολογική έκθεση του
οποίου αναφέρονται τα εξής: «Η ΔΕΠΑ είναι η μεγαλύτερη εταιρία στον κλάδο του
φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Είναι επίσης η μητρική εταιρία του Διαχειριστή
Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.), ο οποίος διαθέτει το πλήρες και
αποκλειστικό δικαίωμα στη λειτουργία, διαχείριση, εκμετάλλευση και ανάπτυξη του
ΕΣΦΑ. Το Δημόσιο ελέγχει το 65% των μετοχών της ΔΕΠΑ, ενώ το 35% ανήκει στα
Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. Το Δημόσιο προτίθεται να προβεί στο διαχωρισμό του
ΔΕΣΦΑ από τη ΔΕΠΑ και να προχωρήσει στην πώληση της ΔΕΠΑ και του 31% των
μετοχών του ΔΕΣΦΑ που κατέχει σε ιδιώτες επενδυτές έως το 4ο τρίμηνο του 2011».
Όπως δε κρίθηκε με την απόφαση 1906/2014 της Ολομελείας του Συμβουλίου της
Επικρατείας, η οποία εκδόθηκε επί άλλης υποθέσεως που δικάσθηκε κατά την ίδια
δικάσιμο, η ως άνω απόφαση 206/25.4.2012 της ΔΕΑΑ έχει χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής
πράξεως που υπόκειται στον κατ άρθρο 95 παρ. 1 α΄ του Συντάγματος ακυρωτικό
έλεγχο του Δικαστηρίου.
6. Επειδή, προς θεμελίωση εννόμου
συμφέροντος για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως προβάλλεται ότι κατά της
εταιρείας ΔΕΣΦΑ Α.Ε., θυγατρικής της εταιρείας ΔΕΠΑ Α.Ε., υφίστανται ενοχικά
δικαιώματα των αιτουσών που προέκυψαν από σύμβαση εκτελέσεως έργου, τα οποία αποσβέννυνται λόγω της αποξενώσεως του Ελληνικού Δημοσίου
από τις μετοχές της μητρικής εταιρείας ΔΕΠΑ Α.Ε. μέσω του «Προγράμματος Αποκρατικοποιήσεων
2011 - 2015» του ν. 3985/2011. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των αιτουσών, την
απόσβεση των δικαιωμάτων τους συνεπάγεται η εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 2
παρ. 12 του ν. 3986/2012 που ορίζει ότι κάθε περιουσιακό στοιχείο του Ελληνικού
Δημοσίου, το οποίο μεταβιβάζεται στο «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας
του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) Α.Ε.» κατ εφαρμογήν του εν
λόγω Προγράμματος, «
περιέρχεται στην κυριότητα, νομή και κατοχή του Ταμείου,
ελεύθερο από κάθε δικαίωμα τρίτου. Για τυχόν δικαιώματά του επί του
περιουσιακού στοιχείου που μεταβιβάζεται στο Ταμείο, ο
τρίτος έχει αποκλειστικά δικαίωμα
αποζημιώσεως, έναντι μόνον του Δημοσίου
».
7. Επειδή, ανεξαρτήτως του ζητήματος αν η
προσβαλλομένη απόφαση 201/15.2.2012 της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεως
και Αποκρατικοποιήσεων (ΔΕΑΑ) είχε κατά την έκδοσή της και εξακολουθεί να
διατηρεί εκτελεστότητα ακόμη και μετά την έκδοση της
αποφάσεως 206/25.4.2012 της ίδιας Επιτροπής που αναφέρεται στην πέμπτη σκέψη,
το έννομο συμφέρον των αιτουσών για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως δεν
θεμελιώνεται, πάντως, στον προβαλλόμενο ισχυρισμό περί αποσβέσεως ενοχικών
δικαιωμάτων τους που προέκυψαν από σύμβαση εκτελέσεως έργου. Τούτο, διότι η
μεταβίβαση από το Ελληνικό Δημόσιο στην εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε., χωρίς αντάλλαγμα,
μετοχών εταιρειών περιλαμβανομένων στο «Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων 2011 -
2015» του ν. 3985/2011, με σκοπό τη διάθεσή τους σε ιδιώτες επενδυτές για την
άντληση δημοσίων εσόδων προοριζομένων αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση του
δημοσίου χρέους, δεν συνεπάγεται, σύμφωνα με την αναφερόμενη στην προηγούμενη
σκέψη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 12 του ν. 3986/2012, άλλη απόσβεση δικαιώματος
πλην της αποσβέσεως των τυχόν δικαιωμάτων τρίτων επί των μεταβιβαζομένων
μετοχών. Συνεπώς, εφ όσον δεν προβάλλεται ότι υπέρ των αιτουσών έχουν συσταθεί
δικαιώματα επί των μετοχών της εταιρείας ΔΕΠΑ Α.Ε., κυριότητος του Ελληνικού
Δημοσίου, που μεταβιβάζονται στην εταιρεία ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. κατ εφαρμογήν
του «Προγράμματος Αποκρατικοποιήσεων 2011 - 2015» του ν. 3985/2011, η κρινόμενη
αίτηση είναι απορριπτέα προεχόντως ελλείψει εννόμου
συμφέροντος. Απορριπτομένης δε της αιτήσεως, πρέπει
να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
Δ ι ά
τ α ύ τ α
Απορρίπτει την αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Δέχεται την παρέμβαση.
Επιβάλλει, συμμέτρως εις βάρος των
αιτουσών, τα ποσά α) των τετρακοσίων εξήντα (460) ευρώ ως δικαστική δαπάνη του
Ελληνικού Δημοσίου και β) των εξακοσίων σαράντα (640) ευρώ ως δικαστική δαπάνη
της εταιρείας ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 18 και 21
Οκτωβρίου 2013
Ο
Προεδρεύων Αντιπρόεδρος Η Γραμματέας
Σωτ. Αλ. Ρίζος Μ. Παπασαράντη
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια
συνεδρίαση της 12ης Ιουνίου 2014.
Ο
Πρόεδρος Η Γραμματέας
Σωτ. Αλ. Ρίζος Μ. Παπασαράντη