ΕλΣ (Μείζον 7)μελές 1183/2015

Έκταση πρώην αεροδρομίου Ελληνικού - Περιφέρεια Αττικής - Νομιμοποίηση άσκησης αίτησης αναθεώρησης - Παρέμβαση - Σπουδαίο έννομο συμφέρον - Έλλειψη παθητικής νομιμοποίησης -.

Κρίθηκε ότι νομίμως απορρίφθηκε, ελλείψει σπουδαίου εννόμου συμφέροντος, η υπέρ του κύρους της 197/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου παρέμβαση του αιτούντος Ο.Τ.Α. (Περιφέρεια Αττικής). Με την πράξη αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών (ΣΑΜ) με συμβαλλόμενους το ΤΑΙΠΕΔ ως πωλητή, την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού με την επωνυμία «HELLINΙKON GLOBALLI S.A», ως αγοράστρια εταιρεία, τη «LAMDA DEVELOPMENT Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων» ως εγγυητή αυτής και το Ελληνικό Δημόσιο, ως εκ τρίτου, συμβαλλόμενο μόνο για τους όρους που το αφορούν. Απερρίφθη η παρέμβαση διότι ενόψει της υφιστάμενης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί μετά την ισχύ του ν. 4062/2012, η παραδοχή της παρέμβασης, προς το σκοπό της μη υπογραφής της Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών, δεν θα έχει οιαδήποτε έννομη συνέπεια για τον αιτούντα, δεδομένου ότι η τυχόν ζημία που αυτός υφίσταται από τη μεταβίβαση της έκτασης και των εγκαταστάσεων του ΚΤΕΟ δεν θα είναι αποτέλεσμα της υπογραφής της σύμβασης αλλά θα προέρχεται από την εφαρμογή των διατάξεων του άρθ. 7 του ν. 4062/2012. Κατά συνέπεια, εφόσον νομίμως απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ως απαράδεκτη η παρέμβαση του αιτούντος Ο.Τ.Α. (Περιφέρεια Αττικής), ο τελευταίος δεν απέκτησε την ιδιότητα της παρεμβαίνοντος ενώπιον της διαδικασίας του VI Τμήματος και, κατʼ επέκταση, δεν νομιμοποιείται παθητικώς στην άσκηση της κρινόμενης αίτησης αναθεώρησης.

ΑΠΟΦΑΣΗ 1183/2015

ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΤΜΗΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ – ΕΠΤΑΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 7 Ιανουαρίου 2015, με την ακόλουθη σύνθεση: Νικόλαος Αγγελάρας, Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Γεωργία Μαραγκού, Βασιλική Ανδρεοπούλου, Ασημίνα Σαντοριναίου, Σταμάτιος Πουλής, Δέσποινα Καββαδία-Κωνσταντάρα Σύμβουλοι. Γραμματέας ο Γεώργιος Καρασαββίδης.

Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας: Μιχαήλ Ζυμής.

Για να αποφασίσει σχετικά με την από 12.12.2014 αίτηση και τους από 16.12.2014 πρόσθετους λόγους:

του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού με την επωνυμία «Περιφέρεια Αττικής», ο οποίος εδρεύει στην Αθήνα (Λεωφ. Συγγρού αριθμός 15-17) και παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο Λάμπρο Πάσχου (Α.Μ./Δ.Σ.Α. 23457).

Παρεμβαίνουν: 1. Υπέρ της αίτησης και κατά του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης: α). Ο ..., κάτοικος Αθηνών, οδός ..., ο οποίος παρέστη αυτοπροσώπως με την ιδιότητα του δικηγόρου (Α.Μ./Δ.Σ.Α.15169). β). Η ένωση προσώπων με την επωνυμία «Δημοβούλιο Πολιτών», που εκπροσωπείται νόμιμα από το ..., ο οποίος εμφανίστηκε. γ). Η ένωση προσώπων με την επωνυμία «Συσπείρωση για Δημοκρατία και Σεισάχθεια», που εκπροσωπείται νόμιμα από το.... δ). Ο ..., κάτοικος Αθηνών, οδός ..., ο οποίος κατέθεσε το από 12.1.2015 υπόμνημα παρέμβασης και παρέστη αυτοπροσώπως με την ιδιότητα του δικηγόρου (Α.Μ./Δ.Σ.Α. 10288). ε). Η πολιτική κίνηση-ένωση προσώπων με την επωνυμία «Ελληνικό Κίνημα ʼμεσης Δημοκρατίας», που εκπροσωπείται νόμιμα από το .... στ). Ο πολιτικός Συνασπισμός με την επωνυμία «Πατριωτική Ένωση-Ελληνική Λαϊκή Συσπείρωση ΕΛ.ΛΑ.Σ.» που εκπροσωπείται νόμιμα και παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο Κωνσταντίνο Γκέκα (Α.Μ./Δ.Σ.Α.15169). ζ). Ο ..., κάτοικος Γλυκών Νερών Αττικής, οδός Κοραή αριθμός 3, ο οποίος παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο Κωνσταντίνο Γκέκα (Α.Μ./Δ.Σ.Α.15169). Και η). Ο ... κάτοικος Αθηνών, οδός ..., ο οποίος εμφανίστηκε.

2. Κατά της αίτησης και υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης: α). Η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα (οδός Σταδίου και Κολοκοτρώνη αριθμός 1), η οποία κατέθεσε το από 7.1.2015 υπόμνημα παρέμβασης και παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Αλέξανδρο Λυκουρέζο (Α.Μ./Δ.Σ.Α. 1586). β). Το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο παρέστη με το Νικόλαο Καραγιώργη Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. και γ). Οι εταιρείες με την επωνυμία «LAMDA DEVELOPMENT Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων» και «HELLINΙKON GLOBAL I S.A», που εδρεύουν στο Μαρούσι Αττικής, Λεωφ. Κηφισίας αριθμός 37Α και στο Λουξεμβούργο, οδός Jean Monnet αρ. 5 (L-1280), αντίστοιχα, οι οποίες κατέθεσαν τo από 7.1.2015 υπόμνημα παρέμβασης και παρέστησαν αμφότερες με τουςν πληρεξούσιους δικηγόρους τους Γεώργιο Γιαννακόπουλο (Α.Μ./Δ.Σ.Α. 18498) και Κωνσταντίνο Αλεξίου (Α.Μ./Δ.Σ.Α 4518).

Με την αίτηση αυτή ο αιτών Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης επιδιώκει την αναθεώρηση της 3800/2014 Απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε, το Δικαστήριο άκουσε:

Τον πληρεξούσιο του αιτούντος Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος ζήτησε την παραδοχή της αίτησης αναθεώρησης.

Τους πληρεξουσίους των παρεμβαινόντων, υπέρ της αίτησης αναθεώρησης και κατά του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης, οι οποίοι ζήτησαν την παραδοχή της αίτησης.

Τους πληρεξούσιους των παρεμβαινουσών εταιρειών, κατά της αίτησης και υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψη της αίτησης αναθεώρησης.

Τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου, ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της αίτησης αναθεώρησης.

Τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ο οποίος ανέπτυξε την από 7.1.2015 γνώμη του, πρότεινε την απόρριψη της αίτησης αναθεώρησης.

ʼκουσε την εισήγηση του Συμβούλου Σταμάτιου Πουλή και

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά το Νόμο

1. Για την άσκηση της υπό κρίση αίτησης δεν απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 73 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, ΦΕΚ Α΄ 52, καταβολή παραβόλου.

2. Με την αίτηση αυτή, όπως συμπληρώνεται με τους από 16.12.2014 προσθέτους λόγους και διευκρινίζεται με το από 12.1.2015 υπόμνημα, ο αιτών Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού, με την επωνυμία «Περιφέρεια Αττικής», ζητεί την αναθεώρηση της 3800/2014 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την απόφαση αυτή το μεν έγινε δεκτή η αίτηση ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (στο εξής Ταμείο) και οι υπέρ αυτής παρεμβάσεις και κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης αγοραπωλησίας μετοχών (ΣΑΜ) με συμβαλλόμενους το Ταμείο, ως πωλητή, τις εταιρείες με τις επωνυμίες «HELLINΙKON GLOBAL I S.A», ως αγοράστρια, και «LAMDA DEVELOPMENT Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων», ως εγγυητή αυτής, και το Ελληνικό Δημόσιο, ως εκ τρίτου, συμβαλλόμενο μόνο για τους όρους που το αφορούν, το δε απορρίφθηκε η παρέμβαση του ήδη αιτούντος, ως απαράδεκτη, ελλείψει εννόμου συμφέροντος

3. Το άρθρο 37 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, ορίζει ότι: « 1.Κατά των αποφάσεων του Τμήματος, που δικάζει σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 35 του παρόντος νόμου αιτήσεις ανάκλησης κατά των πράξεων των Κλιμακίων, χωρεί αίτηση αναθεώρησης που μπορεί να ασκηθεί ή από το Δημόσιο ή τον αναθέτοντα φορέα ή αυτόν που έχει παρέμβει κατά την εκδίκαση της αίτησης ανάκλησης ή από το Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας, για παράβαση της διαδικασίας που προβλέπεται κατά τη σύναψη της σύμβασης, για εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή του νόμου, καθώς και σε περίπτωση πλάνης περί τα πραγματικά περιστατικά ή προσαγωγής νέων κρίσιμων στοιχείων κατά την έννοια του άρθρου 48 παρ. 3, 4 και 5 του παρόντος νόμου».

3.1 Η διάταξη αυτή έχει την έννοια ότι νομιμοποιείται στην άσκηση αίτησης αναθεώρησης κατά απόφασης του VI Τμήματος, που εκδόθηκε σε αίτηση ανάκλησης κατά πράξης Κλιμακίου, που αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση δημοσίου έργου, προμήθειας ή υπηρεσιών,και εκείνος που άσκησε παρέμβαση στη διαδικασία ενώπιον του Τμήματος αυτού υπέρ της ανάκλησης ή της διατήρησης της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης του Κλιμακίου. Ως παρεμβαίνων δε νοείται εκείνος που παραδεκτώς παρενέβη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 35 παρ. 5 και του άρθρου 37 παρ. 5 του ν. 4129/2013, στη διαδικασία ενώπιον του ανωτέρω Τμήματος, εκείνος, δηλαδή, που έχει «σπουδαίο έννομο συμφέρον» (Ελ. Συν. 2720/2014, 4312/2013, 1370/2013, 3698/2012, 3093/2012, 2983/2012, 2908/2012, 3373/2011, πρβλ. ομοίως 3011/2012, 1435/2012, 683/2012). Ήτοι α) προσωπικό, με την έννοια της ύπαρξης ιδιαίτερου (ατομικού) δεσμού ‘ε την προσβαλλόμενη πράξη και τις συνέπειες που απορρέουν από αυτή, χωρίς να αρκεί το γενικό ενδιαφέρον που θα μπορούσε να επιδείξει οποιοσδήποτε διοικούμενος για την τήρηση της αρχής της νομιμότητας, όσον αφορά στις διαδικασίες ανάδειξης αναδόχου για την εκτέλεση δημοσίων έργων μεγάλης οικονομικής αξίας και β) άμεσο και ενεστώς και όχι έμμεσο, αβέβαιο, πιθανολογούμενο ή μελλοντικό, απαιτείται δηλαδή η παραδοχή των λόγων που προβάλλονται με την αίτηση ή την παρέμβαση για την ανάκληση της πράξης του Κλιμακίου ή για τη διατήρηση της ισχύος της να συνεπάγεται ευθέως και αμέσως ευμενή μεταβολή στη θιγείσα από την πληττόμενη πράξη νομική ή πραγματική κατάσταση του αιτούντος ή παρεμβαίνοντος (βλ. και .Ελ, Συν 2720/2014, 2491/2011).

4. Στην υπό κρίση υπόθεση, από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την 197/2014 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών (ΣΑΜ) με συμβαλλόμενους, όπως αναφέρθηκε, το Ταμείο ως πωλητή, την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού με την επωνυμία «HELLINΙKON GLOBAL I S.A», ως αγοράστρια εταιρεία, τη «LAMDA DEVELOPMENT Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων» ως εγγυητή αυτής και το Ελληνικό Δημόσιο, ως εκ τρίτου, συμβαλλόμενο μόνο για τους όρους που το αφορούν. Κατά της ανωτέρω πράξης ασκήθηκε ενώπιον του VI Τμήματος αίτηση ανάκλησης από το Ταμείο, ενώ, περαιτέρω, παρενέβη, μεταξύ άλλων, υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης (197/2014) πράξης του Κλιμακίου ο ήδη αιτών Οργανισμός, ζητώντας την ακύρωση της επίμαχης διαδικασίας. Υποστήριξε δε ότι έχει έννομο συμφέρον για την παρέμβαση ενώπιον του VI Τμήματος εκ του γεγονότος ότι στην προς αξιοποίηση έκταση του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού περιλαμβάνεται και έκταση επί της οποίας είχαν ανεγερθεί οι εγκαταστάσεις του λειτουργούντος υπό την αρμοδιότητά της ΚΤΕΟ Ελληνικού και, επομένως, τυχόν υπογραφή της σύμβασης θα έχει ως συνέπεια την απομάκρυνση του ΚΤΕΟ και συνακόλουθα την οικονομική ζημία αυτής. Με την προσβαλλόμενη (3800/2014) απόφαση του VI Τμήματος, με την οποία έγινε δεκτή η αίτηση ανάκλησης του Ταμείου, απορρίφθηκε, όπως, επίσης, αναφέρθηκε, η παρέμβαση του ήδη αιτούντος, με την αιτιολογία ότι η μεταβίβαση της έκτασης και των εγκαταστάσεων του ΚΤΕΟ έλαβε χώρα με το άρθρο 7 του ν. 4062/2012 (ΦΕΚ Α΄ 70) και, συνεπώς, ο ήδη αιτών Οργανισμός δεν θεμελιώνει εν προκειμένω ενεστώς και άμεσο έννομο συμφέρον. Τούτο δε διότι η παραδοχή της αίτησης ανάκλησης δεν μεταβάλει την υφιστάμενη κατάσταση, ήτοι τη μεταβίβαση της κυριότητας της έκτασης και των εγκαταστάσεων του ΚΤΕΟ, η οποία έχει δημιουργηθεί υπό την ισχύ του ανωτέρω νόμου και δεν δύναται να ανατραπεί ευθέως με την κρίση του παρόντος Δικαστηρίου. Οποιαδήποτε δε ζημία, τυχόν, υφίσταται ο ήδη αιτών, εκ της ανωτέρω μεταβίβασης, δεν επέρχεται από την προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου, αλλά από το ν. 4062/2012 η συνταγματικότητα των διατάξεων του οποίου, ως προς την παραβίαση της κατ’ άρθρο 102 του Συντάγματος οικονομικής αυτοτέλειας του αιτούντος Οργανισμού, δεν αποτελεί αντικείμενο της διαδικασίας του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

4.1. Με βάση τις παραδοχές αυτές της ήδη προσβαλλόμενης απόφασης, το Δικαστήριο κρίνει ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη τρίτη σκέψη της παρούσας, νομίμως απορρίφθηκε, ελλείψει σπουδαίου εννόμου συμφέροντος, η υπέρ του κύρους της 197/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου παρέμβαση του ήδη αιτούντος. Τούτο δε διότι, ενόψει της υφιστάμενης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί μετά την ισχύ του ν. 4062/2012, η παραδοχή της παρέμβασης, προς το σκοπό της μη υπογραφής της Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών, δεν θα έχει οιαδήποτε έννομη συνέπεια για τον αιτούντα, δεδομένου ότι η τυχόν ζημία που αυτος υφίσταται από τη μεταβίβαση της έκτασης και των εγκαταστάσεων του ΚΤΕΟ δεν θα είναι αποτέλεσμα της υπογραφής της σύμβασης αλλά θα προέρχεται από την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7 του ν. 4062/2012 (πρβλ. την από 25.5.2012 περίληψη μεταγραφής του Υποθηκοφυλακείου Παλαιού Φαλήρου, στην οποία ως μεταγραπτέος τίτλος αναφέρεται το άρθρο 7 του ν. 4062/2012). Κατά συνέπεια, εφόσον νομίμως απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ως απαράδεκτη η υπέρ της διατήρησης της ισχύος της 197/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου παρέμβαση του ήδη αιτούντος Οργανισμού, ο τελευταίος δεν απέκτησε την ιδιότητα της παρεμβαίνοντος ενώπιον της διαδικασίας του VI Τμήματος και, κατ’ επέκταση, δεν νομιμοποιείται παθητικώς στην άσκηση της κρινόμενης αίτησης αναθεώρησης.

5. Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν, η αίτηση αναθεώρησης και το δικόγραφο προσθέτων λόγων, καθώς και οι υπέρ αυτής παρεμβάσεις πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτες, ενώ οι παρεμβάσεις κατά αυτής, των εταιρειών «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.», «LAMDA DEVELOPMENT Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων» και «HELLINΙKON GLOBAL I S.A», καθώς και του Ελληνικού Δημοσίου, πρέπει να γίνουν δεκτές.

Διά ταύτα

Απορρίπτει την αίτηση, τους προσθέτους λόγους αυτής, καθώς και τις υπέρ αυτής παρεμβάσεις. Και

Δέχεται τις παρεμβάσεις κατά της αίτησης, σύμφωνα με το σκεπτικό.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 9 Φεβρουαρίου 2015.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΓΓΕΛΑΡΑΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ ΠΟΥΛΗΣ

Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 18 Φεβρουαρίου 2015.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΓΓΕΛΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ