Σ.τ.Ε. 1249/2010  (Α΄Τμήμα).

 

Αρχή αναλογικότητας - Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης - Αναιρετικός έλεγχος -. Παραπέμπεται στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος το ζήτημα της δυνατότητας ή μη αναιρετικού ελέγχου του καθορισθέντος ποσού χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης για παραβίαση από το δικαστήριο της ουσίας της αρχής της αναλογικότητας μέσω του προβλεπόμενου από το άρθρο 56 παρ. 1 περ. δ΄ του π.δ. 18/1989 λόγου αναιρέσεως

 

Ειδικότερα, με την απόφαση αυτή κρίθηκαν κατά πλειοψηφία τα εξής: με το άρθρο 25 παρ. 1 εδάφ. τέταρτο του Συντάγματος, όπως αυτό ισχύει μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του έτους 2001, αποτυπώνεται ρητά στο Σύνταγμα ο κανόνας, ο οποίος ίσχυε ως γενική αρχή του δικαίου και πριν αποτυπωθεί ρητά κατά την προαναφερθείσα αναθεώρηση, ότι οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορεί να επιβληθούν στα ατομικά δικαιώματα πρέπει να είναι κατάλληλοι, αναγκαίοι και εν στενή εννοία αναλογικοί, ώστε η αναμενόμενη από τους περιορισμούς αυτούς ωφέλεια να μην υπολείπεται της βλάβης που προκαλούν. Η αρχή της αναλογικότητας, ως κανόνας δικαίου που θέτει όρια στον περιοριστικό του ατομικού δικαιώματος νόμο, απευθύνεται κατ’ αρχήν στο νομοθέτη. Στο πεδίο δε των αδικοπρακτικών σχέσεων (άρθρο 914 επ. Α.Κ.) και ειδικότερα στο ζήτημα του μέτρου της επιδικαστέας χρηματικής ικανοποίησης ο νόμος προβλέπει στο άρθρο 932 Α.Κ. ότι το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση. Επομένως, κατά την πλειοψηφία, δεν υπάρχει έδαφος άμεσης εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 25 παρ. 1 εδάφ. τέταρτο του Συντάγματος κατά τον προσδιορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη από παράνομη πράξη ή παράλειψη οργάνου του Δημοσίου.