ΜπρΠατρών 303/2017

Κεραία κινητής τηλεφωνίας - Αρχή της προφύλαξης - Υγεία - Τριτενέργεια - Προσβολή δικαιώματος προσωπικότητας -.

Τοποθέτηση κεραίας κινητής τηλεφωνίας πλησίον σχολείων. Δημιουργία κινδύνων ανεπανόρθωτης βλάβης στη σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων της περιοχής. Αρχή της προφύλαξης του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στο περιβάλλον. Έμμεση τριτενέργεια. Δεκτή η αίτηση των κατοίκων της περιοχής. Απαγόρευση στην καθ’ ής εταιρία να λειτουργεί τον σταθμό βάσης και τις επίμαχες κεραίες κινητής τηλεφωνίας και απειλή εις βάρος της καθ’ ής για κάθε μέρα λειτουργίας της εν λόγω εγκαταστάσεως χρηματικής ποινής συγκεκριμένου ποσού.

Αριθμός απόφασης: 303/2017

Αριθμός κατάθεσης αίτησης: 209/25-5-2016

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

(ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ)

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή Ευγενία Τσέττα, Πρόεδρο Πρωτοδικών, χωρίς τη σύμπραξη γραμματέα.

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριο του, την 19η Οκτωβρίου 2016, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ: 1) Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του ...ου Δημοτικού Σχολείου Πατρών, νομίμως εκπροσωπούμενου, 2) Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του ...ου Δημοτικού Σχολείου Πατρών, νομίμως εκπροσωπούμενου, 3) ... 214) ..., οι οποίοι παραστάθηκαν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Πέτρου Ρηγάτου του δικηγορικού συλλόγου Πατρών (Α.Μ. 632).

ΤΗΣ ΚΑΘ' ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ: Της Α.Ε. με την επωνυμία "Cosmote κινητές τηλεφωνίες Α.Ε.", εδρεύουσας στο Μαρούσι Αττικής, Λεωφ. Κηφισίας αρ. 44, νομίμως εκπροσωπούμενης, η οποία παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της Παναγιώτη Παπαδόπουλου του δικηγορικού συλλόγου Πατρών (A.M. 858).

ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την υπό κρίση αίτηση οι αιτούντες, ιστορούν ότι η καθ' ής εταιρία κινητής τηλεφωνίας εγκατέστησε σταθμό βάσης και κεραία κινητής τηλεφωνίας επί της οδού ... της περιοχής Ζαρουχλέικα Πατρών που μπορεί να παρέχει υπηρεσίες ασύρματων επικοινωνιών έως και 2100 MHz, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των πελατών της. Ότι η ως άνω εγκατάσταση βρίσκεται σε απόσταση σε ευθεία γραμμή μικρότερη των 300 μέτρων από τα σχολεία και τις κατοικίες των αιτούντων, με αποτέλεσμα η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπεται από αυτήν να είναι επικίνδυνη για την υγεία των αιτούντων, αλλά και των μελών των οικογενειών τους, λόγω της άμεσης γειτνίασης τους με τη θέση λειτουργίας του σταθμού και επικαλούμενοι επείγουσα περίπτωση και επικείμενο κίνδυνο ζητούν λόγω προσβολής της προσωπικότητας τους από τη λειτουργία της ως άνω κεραίας να ρυθμιστεί προσωρινά η κατάσταση και ειδικότερα να απαγορευτεί προσωρινά η λειτουργία της καθώς και να απειληθεί σε βάρος της καθ' ής χρηματική ποινή είκοσι χιλιάδων (20.000,00) ευρώ για κάθε ημέρα λειτουργίας (εκπομπής) της ανωτέρω εγκατάστασης και να καταδικαστεί η καθ' ής στα δικαστικά τους έξοδα.

Η αίτηση αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. ΚΠολΔ). Είναι αρκούντως ορισμένη, καθώς αναφέρει ποιος είναι ο κίνδυνος για την υγεία των αιτούντων, ήτοι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία της επίδικης κεραίας και τον λόγο που αποτελεί κίνδυνο, ήτοι η απόσταση αυτής από σχολεία και τις κατοικίες των αιτούντων και είναι νόμιμη, πλην του αιτήματος να απειληθεί σε βάρος της καθ' ής χρηματική ποινή ποσού πέραν των 5.900,00 ευρώ που είναι το ανώτατο όριο χρηματικής ποινής που ορίζει το άρθρο 947 παρ. 1 ΚΠολΔ. Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1, 5 παρ. 1, 24 του Συντάγματος, 57 ΑΚ, 731, 947 παρ. 1 και 176 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με τη θεσπιζόμενη με τη διάταξη του άρθρου 174 παρ. 2 εδ. β' της ΣυνθΕΚ, αρχή της προφύλαξης, η οποία αποτελεί δεσμευτικό κανόνα κοινοτικού δικαίου άμεσης εφαρμογής, χωρίς το αιτούμενο ασφαλιστικό μέτρο να προσκρούει στον απαγορευτικό κανόνα του άρθρου 692 παρ. 4 ΚΠολΔ, εφόσον από τη διάταξη του που ρυθμίζει το θέμα δεν δημιουργούνται αμετάκλητες καταστάσεις που οδηγούν στην ικανοποίηση του δικαιώματος. Επομένως, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω για να εξεταστεί αν είναι βάσιμη και από ουσιαστική άποψη.

Η καθ' ής ανώνυμη εταιρία αρνείται αιτιολογημένα την αίτηση ισχυριζόμενη ότι εγκατέστησε και λειτουργεί τη συγκεκριμένη κεραία έχοντας λάβει όλες τις απαιτούμενες άδειες, διατεινόμενη ότι τηρεί τα νόμιμα όρια ακτινοβολίας, τα οποία καμία επικινδυνότητα για την υγεία των περιοίκων εγκυμονούν.

Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν ενώπιον του ακροατηρίου του Δικαστηρίου τούτου (... που γεννήθηκε το έτος 1972, στην Αθήνα και κατοικεί στην Πάτρα, τεχνικού Η/Υ, σύμβουλου μηχανογράφησης - για τους αιτούντες - και ... που γεννήθηκε το έτος 1976, στην Αθήνα, κατοίκου Παιανίας Αττικής, ακτινοφυσικού - φυσικού ιατρικής MSc ιατρικής φυσικής - για την καθ' ής) και όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν, πιθανολογούνται τα εξής: Η καθ' ής δραστηριοποιείται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και στο πλαίσιο ανάπτυξης της δραστηριότητας της εγκατέστησε και έθεσε σε λειτουργία σταθμό βάσης και κεραία κινητής τηλεφωνίας στην ταράτσα τριώροφης οικοδομής επί της οδού ... της περιοχής Ζαρουχλέικα Πατρών, ήτοι σε απόσταση μικρότερη των τριακοσίων (300) μέτρων από το ...ο και ...ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών, από το ...ο Νηπιαγωγείο, καθώς και των κατοικιών των λοιπών αιτούντων. Πρόκειται δε για πυκνοκατοικημένη περιοχή. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία δημιουργεί στο ανθρώπινο σώμα δύο είδη πεδίων, ήτοι το ηλεκτρικό και το μαγνητικό και παράγει δύο είδη επιδράσεων και δη τις θερμικές, οι οποίες συνίστανται στην αύξηση της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που διέρχεται μέσα του και στις μη θερμικές, οι οποίες είναι και οι πλέον ύπουλες και περισσότερο έντονες, καθότι συνίστανται σε αλλοιώσεις των κυτταρικών λειτουργιών, όπως γλοιώματα και άλλες πιθανές μορφές καρκίνου, ανικανότητα τεκνοποίησης κ.α. Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της υφιστάμενης επιστημονικής αβεβαιότητας τόσο ως προς τα όρια ασφαλείας και τον βαθμό κινδύνου από την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι σταθμοί κινητής τηλεφωνίας όσο και ως προς τις συνέπειες που ενδέχεται αυτή να προκαλεί στο περιβάλλον και στον ανθρώπινο οργανισμό, δεν προκύπτει στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι διασφαλίζεται η υγεία των προσώπων στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τον επίδικο σταθμό και ιδίως εκείνων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, ήτοι μαθητών, ασθενών. Επιπλέον, οι επιπτώσεις στην υγεία από τις κεραίες βάσης κινητής τηλεφωνίας εξαρτώνται από την απόσταση (σε οριζόντιο σχετικά επίπεδο) του χώρου διαβίωσης από την κεραία, από τον προσανατολισμό της κεραίας, δηλαδή αν εκπέμπει προς την κατεύθυνση του χώρου διαβίωσης, από την ένταση της ακτινοβολίας, όπως μπορεί να μετρηθεί ως μέση τιμή, από την ηλικία του εκτιθέμενου και την κατάσταση της υγείας του και από τη διάρκεια έκθεσης, δηλαδή τις ώρες διαβίωσης ανά ημέρα στο συγκεκριμένο χώρο. Περαιτέρω, είναι χαρακτηριστικό ότι και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε Δελτίο Τύπου του Διεθνούς Γραφείου για την Καρκινική έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κατέταξε την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία της κινητής τηλεφωνίας στην κατηγορία 2Β των πιθανών καρκινογόνων παραγόντων για τον άνθρωπο, ένεκα ενδείξεων για συσχέτιση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με μορφές κακοήθους καρκίνου, η οποία αναπτύσσεται ραγδαία και πλήττει συνήθως τον εγκέφαλο.

Σημειωτέον, ότι τα υφιστάμενα στη χώρα μας όρια ασφαλείας ακόμη και αν είναι μειωμένα κατά 30-40% των διεθνών ορίων δεν συνεκτιμούν την υπερισχύουσα του ελληνικού δικαίου Ευρωπαϊκή Αρχή της Προφύλαξης. Σύμφωνα με την αρχή αυτή όπου ανακύπτουν κίνδυνοι σοβαρής ή μη αναστρέψιμης βλάβης, η μη διαθεσιμότητα πλήρους επιστημονικής αβεβαιότητας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σαν λόγος για την αναβολή της λήψης αποδοτικών μέτρων για την πρόληψη της υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Με την ουσία αυτής της αρχής συμβαδίζει και υπερβαίνει την υφιστάμενη νομοθεσία για τα όρια η συνταγματική αρχή περί προφύλαξης της προσωπικότητας από τοξικούς για τη δημόσια υγεία περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως οι ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες της ασύρματης κινητής τηλεφωνίας και τηλεπικοινωνίας. Επομένως, η καθ' ής εταιρία, η οποία εγκατέστησε και λειτουργεί την επίδικη εγκατάσταση στην προναφερθείσα τοποθεσία, η οποία ελάχιστα απέχει από σχολεία και τις κατοικίες των αιτούντων, παραβιάζει την αρχή της προφύλαξης, σύμφωνα με την οποία πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης όταν υπάρχουν επαρκείς λόγοι να θεωρείται ότι η εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας δημιουργεί κινδύνους ανεπανόρθωτης βλάβης στη σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων της περιοχής όπου βρίσκεται η εγκατάσταση, καθώς και στο περιβάλλον, ακόμη και αν δεν μπορεί να αποδειχθεί πλήρως η αιτιώδης σχέση μεταξύ της επίμαχης εγκατάστασης και των επιβλαβών συνεπειών από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπει. Εξάλλου, ανεξαρτήτως του ζητήματος της νομιμότητας ή μη της αδειοδότησης του εν λόγω σταθμού, η καθ' ής παραβιάζοντας την αρχή της προφύλαξης, πλήττει το αγαθό της υγείας των αιτούντων, καθώς και περιβαλλοντικά αγαθά, στα οποία ανήκουν κατά μεγάλο μέρος τα κοινά και κοινόχρηστα πράγματα, των οποίων η χρήση και οι από αυτά ωφέλειες αφορούν άμεσα τη ζωή και την υγεία του ανθρώπου και συνιστούν βασικά στοιχεία για την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής. Τα ανωτέρω αγαθά και ειδικότερα η ιδιωτικού δικαίου έκφανση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον (άρθρο 24 ισχύοντος Συντάγματος), όπως αυτό έμμεσα τριτενεργεί μέσω της 57 και 966 επ. ΑΚ (βλ. Βαθρακοκοίλη, άρθρο 57, αρ. 11, υποσημ. 19), δεν αποτελούν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επί μέρους εκδηλώσεις του ενιαίου δικαιώματος της προσωπικότητας κάθε ανθρώπου, κατά τρόπο ώστε η προσβολή των αγαθών αυτών να συνεπάγεται και προσβολή του δικαιώματος της προσωπικότητας των αιτούντων. Σημειωτέον, ότι η μη λειτουργία της επίδικης κεραίας δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, αφού δεν οδηγεί σε πλήρη στέρηση της οικονομικής ελευθερίας της καθ' ής εταιρίας. Επειδή, λοιπόν, η σωματική και ψυχική υγεία αποτελεί το υπέρτατο προστατευόμενο αγαθό της προσωπικότητας του ατόμου (ΕφΠατρ 182/2001 ΑχαικήΝομ 2002. 26), πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να απαγορευτεί στην καθ' ής εταιρία να λειτουργεί τον σταθμό βάσης και τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας που έχει εγκαταστήσει επί της οδού ... της περιοχής Ζαρουχλέικα Πατρών, με την απειλή σε βάρος της καθ' ής για κάθε ημέρα λειτουργίας (εκπομπής) της ανωτέρω εγκατάστασης, χρηματικής ποινής πέντε χιλιάδων εννιακοσίων (5.900,00) ευρώ.

Τέλος, τα δικαστικά έξοδα των αιτούντων πρέπει να επιβληθούν σε βάρος της καθ' ής η αίτηση λόγω της ήττας της (άρθρο 176 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΙ στην καθ' ής η αίτηση τη λειτουργία του σταθμού βάσης και της κεραίας κινητής τηλεφωνίας που έχει εγκαταστήσει επί της οδού ... και ... της περιοχής Ζαρουχλέικα Πατρών.

ΑΠΕΙΛΕΙ σε βάρος της καθ' ής η αίτηση χρηματική ποινή πέντε χιλιάδων εννιακοσίων (5.900,00) ευρώ, για κάθε ημέρα λειτουργίας (εκπομπής) της ανωτέρω εγκατάστασης.

ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ τα δικαστικά έξοδα των αιτούντων σε βάρος της καθ' ής η αίτηση, το ύψος των οποίων ορίζει στο ποσό των τετρακοσίων πενήντα (450,00) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριο του, στην Πάτρα, την 3/3/2017, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους και με την παρουσία της γραμματέως Γεωργίας Κωνστανταροπούλου.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

(ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ)