ΣτΕ.Ολ 218/2016

Αίτηση ακύρωσης - Εκμετάλλευση και αξιοποίηση μεταλλείων (Κασσάνδρας Χαλκιδικής) - Ακυρωτικές διοικητικές διαφορές ουσίας - Δικαιοδοσία - Κατάργηση δίκης -.

Δεκτή αίτηση ακύρωσης κατά απόφασης του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία ανακλήθηκαν αποφάσεις σχετικά με την εκμετάλλευση και την αξιοποίηση των μεταλλείων Κασσάνδρας. Οι διαφορές που γεννώνται από την προσβολή της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης που προβλέπεται ως προϋπόθεση για την έναρξη των μεταλλευτικών ή λατομικών εργασιών από τα οικεία άρθρα του ΚΜΛΕ είναι ακυρωτικές. Οι ανωτέρω διαφορές, λόγω της φύσεως και της σπουδαιότητά τους, ανήκουν στη δικαιοδοσία του ΣτΕ. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση της ένδικης αμφισβήτησης των ατομικών διοικητικών πράξεων με τις οποίες ανακαλείται η έγκριση τεχνικής μελέτης. Επειδή η παραδεκτώς προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, όπως τροποποιήθηκε, έχει ήδη ακυρωθεί με την απόφαση 217/2016 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η παρούσα δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη. Επιδίκαση δικαστικής δαπάνης.

Αριθμός 218/2016

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 2 Οκτωβρίου 2015, με την εξής σύνθεση: Νικ. Σακελλαρίου, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, ελλείποντος Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Αθ. Ράντος, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ν. Μαρκουλάκης, Αικ. Σακελλαροπούλου, Δ. Σκαλτσούνης, Γ. Ποταμιάς, Ε. Νίκα, Γ. Τσιμέκας, Αντ. Ντέμσιας, Φ. Ντζίμας, Σπ. Χρυσικοπούλου, Μ. Παπαδοπούλου, Εμμ. Κουσιουρής, Κ. Κουσούλης, Αντ. Χλαμπέα, Π. Χαμάκος, Ηλ. Μάζος, Α.-Μ. Παπαδημητρίου, Ελ. Παπαδημητρίου, Σύμβουλοι, Χρ. Λιάκουρας, Ε. Σκούρα, Ελ. Μουργιά, Πάρεδροι. Από τους ανωτέρω οι Σύμβουλοι Γ. Ποταμιάς και Φ. Ντζίμας καθώς και η Πάρεδρος Ε. Σκούρα μετέχουν ως αναπληρωματικά μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 2 του ν. 3719/2008. Γραμματέας η Μ. Παπασαράντη.

Για να δικάσει την από 28 Αυγούστου 2015 αίτηση:

των: 1. νομικού προσώπου με την επωνυμία «ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ», που εδρεύει στον Πολύγυρο, 2. πρωτοβάθμιας Συνδικαλιστικής Επαγγελματικής Οργάνωσης των Εργατοτεχνιτών και Υπαλλήλων της εταιρείας «ΑΚΤΩΡ – ΑΤΕ – ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΑΕ» με την επωνυμία «ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ», που εδρεύει στο Στρατώνι Χαλκιδικής, 3. επαγγελματικού σωματείου με την επωνυμία «ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΜΕΤΑΛΛΩΡΥΧΩΝ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΣΤΟΩΝ – ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ», που εδρεύει στη Μεγάλη Παναγιά Χαλκιδικής και 4. πρωτοβάθμιου συνδικαλιστικού σωματείου με την επωνυμία «ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΑΣΕΡΓΑΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ», που εδρεύει στην Αρναία Χαλκιδικής, τα οποία παρέστησαν με τους δικηγόρους: α) Νικόλαο Αλιβιζάτο (Α.Μ. 6976) και β) Ελεούσα Κιουσοπούλου (Α.Μ. 12022), που τους διόρισαν με πληρεξούσια,

κατά του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ήδη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος παρέστη με τον Κωνσταντίνο Χαραλαμπίδη, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους,

και κατά των παρεμβαινόντων: Α. 1) Αγροτικού Δασικού Συνεταιρισμού Μ. Παναγίας Χαλκιδικής, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Γεώργιο Μπάλια (Α.Μ. 2147 Δ.Σ. Πειραιώς), στον οποίο δόθηκε προθεσμία μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2015 για τη νομιμοποίησή του, 2) Αλιευτικού Συλλόγου Δήμου Αριστοτέλη Ιερισσού, 3) Πολιτιστικού Συλλόγου Ιερισσού Χαλκιδικής «Κλειγένης», οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, που τον διόρισαν με ειδικό πληρεξούσιο, 4) Πολιτιστικού Συλλόγου Μ. Παναγίας, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2015 για τη νομιμοποίησή του, 5) Πολιτιστικού Συλλόγου Νέων Ρόδων με την επωνυμία «ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ», 6) Συλλόγου Γυναικών Ιερισσού, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, που τον διόρισαν με ειδικό πληρεξούσιο, 7) Συλλόγου Γυναικών Μ. Παναγίας, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2015 για τη νομιμοποίησή του, 8) Συλλόγου Φίλοι του Περιβάλλοντος Ιερισσού, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο και 9) Σωματείου Επαγγελματιών Ουρανούπολης, το οποίο παρέστη με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2015 για τη νομιμοποίησή του, Β. Δήμου Αριστοτέλη Ν. Χαλκιδικής, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο Γεώργιο Μπάλια, που τον διόρισε με απόφαση της Οικονομικής του Επιτροπής και Γ. Δήμου Βόλβης Ν. Θεσσαλονίκης, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Δήμο Νικόπουλο (Α.Μ. 1042 Δ.Σ. Θεσ/νίκης), που τον διόρισε με απόφαση της Οικονομικής του Επιτροπής.

Η πιο πάνω αίτηση εισάγεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατόπιν της από 1ης Σεπτεμβρίου 2015 πράξης του Προεδρεύοντος του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω της σπουδαιότητάς της, σύμφωνα με τα άρθρα 14 παρ. 2 εδάφ. α, 20 και 21 του Π.Δ. 18/1989.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν: α) η υπ’ αριθμ. ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/1854/19.8.2015 απόφαση του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, β) το υπ’ αριθμ. 12237/20.8.2015 σήμα του Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων Βορείου Ελλάδας του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Συμβούλου Ηλ. Μάζου.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τους πληρεξουσίους των αιτούντων, οι οποίοι ανέπτυξαν και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησαν να γίνει δεκτή η αίτηση, τους πληρεξουσίους των παρεμβαινόντων και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι

Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (υπ’ αριθμ. 1395838, 4108979/2015 ειδικά γραμμάτια παραβόλου, σειράς Α΄).

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, η οποία εισήχθη προς συζήτηση ενώπιον της Ολομελείας με την από 1.9.2015 πράξη του Προεδρεύοντος Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω σπουδαιότητος, ζητείται η ακύρωση της απόφασης ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/1854/ 19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία ανεκλήθησαν: (i) η απόφαση Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/10.2.2012, που υπογράφει, με εντολή Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών του Υπουργείου, περί της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης του υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών» του έργου «Μεταλλευτικές – Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας» της εταιρείας με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Ανώνυμη Εταιρεία Μεταλλείων και Βιομηχανίας Χρυσού» και τον διακριτικό τίτλο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.», στον Δήμο Αριστοτέλη, Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, (ii) η απόφαση Δ8-Α/Φ.7.49.13/30258ΠΕ/5159ΠΕ/10.2.2012 της ίδιας Αρχής, περί της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης του υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας» του ανωτέρω έργου, εκτός από το τμήμα αυτής που αφορά τις εργασίες αποκατάστασης του χώρου απόθεσης των παλαιών τελμάτων, καθώς και στη λειτουργία των υφισταμένων εγκαταστάσεων εμπλουτισμού μικτών θειούχων – μεταλλευμάτων στην περιοχή Ολυμπιάδας του Δήμου Αριστοτέλη, και (iii) οι αποφάσεις της ιδίας αρχής Δ8-Α/Φ.7.49.13/4005/665/12.4.2013 ("Έγκριση Προσαρτήματος 4: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΣΚΟΥΡΙΩΝ» της Τεχνικής Μελέτης του [ανωτέρω] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»"), Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 23577πε/4349πε/16.1.2014 ("Έγκριση Συμπληρωματικής Τεχνικής Μελέτης Βοηθητικών Εγκαταστάσεων και Υποδομών Εξυπηρέτησης των Εργασιών της Περιόδου Προπαρασκευής του [ως άνω] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»"), Δ8-Α/Φ.7.49.13/13285/ 3315/17.9.2014 ("Έγκριση Προσαρτήματος 3: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΣΚΟΥΡΙΩΝ – ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΙ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΤΕΛΜΑΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΣΚΟΥΡΙΩΝ» της Τεχνικής Μελέτης του [ιδίου] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»") και Δ8-Α/Φ.7.49.13/22849/4170/20.12.2013 ("Έγκριση Προσαρτήματος 4: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΧΩΡΟΥ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΚΟΚΚΙΝΟΛΑΚΚΑ» του [προμνησθέντος] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας»"), «καθώς», κατά τα επί λέξει αναφερόμενα στην ανωτέρω πρώτη προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, «και κάθε άλλη έγκριση ή άδεια, η οποία ερείδεται επί των ανακαλούμενων αποφάσεων». Ζητείται, επίσης, η ακύρωση του εγγράφου 12237/20.8.2015 της Προϊσταμένης της Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων προς την ανωτέρω εταιρεία, με το οποίο διατάσσεται η άμεση διακοπή όλων των εργασιών που αναφέρονται και προβλέπονται στις μελέτες, οι εγκριτικές αποφάσεις των οποίων ανακαλούνται, κατά τα προεκτεθέντα, εν όλω ή εν μέρει με την πρώτη προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, καθώς και κάθε άλλη εργασία αναφερομένη ή προβλεπομένη σε εγκριτική πράξη ή άδεια ερειδομένη επί των ανακαλουμένων με την πρώτη προσβαλλομένη απόφαση πράξεων.

3. Επειδή, κατά τα ήδη κριθέντα (ΣτΕ Ολομ. 3919/2010, 616/2013), και μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του έτους 2001, η θέση του Συμβουλίου της Επικρατείας ως δικαστηρίου που δικάζει, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 94 και 95 του Συντάγματος, την αίτηση ακυρώσεως κατά των εκτελεστών πράξεων των διοικητικών αρχών, είναι καίρια στο σύστημα του Κράτους Δικαίου που καθιερώνει το Σύνταγμα, το δε εύρος της γενικής ακυρωτικής δικαιοδοσίας του δικαστηρίου αυτού δεν καταλείπεται στην απόλυτη διάθεση του κοινού νομοθέτη. Ως εκ τούτου, ο περιορισμός της, διά της μεταφοράς κατηγοριών υποθέσεων προς εκδίκαση στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο από της απόψεως της τηρήσεως των συνταγματικών ορίων. Περαιτέρω, ο νόμος μπορεί να αναθέτει στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, όταν η διαφορά γεννάται από εκτελεστή διοικητική πράξη, μόνον ειδική αρμοδιότητα, για συγκεκριμένες κατηγορίες υποθέσεων, η φύση και η σπουδαιότητα των οποίων δεν επιβάλλει, κατά την εκτίμηση του νομοθέτη, την εκδίκασή τους από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η κατά τα ανωτέρω ανατιθέμενη στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια αρμοδιότητα μπορεί να οργανωθεί από το νόμο είτε ως ακυρωτική, όταν το αίτημα ενώπιον του δικαστηρίου δεν μπορεί, σύμφωνα με το νόμο, να έχει ως περιεχόμενο την τροποποίηση, αλλά μόνο την εν όλω ή εν μέρει ακύρωση εκτελεστής διοικητικής πράξεως, είτε ως αρμοδιότητα που εκτείνεται σε άσκηση πλήρους δικαιοδοσίας, όταν το αίτημα ενώπιον του δικαστηρίου μπορεί, σύμφωνα με το νόμο, να είναι, εκτός από την ακύρωση, και η μεταρρύθμιση εκτελεστής διοικητικής πράξεως και το δικαστήριο έχει, κατ’ αρχήν, την εξουσία να διαμορφώσει το ουσιαστικό περιεχόμενο της πράξεως ή του δικαιώματος, της υποχρεώσεως ή της καταστάσεως που απορρέει από αυτή, μετά από διάγνωση των πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως. Εξ άλλου, από τις προαναφερόμενες συνταγματικές διατάξεις, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με την αρχή της διακρίσεως των λειτουργιών που καθιερώνεται με το άρθρο 26 του Συντάγματος, προκύπτει ότι δεν επιτρέπεται να οργανώνεται η αρμοδιότητα των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ως εκτεινόμενη σε άσκηση πλήρους δικαιοδοσίας για την εκδίκαση των κατηγοριών υποθέσεων, στις οποίες η άσκηση της δικαιοδοσίας αυτής συνεπάγεται την υπεισέλευση της δικαστικής λειτουργίας στην εκτελεστική επί θεμάτων για τα οποία είναι αυτή αποκλειστικώς αρμόδια. Τούτο δε συμβαίνει, εκτός άλλων, και όταν, εν όψει του κατά το νόμο αντικειμένου της προσβαλλομένης ατομικής διοικητικής πράξεως, των προϋποθέσεων που απαιτούνται για την έκδοσή της και του χαρακτήρα της έρευνας, βάσει της οποίας μπορεί να διαπιστωθεί η συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών, καθώς και των συνεπειών, τις οποίες θα επέφερε η μεταρρύθμιση της πράξεως, η άσκηση πλήρους δικαιοδοσίας θα παραβίαζε τα όρια της αρμοδιότητος, η οποία ανατίθεται αποκλειστικώς στα όργανα της εκτελεστικής εξουσίας, βάσει της αρχής της διακρίσεως των λειτουργιών.

4. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 περ. δ΄ του ν. 1406/1983 (Α΄ 182), στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων υπάγονται οι διαφορές, οι οποίες αναφύονται κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά «τα μεταλλεία και τα λατομεία», εν συνεχεία δε με το άρθρο 51 παρ. 3 του ν. 3659/2008 (Α΄ 77) στο ανωτέρω άρθρο 1 του ν. 1406/1983 προσετέθη παράγραφος 6, κατά την οποία στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων υπάγονται, εκδικαζόμενες ως διαφορές ουσίας, όλες οι διαφορές που αναφύονται στις περιπτώσεις των παραγράφων 2, 3 και 4, ανεξαρτήτως της ιδιότητος εκείνου που ασκεί το ένδικο βοήθημα. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, από την ένδικη αμφισβήτηση ατομικών διοικητικών πράξεων, οι οποίες εκδίδονται κατ’ εφαρμογήν της νομοθεσίας περί μεταλλείων ή λατομείων, γεννώνται διοικητικές διαφορές ουσίας αρμοδιότητος του διοικητικού πρωτοδικείου, ανεξαρτήτως του αν ο ασκών το ένδικο βοήθημα (προσφυγή) αξιώνει ίδια δικαιώματα (μεταλλείας ή λατομίας) ή ενεργεί ως τρίτος, επικαλούμενος βλάβη από την προσβαλλόμενη πράξη. Είναι, όμως, ακυρωτικές (και όχι ουσιαστικές), σύμφωνα με τα άρθρα 94 και 95 του Συντάγματος, ερμηνευόμενα σε συνδυασμό με την αρχή της διακρίσεως των λειτουργιών, κατά τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, ειδικώς οι διαφορές, οι οποίες γεννώνται από την προσβολή της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης που προβλέπεται ως προϋπόθεση για την έναρξη των μεταλλευτικών ή λατομικών εργασιών από τα άρθρα 4, 101 και 102 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (Κ.Μ.Λ.Ε., απόφαση Δ7/Α/οικ.12050/2223/23.5.2011 του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ΦΕΚ Β΄ 1227). Και τούτο, διότι η κατά τα ανωτέρω έγκριση τεχνικής μελέτης, η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 161 του Μεταλλευτικού Κώδικα (ν.δ. 210/1973, Α΄ 277), όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του άρθρου αυτού με το άρθρο 54 παρ. 8 του ν. 4280/2014 (Α΄ 159), αποτελεί πλέον και έγκριση δόμησης κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 του ν. 4030/2011 («Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών κ.λπ.», Α΄ 249), δεν είναι δεκτική ουσιαστικού δικαστικού ελέγχου, κατά τα προαναφερθέντα, δεδομένου ότι αφ’ ενός, ως ελέχθη, αποτελεί πλέον και έγκριση δόμησης, δηλαδή διαφορά που από την φύση της είναι ακυρωτική, αφ’ ετέρου η κατά νόμο αρμόδια για την έγκριση της τεχνικής μελέτης διοικητική αρχή προβαίνει σε εκτίμηση που συνδέεται με τον έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, κριτηρίων, μεταξύ άλλων, αναγομένων στην προστασία του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, η εκτίμηση των οποίων ανήκει στο πεδίο δράσεώς της αφού η άσκηση της αρμοδιότητας αυτής συναρτάται ευθέως με ειδικές επιστημονικές γνώσεις και τεχνικές κρίσεις, η εξέταση της ορθότητας των οποίων, στο πλαίσιο της ασκήσεως πλήρους δικαιοδοσίας, δεν διευρύνει την λυσιτέλεια και αποτελεσματικότητα του δικαστικού ελέγχου. Ως εκ τούτου, η αίτηση ακυρώσεως αποτελεί αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα για την εν λόγω κατηγορία υποθέσεων. Περαιτέρω, οι ανωτέρω διαφορές, εν όψει της φύσεως και της σπουδαιότητάς τους, λόγω του ότι συνδέονται αμέσως με την προστασία του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, ως ακυρωτικές, ανήκουν στην δικαιοδοσία του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. ΣτΕ 3191/2015 7μ.). Ισχύουν δε τα αυτά για την ταυτότητα του λόγου και στην περίπτωση της ένδικης αμφισβήτησης των ατομικών διοικητικών πράξεων με τις οποίες ανακαλείται η κατά τα ανωτέρω έγκριση τεχνικής μελέτης.

5. Επειδή, από τις προσβαλλόμενες με την κρινόμενη αίτηση πράξεις έχει εκτελεστό χαρακτήρα η πρώτη, ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/ 1854/19.8.2015 απόφαση του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/180129/2486/24.8.2015 του ιδίου Υπουργού, με την οποία «διευκρινίσθηκε» ότι «οι εργασίες απόθεσης των τελικών αποβλήτων εμπλουτισμού του τέλματος Ολυμπιάδας – οι οποίες εξαιρούνται της ανάκλησης [με την εν λόγω πρώτη προσβαλλομένη] – είναι επιτρεπτό να συνεχίζονται στο τμήμα της Εγκατάστασης Απόθεσης Αποβλήτων Κοκκινόλακκα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων και λοιπών εγκρίσεων». Η πράξη αυτή, με την οποία, κατ’ επίκληση των άρθρων 4 και 101 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, ανακαλούνται οι προμνησθείσες Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/10.2.2012 και Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 30258ΠΕ/5159ΠΕ/10.2.2012 αποφάσεις περί εγκρίσεως των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας αντιστοίχως (καθώς και οι λοιπές αναφερόμενες στην εν λόγω ανακλητική απόφαση εγκριτικές πράξεις και άδειες, ανωτέρω σκέψη 2), παραδεκτώς από απόψεως δικαιοδοσίας και αρμοδιότητος, κατά τα εκτιθέμενα στην σκέψη 4, αλλά και με έννομο συμφέρον και παραδεκτώς κατά τα λοιπά προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας από τα αιτούντα σωματεία εργαζομένων, τα οποία έχουν ως μέλη, όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα καταστατικά τους και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, μεγάλο αριθμό εργαζομένων στο έργο «Μεταλλευτικές – Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας». Αντιθέτως, απαραδέκτως στρέφεται η κρινόμενη αίτηση κατά του υπ’ αριθμ. 12237/20.8.2015 δεύτερου προσβαλλόμενου εγγράφου της Προϊσταμένης της Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων προς την αιτούσα εταιρεία, το οποίο, ως πράξη εκτελέσεως της πρώτης προσβαλλομένης ανακλητικής υπουργικής απόφασης, στερείται εκτελεστού χαρακτήρος.

6. Επειδή, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνουν υπέρ του κύρους της παραδεκτώς προσβαλλομένης υπουργικής αποφάσεως, με αυτοτελή δικόγραφα, ο Δήμος Αριστοτέλη στα διοικητικά όρια του οποίου εμπίπτει η επίμαχη μεταλλευτική δραστηριότητα, και ο όμορος αυτού Δήμος Βόλβης, οι οποίοι επικαλούνται τον κίνδυνο υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής (βλ. ΣτΕ 3191/2015 7μ.). Παρεμβαίνουν επίσης με το από 9.9.2015 κοινό δικόγραφο ο Αγροτικός Δασικός Συνεταιρισμός Μ. Παναγίας και άλλοι οκτώ σύλλογοι και σωματεία. Από τους εν λόγω παρεμβαίνοντες, οι Αγροτικός Δασικός Συνεταιρισμός Μ. Παναγίας, Πολιτιστικός Σύλλογος Μ. Παναγίας, Σύλλογος Γυναικών Μ. Παναγίας και Σύλλογος Επαγγελματιών Ουρανούπολης Χαλκιδικής δεν νομιμοποίησαν τον δικηγόρο που υπογράφει το δικόγραφο της παρεμβάσεως με έναν από τους προβλεπομένους στο νόμο (άρθρο 27 κωδ. π.δ/τος 18/1989, Α΄ 8) τρόπους. Συνεπώς, η παρέμβαση είναι απορριπτέα ως προς αυτούς. Είναι δε η ασκηθείσα παρέμβαση απορριπτέα ως απαράδεκτη, και κατά το μέρος που ασκείται από τους Αλιευτικό Σύλλογο Δήμου Αριστοτέλη, Πολιτιστικό Σύλλογο Ιερισσού «Κλειγένης», Πολιτιστικό Σύλλογο Νέων Ρόδων «Προσφυγική Αναγέννηση», οι οποίοι δεν προσκόμισαν στο Δικαστήριο αντίγραφα των καταστατικών τους προκειμένου να αποδειχθούν οι ισχυρισμοί τους ότι το έννομο συμφέρον τους για την άσκηση της παρεμβάσεως θεμελιώνεται στους καταστατικούς σκοπούς τους (πρβλ. ΣτΕ 3568/2015). Αντιθέτως, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνουν ο Σύλλογος «Φίλοι του Περιβάλλοντος» Ιερισσού, ο οποίος έχει ως καταστατικό σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και ο Σύλλογος Γυναικών Ιερισσού που επιδιώκει, κατά το καταστατικό του, τη βελτίωση των συνθηκών ζωής όλων των πολιτών, παραδεκτώς δε ομοδικούν οι εν λόγω παρεμβαίνοντες, ισχυριζόμενοι ότι η επίμαχη επένδυση θα επιφέρει σημαντικές και μη αναστρέψιμες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον και θα πλήξει την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη της περιοχής (βλ. ΣτΕ 3116/2015 7μ.).

7. Επειδή, η κατά τα ανωτέρω παραδεκτώς προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, όπως τροποποιήθηκε, έχει ήδη ακυρωθεί με την απόφαση 217/2016 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατ’ αποδοχήν αιτήσεως ακυρώσεως της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε., η οποία εκδικάσθηκε κατά την ίδια δικάσιμο με την κρινομένη αίτηση. Κατόπιν τούτου, πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη η δίκη σύμφωνα με το άρθρο 32 παρ. 1 του κωδ. π.δ/τος 18/1989 (Α΄ 8), οι δε παραδεκτώς ασκηθείσες παρεμβάσεις δεν έχουν πλέον αντικείμενο (πρβλ. ΣτΕ 2217/1993 Ολομ., 3273/2008, 3373/2010, 4755/2014).

8. Επειδή, το άρθρο 39 παρ. 2 του ανωτέρω π.δ/τος 18/1989 ορίζει ότι σε περίπτωση καταργήσεως της δίκης, για οποιονδήποτε λόγο, δεν επιδικάζεται δικαστική δαπάνη. Η διάταξη, όμως, αυτή δεν έχει εφαρμογή όταν το γεγονός, που συνεπάγεται την κατάργηση της δίκης, είναι μεταγενέστερο της συζητήσεως της υποθέσεως. Διότι, στην περίπτωση αυτή, εφόσον το εν λόγω γεγονός δεν είναι γνωστό κατά τον χρόνο της συζητήσεως στον αιτούντα, η εμμονή του στην πρόοδο της δίκης και τη συζήτηση της υποθέσεως δεν παρίσταται αδικαιολόγητη και, συνεπώς, δεν συντρέχει ο δικαιολογητικός λόγος θεσπίσεως της ανωτέρω διατάξεως. Στην περίπτωση, λοιπόν, αυτή, εάν το ένδικο μέσο ή βοήθημα ασκείται παραδεκτώς, επιδικάζεται δικαστική δαπάνη υπέρ του αιτούντος (ΣτΕ 3484/2000, 928/2002 Ολομ., 2146/2009 7μ., 2166, 2486/2014, 902/2015). Εν προκειμένω, δοθέντος ότι, κατά τα ήδη εκτεθέντα στη σκέψη 5, παραδεκτώς ασκείται η κρινόμενη αίτηση κατά της προσβαλλομένης υπουργικής αποφάσεως, πρέπει να επιδικασθεί δικαστική δαπάνη στα αιτούντα σωματεία.

Διά ταύτα

Καταργεί τη δίκη.

Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου, και

Επιβάλλει συμμέτρως στο Ελληνικό Δημόσιο και τους παρεμβαίνοντες την δικαστική δαπάνη των αιτούντων, η οποία ανέρχεται σε εννιακόσια είκοσι (920) ευρώ.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 16 και 21 Οκτωβρίου 2015 και στις 20 Ιανουαρίου 2016

Ο Προεδρεύων Αντιπρόεδρος Η Γραμματέας

Ν. Σακελλαρίου Μ. Παπασαράντη

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 20ής Ιανουαρίου 2016.

Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας

Ν. Σακελλαρίου Μ. Παπασαράντη