ΕιρΚρωπίας 255/2017

Συκοφαντική δυσφήμιση μέσω blog με αφορμή πολιτική αντιπαράθεση. Προσβολή της προσωπικότητας. Αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτοτελής ισχυρισμός άρσης του παρανόμου της προσβολής (367 παρ. 1 ΠΚ).

ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΚΡΩΠΙΑΣ

ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Αριθμός 255/2017

ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΚΡΩΠΙΑΣ

Συγκροτήθηκε από τη Δόκιμη Ειρηνοδίκη Παναγιώτα Α. Προβατάρη, με τη σύμπραξη της Γραμματέως Ελένης Ροϊνά.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 4 Μαΐου 2017 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

Του ενάγοντος: ..., κατοίκου Π Π Ρ, οδός. .., ο οποίος παραστάθηκε μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου του Σταματίνας Παπαμιχάλη του Σπυρίδωνος, κατοίκου Κορωπίου, οδός Αλαγιάννη αρ. 6.

Κατά του εναγομένου: ..., κατοίκου Μ Μ Αττικής, ..., ο οποίος παραστάθηκε μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου του Ανδρονίκης Σπεράτζα του Αναστασίου, κατοίκου Αθηνών, οδός Λευκωσίας αρ. 27.

Ο ενάγων ζητά να γίνει δεκτή η από 05/09/2013 αγωγή του που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου με αριθμό 241/2013, γράφτηκε στο πινάκιο και προσδιορίστηκε δικάσιμος η 8/10/2015, κατά την οποία χορηγήθηκε αναβολή για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσης.

Μετά την εκφώνηση της υπόθεσης από τη σειρά του οικείου πινακίου, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, κατά τη συζήτηση της αγωγής, ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί.

Το Δικαστήριο, αφού άκουσε όσα αναφέρθηκαν κατά τη συζήτηση,

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Το άρθρο 914 του ΑΚ ορίζει ότι, όποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει. Κατά δε το άρθρο 932 του ΑΚ σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη, κατά τη κρίση του, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Για να παραχθεί αδικοπραξία, κατά την έννοια της άνω διάταξης του άρθρου 914 ΑΚ και υποχρέωση του δράστη προς αποζημίωση του παθόντος, απαιτείται, εκτός από την επέλευση της ζημίας: α) η ζημία αυτή να προξενήθηκε από το δράστη παράνομα, συγχρόνως δε και υπαίτια, ήτοι από δόλο ή αμέλεια (άρθρο 330 ΑΚ), β) η παράνομη συμπεριφορά του υπαίτιου να οφείλεται σε πράξη ή παράλειψη αυτού και γ) να υφίσταται πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ζημιογόνου πράξης ή παράλειψης και της επελθούσας ζημίας [βλ. ΑΠ 81/2013, ΑΠ 114/2012, ΑΠ 541/2012, ΑΠ 731/2011, ΑΠ 457/2011, ΑΠ 715/2011, ΑΠ 895/2011 (ΝΟΜΟΣ), ΑΠ 462/2011 ΝοΒ. (2011). 2115, ΑΠ 41/2010 ΕλλΔνη. (2011). 376]. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 57 του ΑΚ, όποιος προσβάλλεται παράνομα στη προσωπικότητα του έχει δικαίωμα να ζητήσει την άρση της προσβολής και τη μη επανάληψη της στο μέλλον. Αξίωση αποζημίωσης, κατά τις περί αδικοπραξιών διατάξεις (άρθρα 914 επ. ΑΚ), δεν αποκλείεται, ύστερα από αίτηση του προσβληθέντος, όπως και της ικανοποίησης της ηθικής βλάβης, δοθέντος ότι ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου, περιεχόμενο του οποίου αποτελεί και η προστασία της προσωπικότητας του, προστατεύεται και από το ίδιο το Σύνταγμα (άρθρο 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 και 2 αυτού). Προσβολή προσωπικότητας συνιστούν πράξεις, που περιέχουν ονειδισμό ή αμφισβήτηση της προσωπικής και επαγγελματικής προσωπικότητάς του, ακόμη και αν αυτές τον καθιστούν απλά ύποπτο, ότι μετέρχεται ανέντιμες μεθόδους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων του, ή άλλων εκφάνσεων της ζωής του. Εξάλλου, από τις προαναφερόμενες νομικές διατάξεις, προκύπτει, ότι η προσβολή είναι παράνομη, όταν γίνεται χωρίς δικαίωμα ή σε ενάσκηση μικρότερης σπουδαιότητας δικαιώματος ή κάτω από περιστάσεις που καθιστούν καταχρηστική την άσκηση του. Με τις παραπάνω διατάξεις προστατεύεται το δικαίωμα της προσωπικότητας, το οποίο αποτελεί πλέγμα αγαθών, που συνθέτουν την υπόσταση του προσώπου, με το οποίο είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο. Τα αγαθά αυτά δεν αποτελούν μεν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επί μέρους εκδηλώσεις-εκφάνσεις (πλευρές) του ενιαίου δικαιώματος επί της προσωπικότητας, όμως η προσβολή της προσωπικότητας, σε σχέση με οποιαδήποτε από τις εκδηλώσεις αυτές, συνιστά προσβολή της συνολικής έννοιας αυτής (προσωπικότητας). Τέτοια προστατευόμενα αγαθά είναι, μεταξύ άλλων, η τιμή κάθε ανθρώπου, η οποία αντικατοπτρίζεται στην αντίληψη και την εκτίμηση, που έχουν οι άλλοι γι' αυτόν, η ψυχική υγεία και ο συναισθηματικός κόσμος του και η ελευθερία (σωματική, ψυχική και οικονομική), η οποία περιλαμβάνει τη δυνατότητα ακώλυτης ανάπτυξης κάθε ανθρώπινης ενέργειας. Προϋποθέσεις για την προστασία της προσωπικότητας, με τις διατάξεις των παραπάνω άρθρων, είναι: α] η ύπαρξη προσβολής της προσωπικότητας, με πράξη ή παράλειψη άλλου, που διαταράσσει μια ή περισσότερες εκδηλώσεις της σωματικής, ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής ατομικότητας του βλαπτόμενου, κατά τη στιγμή της προσβολής, β] η προσβολή να είναι παράνομη, που συμβαίνει, όταν γίνεται, χωρίς δικαίωμα ή, με βάση δικαίωμα, το οποίο, όμως, είναι μικρότερης σπουδαιότητας στο πλαίσιο της έννομης τάξης, είτε ασκείται καταχρηστικά, κατά την έννοια των άρθρων 281 ΑΚ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος και γ] πταίσμα του προσβολέα, όταν πρόκειται ειδικότερα για επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης, λόγω ηθικής βλάβης, εξαιτίας της παράνομης προσβολής της προσωπικότητας. Ο νόμος καθιερώνει αντικειμενική ευθύνη του προσβάλλοντος, μόνον ως προς την αξίωση άρσης της προσβολής και παράλειψης της στο μέλλον, ενώ για την αξίωση χρηματικής, λόγω ηθικής βλάβης, ικανοποίησης, απαιτεί και το στοιχείο της υπαιτιότητας. Είναι δε αδιάφορο σε ποιο τμήμα του δικαίου βρίσκεται η διάταξη που απαγορεύει την προσβολή. Ετσι, η προσβολή της προσωπικότητας μπορεί να προέλθει και από ποινικά κολάσιμη πράξη, όπως εξύβριση, απλή δυσφήμιση ή συκοφαντική δυσφήμιση, που προβλέπονται και τιμωρούνται από τις διατάξεις των άρθρων 361, 362 και 363 του ΠΚ. Ειδικότερα κατά τις διατάξεις των άρθρων 362 και 363 ΠΚ, όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλο γεγονός, που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του, διαπράττει το έγκλημα της δυσφήμισης και αν το γεγονός αυτό είναι ψευδές και ο υπαίτιος της πράξης γνώριζε ότι τούτο είναι ψευδές, τότε διαπράττει το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμισης. Συνεπώς, για τη στοιχειοθέτηση της αντικειμενικής υπόστασης αμφοτέρων των άνω εγκλημάτων απαιτείται ισχυρισμός ή διάδοση από τον υπαίτιο, με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο ενώπιον τρίτου, για κάποιον άλλον γεγονότος, που θα μπορούσε να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του. Εξάλλου, από τις αμέσως ανωτέρω διατάξεις των, άρθρων 362 και 363 του ΠΚ προκύπτει, ότι για την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμισης απαιτείται: α] ισχυρισμός ή διάδοση γεγονότος ενώπιον τρίτου σε βάρος ορισμένου προσώπου, β] το γεγονός να είναι δυνατόν να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου αυτού προσώπου και γ] να είναι ψευδές και ο υπαίτιος να γνώριζε ότι αυτό είναι ψευδές. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που ο δράστης δεν γνώριζε το ψεύδος του γεγονότος, που ισχυρίσθηκε ή διέδωσε, ή είχε αμφιβολίες γι' αυτό, δεν στοιχειοθετείται μεν το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης σε βάρος άλλου, παραμένει όμως ως έγκλημα η απλή δυσφήμιση, που προσβάλλει επίσης την προσωπικότητα του άλλου σε βαθμό μη ανεκτό από την έννομη τάξη. Ωστόσο, ως αστικό αδίκημα η δυσφήμηση θεμελιώνεται υποκειμενικά και σε απλή αμέλεια του δράστη και συνεπώς, όποιος από πρόθεση ή από αμέλεια ισχυρίζεται ή διαδίδει προς τρίτους γεγονότα αναληθή, που βλάπτουν την επαγγελματική ή γενικότερα την οικονομική ελευθερία άλλου και κατ' αυτή την έννοια θίγουν την τιμή και την υπόληψη του, προσβάλλοντας παράνομα την προσωπικότητα του, έχει υποχρέωση, εφόσον γνωρίζει ή υπαίτια αγνοεί την αναλήθεια των γεγονότων αυτών, να αποζημιώσει τον άλλο και να ικανοποιήσει και την ηθική του βλάβη [βλ. ΑΠ 179/2011, ΑΠ 333/ 2010, ΑΠ 1030/2009, ΑΠ 1662/2005, ΕφΑΘ 174/2014, ΕφΘράκης 72 2014 (ΝΟΜΟΣ)]. Ως ισχυρισμός θεωρείται η ανακοίνωση προερχόμενη ή εξ ιδίας πεποίθησης ή γνώμης, ή εκ μετάδοσης από τρίτο πρόσωπο. Αντίθετα διάδοση υφίσταται, όταν λαμβάνει χώρα μετάδοση της, από άλλον, γενομένης ανακοίνωσης. Ο ισχυρισμός ή η διάδοση επιβάλλεται να γίνεται ενώπιον τρίτου. Αυτό το οποίο αξιολογείται είναι το γεγονός, δηλαδή οποιοδήποτε συγκεκριμένο συμβάν του εξωτερικού κόσμου, αναγόμενο στο παρόν ή παρελθόν, που υποπίπτει στις αισθήσεις και είναι δυνατόν να αποδειχθεί, αντίκειται δε προς την ηθική και ευπρέπεια. Το ισχυριζόμενο ή διαδιδόμενο γεγονός πρέπει να έχει περιεχόμενο σαφές και ορισμένο, το οποίο μπορεί όχι μόνο να προκύπτει ευθέως, αλλά και να εκφέρεται υπό τύπον ερώτησης ή αμφιβολίας ή υπαινιγμού ή επιφυλάξεων, αρκεί να μπορεί τούτο να συναχθεί από τις περιστάσεις, κατ' έννοια αντικειμενική και να καταστεί διαγνωστό από τον τρίτο. Δεν αποτελεί, όμως, γεγονός η έκφραση αξιολογικών κρίσεων, που εντάσσονται στις υποκειμενικές εκτιμήσεις, συμπεράσματα και προγνώσεις. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, στην έννοια του γεγονότος να υπαχθούν η έκφραση γνώμης ή αξιολογικής κρίσης, ακόμη δε και χαρακτηρισμός οσάκις αμέσως ή εμμέσως υποκρύπτονται συμβάντα και αντικειμενικά εκδηλωτικά στοιχεία, τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση συνιστούν προσβολή της προσωπικότητας, δηλαδή μόνον όταν συνδέονται και σχετίζονται με το γεγονός κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ουσιαστικά να προσδιορίζουν την ποσοτική και ποιοτική του βαρύτητα, άλλως μπορεί να αποτελούν εξύβριση κατά την διάταξη του άρθρου 361 του ΠΚ [βλ. Μιχαήλ Μαργαρίτη, Ποινικός Κώδικας, άρθρο 362, παρ. 4, 5 και 6]. Αντικείμενο προσβολής είναι η τιμή και η υπόληψη του φυσικού προσώπου. Ο νόμος θεωρεί ως προστατευόμενο αγαθό την τιμή ή την υπόληψη του προσώπου, το οποίο είναι μέλος μιας οργανωμένης κοινωνίας και κινείται στα πλαίσια της συναλλακτικής ευθύτητας. Η τιμή του προσώπου θεμελιώνεται επί της ηθικής αξίας, η οποία πηγή έχει την ατομικότητα και εκδηλώνεται με πράξεις ή παραλείψεις.

Τέτοιου είδους προσβολές μπορούν να προκληθούν και από δημοσίευμα στον τύπο ή από δηλώσεις σε ραδιοφωνική ή τηλεοπτική εκπομπή, οπότε εφαρμογής τυγχάνουν και οι διατάξεις των Ν. 1178/1981 και άρθρου 4 του Ν. 2328/1995. Στις περιπτώσεις μάλιστα αυτές, η εκδίκαση των διαφορών που ανακύπτουν γίνεται κατά την ειδική διαδικασία που ορίζει το άρθρο 681 Δ' ΚΠολΔ. Οι προαναφερόμενες μάλιστα διατάξεις εφαρμόζονται αναλόγως και επί προσβολών της προσωπικότητας οι οποίες συντελούνται στο διαδίκτυο (Internet], μέσω ηλεκτρονικών ιστοσελίδων ή άλλων ιστοτόπων (όπως blogs) που λειτουργούν ως διεθνές μέσο διακίνησης πληροφοριών, δεδομένου ότι για τις προσβολές αυτές δεν υπάρχει ιδιαίτερο θεσμικό πλαίσιο και η αντιμετώπιση τους δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την αναλογική εφαρμογή της ήδη υπάρχουσας νομοθεσίας για τις προσβολές της προσωπικότητας μέσω του έντυπου (εφημερίδες, περιοδικά) ή του ηλεκτρονικού (τηλεόραση, ραδιόφωνο) τύπου, αφού και η διαδικτυακή πληροφόρηση δεν διαφέρει ως προς τα ουσιώδη στοιχεία της από εκείνη που παρέχεται από τον ηλεκτρονικό τύπο, ιδίως δε ως προς τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά της που οδήγησαν τον νομοθέτη στην καθιέρωση ειδικής διαδικασίας για την εκδίκαση των διαφορών που ανακύπτουν από την λειτουργία τους, ήτοι την εμβέλεια δράσης του, που μάλιστα στο διαδίκτυο είναι παγκόσμια, και συνακόλουθα του αριθμού των αποδεκτών όσων δια αυτού διαδίδονται, που μεγεθύνει την προβολή εκείνου που θίγεται από την διάδοση συκοφαντικών, δυσφημιστικών ή εξυβριστικών ισχυρισμών (βλ. και ΕψΔωδ. 36/2011, δημ. Νόμος, ΕφΠειρ. 680/2009 ΤΝΠ ΔΣΑ, ΕφΑθ.8962/2006 Δημ.Νόμος).

Περαιτέρω, κατά το άρθρο 367 παρ. 1 περ. α'-δ' του Π Κ, το άδικο των προβλεπόμενων στα άρθρα 361 επ. του ίδιου Κώδικα πράξεων αίρεται, μεταξύ των άλλων περιπτώσεων που προβλέπονται στο άρθρο αυτό και όταν πρόκειται για εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη (προστασία) δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον ή σε ανάλογες περιπτώσεις (περ. γ' και δ'). Η τελευταία αυτή διάταξη (ΠΚ 367) για την ενότητα της έννομης τάξης εφαρμόζεται αναλογικά και στο χώρο του ιδιωτικού δικαίου, όπως αυτός οριοθετείται από τις προαναφερόμενες διατάξεις των άρθρων 57-59 και 914 επ. του ΑΚ. Επομένως, αιρομένου του άδικου χαρακτήρα των προαναφερθεισών αξιόποινων πράξεων (με την επιφύλαξη, όπως κατωτέρω, της ΠΚ 367 παρ. 2), αποκλείεται και το στοιχείο του παράνομου της επιζήμιας συμπεριφοράς ως όρου της αντίστοιχης αδικοπραξίας του αστικού δικαίου. Έτσι, η προβολή περίπτωσης του άρθρου 367 παρ. 1 του ΠΚ αποτελεί αυτοτελή ισχυρισμό καταλυτικό της αγωγής του προσβληθέντος (ένσταση), λόγω άρσης του παρανόμου της προσβολής. Όμως, ο άδικος χαρακτήρας της πράξης, ως προς τις εξυβριστικές ή δυσφημιστικές εκφράσεις που περιέχει, δεν αίρεται λόγω δικαιολογημένου ενδιαφέροντος κλπ. και συνεπώς παραμένει η ποινική ευθύνη του δράστη, άρα και η υποχρέωση του προς αποζημίωση κατά το αστικό δίκαιο, όταν συντρέχει μια από τις περιπτώσεις της διάταξης του άρθρου 367 παρ. 2 του ΠΚ, δηλαδή, όταν οι επίμαχες κρίσεις περιέχουν τα συστατικά στοιχεία του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμισης των άρθρων 363-362 ΠΚ, ή όταν από τον τρόπο εκδήλωσης ή από τις περιστάσεις, υπό τις οποίες τελέστηκε η πράξη, προκύπτει σκοπός εξύβρισης, δηλαδή πρόθεση που κατευθύνεται ειδικά στην προσβολή της τιμής του άλλου. Τέτοιος ειδικός σκοπός, δηλαδή σκοπός κατευθυνόμενος επ' ευκαιρία ειδικώς και μόνο στην προσβολή της τιμής άλλου, με αμφισβήτηση της ηθικής ή κοινωνικής ή επαγγελματικής αξίας του προσώπου του ή με περιφρόνηση αυτού, που ως νομική έννοια ελέγχεται αναιρετικώς, αποτελεί εξαίρεση, ατενώς ερμηνευτέα και υπάρχει ιδίως όταν η εκδηλωθείσα συμπεριφορά δεν ήταν αντικειμενικώς αναγκαία προς προστασία του επικαλούμενου ως προστατευτέου συμφέροντος. Εξάλλου, σε περίπτωση προσβολής της προσωπικότητας σε οποιαδήποτε από τις ανωτέρω εκφάνσεις της, ο προσβληθείς δικαιούται να ζητήσει, κατά τα άρθρα 57 και 59 του ΑΚ, προστασία, καθώς και την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης (που υπέστη από την προσβολή), που μπορεί να συνίσταται και στην καταβολή χρηματικού ποσού. Η επιδίκαση της ικανοποίησης αυτής αφέθηκε στην κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, το οποίο, εάν κρίνει ότι επήλθε ηθική βλάβη, προσδιορίζει το ποσό της, με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, μετά από εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών ως προς το βαθμό του πταίσματος του δράστη, το είδος της προσβολής, το τυχόν συντρέχον πταίσμα του ζημιωθέντος, καθώς και την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των μερών [βλ. ΑΠ 265/2015, ΑΠ 1231/2014, ΑΠ 1750/2014, ΑΠ 1800/2014, ΑΠ 1865/2014, ΑΠ 864/2014, ΑΠ 109/2012, ΑΠ 284/2012 (ΝΟΜΟΣ), ΑΠ 271/2012 ΝοΒ. (2012). 864, ΑΠ 121/2012 ΝοΒ. (2012). 861, ΑΠ 285/2012 (ΝΟΜΟΣ), ΑΠ 1382/2012 (ΝΟΜΟΣ), ΑΠ 753/2011 (ΝΟΜΟΣ), ΑΠ 391/2006 ΧΡΙΔ. (2006). 596, ΕφΑΘ 154/2012 ΕΦΑΔ. (2012). 715, ΕφΑΘ 1531/2011 ΔΕΕ. (2011). 861, Απόστολος Γεωργιάδης, ΣΕΑΚ, Τόμος I, άρθρα 57 και 59].

Ο ενάγων με την υπό κρίση αγωγή του, μετά από παραδεκτή διόρθωση της (αρθρ. 224 ΚΠολΔ σε συνδ. με αρθρ. 236 ΚΠολΔ), που έγινε με τις προτάσεις του και με δήλωση δια της πληρεξούσιας δικηγόρου του στο ακροατήριο, καταχωρισθείσα στα πρακτικά της δημόσιας συνεδρίασης του Δικαστηρίου τούτου, εκθέτει ότι επί δεκαετίες έχει ενεργή δράση στα κοινά της περιοχής Μ-Π Ρ. Ότι στο πλαίσιο των ως άνω δραστηριοτήτων προέβη στις 16/04/2013 σε τοπική διαδικτυακή ομάδα σε δημοσίευση άρθρου με το οποίο τοποθετείτο σχετικά με τα πολιτικά δρώμενα της περιοχής και της χώρας γενικότερα. Ότι την επόμενη ημέρα ο εναγόμενος αναφερόμενος στις ως άνω γενικές πολιτικές τοποθετήσεις του ενάγοντος δημοσίευσε στην ίδια διαδικτυακή ομάδα της οποίας ήταν μέλος, το αναφερόμενο στην αγωγή συκοφαντικό σχόλιο εις βάρος του ενάγοντος με μοναδικό σκοπό να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του τελευταίου. Με βάση τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά ο ενάγων ζητά να υποχρεωθεί ο εναγόμενος, με απόφαση που θα κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή, να του καταβάλει το ποσό των 12.000Ε νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής καθώς και την δικαστική του δαπάνη.

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η κρινόμενη αγωγή έχει εισαχθεί αρμοδίως για εκδίκαση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ως το καθ' ύλην και κατά τόπον αρμόδιο (άρθρ. 9 εδαφ. α, 13, 14 παρ. 1 εδ. α, 22 του ΚΠολΔ), μη ορθά όμως κατά την τακτική διαδικασία, αφού πρόκειται για διαφορά που δικάζεται κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών που αφορούν σε προσβολές από δημοσιεύματα ή ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές (άρθρα 681 Δ, 663 επ. ΚΠολΔ - για το ότι στην έννοια του τύπου υπάγεται και η δημοσίευση μέσω ηλεκτρονικού εγγράφου στο διαδίκτυο, ενώ οποιαδήποτε προσβολή της προσωπικότητας πραγματοποιείται μέσω internet συνιστά δια του τύπου προσβολή και εκδικάζεται κατά την εν λόγω ειδική διαδικασία, βλ. ΕφΘρ 91/2012 Αρμ 2012.1242. Αντ. Βαθρακοκοίλη, Διαδικασία Διαφορών από προσβολές με δημοσιεύματα ή ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές, έκδ. 2008, σελ. 17). Κατ' εφαρμογή, όμως, του άρθρου 591 παρ. 2 του ΚΠολΔ, το Δικαστήριο δεν θα προβεί στην απόρριψη της αγωγής για το λόγο αυτό, αλλά θα διατάξει αυτεπαγγέλτως την εκδίκαση της με την προσήκουσα ειδική διαδικασία των άρθρων των άρθρων 666, 667, 671 § 1-3, 672 και 673-676 ΚΠολΔ, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 681 Δ ΚΠολΔ (όπως ίσχυαν κατά το χρόνο κατάθεσης της υπό κρίση αγωγής) στην αυτή δικάσιμο και τούτο χάριν της οικονομίας της δίκης, λαμβανομένου υπόψη ότι το Δικαστήριο έχει αρμοδιότητα για την εκδίκαση της αγωγής. Περαιτέρω, η αγωγή είναι ορισμένη και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 57, 59, 299, 346, 914, 919, 920, 932 ΑΚ, 361, 362, 363 ΠΚ, 176, 907, 908 παρ. 1 ΚΠολΔ, απορριπτόμενου του ισχυρισμού του εναγομένου περί αοριστίας αυτής, καθόσον περιέχει όλα τα αναγκαία κατ' άρθρο 216 ΚΠολΔ στοιχεία για τη θεμελίωση της στις ανωτέρω διατάξεις. Κατόπιν τούτων, εφόσον καταβλήθηκε και το προσήκον για το αντικείμενο της τέλος δικαστικού ενσήμου με τα ανάλογα επ' αυτού ποσοστά υπέρ τρίτων (βλ. το υπ' αριθμ. 3004/09.05.2017 διπλότυπο είσπραξης της Δ.Ο.Υ. Κορωπίου), πρέπει η κρινόμενη αγωγή να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.

0 εναγόμενος, με προφορική δήλωση στο ακροατήριο της πληρεξούσιας δικηγόρου του και με τις νομότυπα κατατεθειμένες προτάσεις του, αρνήθηκε την αγωγή και προέβαλε παραδεκτά ένσταση έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης ισχυριζόμενος ότι η επίδικη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο ενάγων έγινε από εκείνον (εναγόμενο) υπό την ιδιότητα του ως Γενικού Γραμματέα του Συντονιστικού οργάνου της οργάνωσης μελών ΣΥΡΙΖΑ του Δ. Μ προκειμένου να απαντήσει στις πολιτικές θέσεις του ενάγοντος και όχι με σκοπό να τον βλάψει προσωπικά. Εν προκειμένω πρέπει να σημειωθεί ότι ο ισχυρισμός αυτός του εναγομένου συνιστά άρνηση της αγωγής καθώς η νομιμοποίηση είναι διαδικαστική προϋπόθεση της δίκης και γι’ αυτό εξετάζεται (και) αυτεπάγγελτα σε κάθε στάση της δίκης και κατά συνέπεια η έλλειψη της συνεπάγεται την απόρριψη της αγωγής ως απαράδεκτης (Για τα παραπάνω βλ. Μπέη, ΠολΔικονομία σελ. 357 επ., 360, Βαθρακοκοίλη, ΚΠολΛ -Ερμηνευτική-νομολογιακή ανάλυση τ. Α, σελ. 393 επ., ΕφΑΘ 2685/1998, ΕφΠειρ 318/1998 ΕλλΔνη 39. 919/20, ΕφΑΘ 1172/1998 ΕλλΔνη 39. 658). Ενόψει της φύσεως της νομιμοποιήσεως ως διαδικαστικής προϋποθέσεως της δίκης, η εκ μέρους του εναγομένου αμφισβήτηση των περιστατικών που επικαλείται ο ενάγων για τη θεμελίωση της νομιμοποιήσεως, αν και έχει συνήθως την μορφή ενστάσεως, αποτελεί στην πραγματικότητα άρνηση της βάσεως της αγωγής του ενάγοντος, ο οποίος και φέρει το βάρος της αποδείξεως, αφού η νομιμοποίηση συμπίπτει καταρχήν, όπως προαναφέρθηκε, με την ιδιότητα του υποκειμένου της επίδικης έννομης σχέσεως του ουσιαστικού δικαίου και, κατά συνέπεια, η απόδειξη της συμπίπτει με την απόδειξη των πραγματικών περιστατικών που θεμελιώνουν την βάση της αγωγής (Βαθρακοκοίλης, ό.π. σελ. 397, Μπέης, ό.π. σελ. 366, ΕφΑΘ 10786/1996 ΕλλΔνη 38.1656, ΕφΑΘ 4138/1990 ΕλλΔνη 31. 820).

Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος απόδειξης του ενάγοντος και την ανωμοτί κατάθεση του εναγομένου, που εξετάστηκαν στο ακροατήριο και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης, από τα έγγραφα που οι διάδικοι νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν, τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε προς άμεση απόδειξη είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 παρ. 3. 339 και 395 ΚΠολΔ), από την υπ' αριθμ. .../05.10.2015 ένορκη βεβαίωση της ..., η οποία ελήφθη ενώπιον της συμβολαιογράφου Αθηνών ..., και την υπ' αρ. .../2017 ένορκη βεβαίωση του ..., η οποία ελήφθη ενώπιον της Ειρηνοδίκη Κρωπίας Α Μ, τις οποίες επικαλείται και προσκομίζει ο ενάγων, οι οποίες λήφθηκαν νομότυπα, μετά από προηγούμενη νόμιμη κι εμπρόθεσμη κλήτευση του εναγομένου τουλάχιστον δυο μέρες πριν (βλ. τις υπ' αριθμ. ...ΣΤ'/29.09.2015 και ...ΣΤ'/05.04.2017 εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών ... με τις συνημμένες αντιστοίχως από 29.09.2015 και 04.05.2017 κλήσεις για εξέταση μαρτύρων που περιέχουν τα απαιτούμενα εκ του νόμου στοιχεία], αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων συμμετέχει ενεργά στα κοινά της περιοχής Μ-Π Ρ τα τελευταία 20 έτη έχοντας διατελέσει επί σειρά ετών Πρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Π, της Ομοσπονδίας Συλλόγων Π Ρ Αττικής καθώς κι εκδότης τοπικών εφημερίδων. Τόσο ο ενάγων όσο κι ο εναγόμενος ήταν μέλη της διαδικτυακής ομάδας ....com η οποία λειτουργούσε ως διαδικτυακός χώρος συζήτησης κι ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των μελών της. Κάθε μέλος της ομάδας μπορούσε να προβεί σε αποστολή ηλεκτρικού μηνύματος (email) με αποδέκτες όλα τα υπόλοιπα μέλη κι αντίστοιχα οποιοδήποτε μέλος μπορούσε να απαντήσει επ' αυτού με τον ίδιο τρόπο, ήτοι με ηλεκτρονικό μήνυμα το οποίο ήταν ορατό από όλα τα μέλη. Στις 17/04/2013 ο εναγόμενος δημοσίευσε στην ως άνω διαδικτυακή ομάδα, επιστολή του με τίτλο «ΔΩΣΤΕ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ», στην οποία, απευθυνόμενος στον ενάγοντα σχετικά με προηγούμενη ανάρτηση στην οποία στην οποία είχε προβεί ο τελευταίος με τίτλο «ΜΙΑ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ», ανέφερε μεταξύ άλλων: «Κάποιο "πουλάκι" είπε ότι κάποιος σύντροφος (απεσταλμένος γραμματοκομιστής ποιου; ή ποιων εκφραστής;) επισκέφτηκε την πρόεδρο του οργανισμού Αθήνας (γνωστή και φίλη του από τα παλιά) και την "έπεισε" (αντίθετα με τις εισηγήσεις που είχε από "υπηρεσιακούς παράγοντες") για αύξηση του συντελεστή δόμησης (0,2) στην Π... ’ρα το "Επιβεβλημένη Απάντηση" δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο καπνός για να μπερδευτούμε ή "φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης" (φιλέτο 58 στρεμμάτων είναι αυτό!)». Το ανωτέρω σχόλιο, όπως αυτό επισκοπείται, προκύπτει ότι εμπεριέχει πραγματικά περιστατικά που αναφέρονται ευθέως στο πρόσωπο του ενάγοντος, αφού σε εκείνον απευθύνεται η προαναφερόμενη επιστολή του εναγομένου, η οποία ξεκινά με την προσφώνηση του ενάγοντος (σ. Χ) και στο εν λόγω σχόλιο υπάρχει η ρητή αναφορά του τίτλου της δημοσίευσης του ενάγοντος (Μία Επιβεβλημένη Απάντηση) επί της οποίας απάντησε ο εναγόμενος με την επίδικη ανάρτηση του, ικανά να βλάψουν την τιμή και την υπόληψη του αφού αφορούν σε εναντίον του κατηγορίες για τη συμμετοχή του στην αύξηση του συντελεστή δόμησης στη χερσόνησο της Π στο Π Ρ. Ειδικότερα ο εναγόμενος με τη φράση «Κάποιο "πουλάκι" είπε ότι κάποιος σύντροφος επισκέφτηκε την πρόεδρο του οργανισμού Αθήνας (γνωστή και φίλη του από τα παλιά) και την "έπεισε" (αντίθετα με τις εισηγήσεις που είχε από "υπηρεσιακούς παράγοντες") για αύξηση του συντελεστή δόμησης (0,2) στην Π» ισχυρίστηκε ότι ο ενάγων εκμεταλλεύτηκε τη γνωριμία του με την Πρόεδρο του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, Κα ..., προκειμένου να πείσει την τελευταία να αυξηθεί ο συντελεστής δόμησης στη χερσόνησο της Π, ενώ με τη φράση «’ρα το "Επιβεβλημένη Απάντηση" δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο καπνός για να μπερδευτούμε ή "φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης"» ισχυρίστηκε ότι ο πραγματικός λόγος για τον οποίον ο ενάγων προέβη στην ανάρτηση της επιστολής του «Μία επιβεβλημένη απάντηση» ήταν, όχι για να προβεί σε γενικές πολιτικές τοποθετήσεις, αλλά προκειμένου να καλύψει την ανωτέρω αξιόμεμπτη συμπεριφορά του, ήτοι τη συμμετοχή του στην αύξηση του συντελεστή δόμησης στην Π. Τέλος δε με τη χρήση της φράσης «φιλέτο 58 στρεμμάτων είναι αυτό» σε συνδυασμό με τα ανωτέρω αναφερθέντα, ο εναγόμενος υπαινίχθηκε σαφώς ότι ο ενάγων προέβη στις ανωτέρω πράξεις υποκινούμενος καθαρά από κερδοσκοπικά συμφέροντα. Ωστόσο από κανένα στοιχείο δεν αποδείχθηκε η βασιμότητα των ανωτέρω ισχυρισμών του εναγομένου. Αντιθέτως αποδείχθηκε ότι ο ενάγων συναντήθηκε όντως με την Πρόεδρο του ΟΡΣΑ, Κα ..., στις 24/02/2013 σε καφετέρια στο Χ μαζί με άλλους 4-5 φίλους. Κατά τη συνάντηση αυτή η συζήτηση επικεντρώθηκε στην τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δ. Μ, η οποία βρισκόταν σε εξέλιξη. Κατά τη συζήτηση αυτή ο ενάγων ήταν της άποψης ότι η ζώνη των 60 στρεμμάτων της Π έπρεπε να μείνει αδόμητη και για το λόγο αυτό ζήτησε από την Κα ... να εξαντλήσει τις δυνατότητες που είχε ως πρόεδρος του ΟΡΣΑ ώστε να ισχύσει, εφόσον δε γινόταν αλλιώς, η μικρότερη δυνατή δόμηση. Έκτοτε ο ενάγων δεν επισκέφτηκε ξανά την Κα ... μέχρι τις 28/03/2013, ότε η εκτελεστική επιτροπή του οργανισμού ομόφωνα ενέκρινε την τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δ. Μ. και την ένταξη στο σχέδιο της περιοχής Π με συντελεστή δόμησης 0,2 (βλ. υπ' αρ. .../2015 ένορκη βεβαίωση). Την αντίθεση του άλλωστε στη δόμηση της Π ο ενάγων είχε εκφράσει δημόσια επανειλημμένως, μάλιστα κι ενώπιον του εναγομένου σε ανοιχτή συγκέντρωση πολιτών στο δημοτικό κινηματοθέατρο ’. στο Μ με θέμα τη δόμηση ή μη της Π, κατά την οποία ο ενάγων ανέλυσε τη θέση του για μη δόμηση της περιοχής κι αν αυτό δεν ήταν δυνατό για θέσπιση όσο το δυνατόν χαμηλότερου συντελεστή δόμησης, αντιπροτείνοντας συντελεστή 0,15 ή 0,10 έναντι του 0,20 που πρότεινε ο Οργανισμός (βλ. 156/2017 ένορκη βεβαίωση). Απ' όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι εμπεριεχόμενοι στην επίδικη ανάρτηση ισχυρισμοί του εναγομένου ότι ο ενάγων, με σκοπό το κέρδος, έπεισε την Πρόεδρο του ΟΡΣΑ, εκμεταλλευόμενος τη γνωριμία μαζί της, να αυξήσει το συντελεστή δόμησης στην Π, είναι αναληθείς κι αφήνουν σαφείς υπαινιγμούς σε βάρος του προσώπου του τελευταίου. Οι εν λόγω ισχυρισμοί κι υπαινιγμοί του εναγομένου απευθύνθηκαν στο σύνολο των μελών της διαδικτυακής ομάδας ....com, η οποία αριθμεί τουλάχιστον 100 μέλη, με πρόθεση προσβολής του προσώπου του ενάγοντος και πρόκληση σε αυτόν ηθικής βλάβης, αφού τον εμφανίζουν ως άτομο ανήθικο, κινούμενο από ποταπά κίνητρα τα οποία δεν προσιδιάζουν σε ανθρώπους που ασχολούνται με τα κοινά, που εκμεταλλεύεται ανθρώπους και καταστάσεις προς όφελος του, προτάσσοντας τα ατομικά του συμφέροντα έναντι των συλλογικών.

Επίσης από κανένα στοιχείο δεν αποδείχθηκε ότι η δήλωση αυτή έγινε από τον εναγόμενο από την ιδιότητα του ως Γενικού Γραμματέα του Συντονιστικού Οργάνου της Οργάνωσης Μελών ΣΥΡΙΖΑ του Δ. Μ καθώς ήδη από την πρώτη φράση της επίμαχης επιστολής ο εναγόμενος απευθυνόμενος προσωπικά στον ενάγοντα αναφέρει επί λέξει «σ. ... σου έχω απαντήσει ήδη και μάλιστα με σεβασμό κι ευπρέπεια. 1. Αν η γραμματεία της οργάνωσης πρόκειται να δώσει ένα κείμενο που εκφράζει τις απόψεις της στο κοινό e-mail (λίστα) το αποφασίζει και το κοινοποιεί ως "Η Γραμματεία της Οργάνωσης"», πράγμα το οποίο δε συνέβη στην ένδικη περίπτωση καθώς το εν λόγω κείμενο κοινοποιήθηκε από τον προσωπικό λογαριασμό του εναγομένου. ’λλωστε σε κάθε περίπτωση η συμπεριφορά του εναγομένου δε δικαιολογείται ακόμη κι αν έλαβε χώρα στο πλαίσιο της μεταξύ των αντιδίκων πολιτικής αντιπαράθεσης, η οποία επιτρέπει την άσκηση οξείας κριτικής σε πρόσωπα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το κοινωνικό σύνολο, αφού στην περίπτωση που τα ισχυριζόμενα γεγονότα δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια, όπως εν προκειμένω, δεν εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 367 Π.Κ. Οι ως άνω ισχυρισμοί και υπαινιγμοί οι οποίοι περιήλθαν σταδιακά σε γνώση μεγάλου αριθμού ατόμων, μελών και μη της διαδικτυακής ομάδας ....com, αφού αναπαρήχθησαν και διαδόθηκαν περαιτέρω από τα μέλη της ομάδας και σε ευρύτερο αριθμό ατόμων εκτός ομάδας, σαφώς έπληξαν την τιμή και την υπόληψη του ενάγοντος κι αναπόφευκτα προσέβαλαν την προσωπικότητά του. Κατ' ακολουθίαν όλων των ανωτέρω εκτεθέντων, αποδεικνύεται ότι εξαιτίας των ανωτέρω συκοφαντικών ισχυρισμών κι υπαινιγμών, που διέλαβε ο εναγόμενος στην ένδικη επιστολή του, την οποία ανήρτησε στις 17/04/2013 σε διαδικτυακή ομάδα, με αποτέλεσμα αυτοί να καταστούν προσβάσιμοι σε αόριστο αριθμό προσώπων, μελών και μη της ομάδας, προσέβαλε παράνομα και υπαίτια την προσωπικότητα του ενάγοντος, ως ανθρώπου και ως ατόμου που ασχολείται χρόνια με τα κοινά, αφού τον εμφάνισε ως άτομο, που μετέρχεται ανέντιμες μεθόδους κι υποκινείται από ταπεινά ελατήρια κατά την άσκηση των πολιτικών του καθηκόντων, τα οποία μάλιστα υποκρύπτει και καλύπτει μέσω της πολιτικής δράσης του. Εξαιτίας δε της ανωτέρω παράνομης και υπαίτιας προσβολής της προσωπικότητάς του, ο τελευταίος δοκίμασε έντονη ψυχική ταλαιπωρία και υπέστη ηθική βλάβη για την ικανοποίηση της οποίας πρέπει να επιδικασθεί σε αυτόν χρηματική ικανοποίηση, ύψους 2.500 ευρώ, η οποία κρίνεται εύλογη, λαμβανομένων υπόψη (στον καθορισμό της) των γενικότερων περιστάσεων εντός των οποίων ενήργησε κατά τον ως άνω τρόπο ο εναγόμενος, της έντασης του δόλου, της έντασης και της έκτασης της προσβολής, του τρόπου διάδοσης των προσβλητικών ισχυρισμών, καθώς και της εν γένει κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των διαδίκων μερών.

Συνεπώς πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και ως κατ' ουσία βάσιμη και να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των δύο χιλιάδων πεντακοσίων ευρώ (2.500Ε) για την αιτία που προαναφέρθηκε, με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επίδοσης της αγωγής. Το αίτημα όμως περί κήρυξης της απόφασης προσωρινά εκτελεστής πρέπει να απορριφθεί, καθόσον δεν συντρέχουν εξαιρετικοί προς τούτο λόγοι, ούτε προκύπτει ότι η καθυστέρηση στην εκτέλεση θα προκαλέσει σημαντική ζημία στον ενάγοντα (άρθρα 907, 908 παρ. 1 ΚΠολΔ).

Τέλος η δικαστική δαπάνη του ενάγοντος θα πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του εναγομένου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 176 ΚΠολΔ, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ κατ' αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή.

ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τον εναγόμενο να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των δύο χιλιάδων πεντακοσίων ευρώ (2.500Ε) με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επίδοσης της αγωγής.

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον εναγόμενο στην καταβολή της δικαστικής δαπάνης του ενάγοντα την οποία ορίζει στο ποσό των πεντακοσίων πενήντα (550) ευρώ.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο Κορωπί στις 27 Οκτωβρίου 2017 σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του.

Η ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΔΣΑ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»