ΕιρΑθ 472/2014

Φιλανθρωπικά Σωματεία - Αίτηση διορισμού προσωρινής διοίκησης φιλανθρωπικού σωματείου από Δήμο με επίκληση της αποκλειστικής αρμοδιότητας του περί εποπτείας επί των φιλανθρωπικών σωματείων -.

Οι διατάξεις των άρθρων 69 και 786 Α.Κ. εισάγουν εξαιρετικό δίκαιο με την έννοια της επέμβασης στην σωματειακή αυτονομία μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εάν λείπουν τα πρόσωπα που απαιτούνε για την διοίκηση του νομικού προσώπου ή αν τα συμφέροντα τους συγκρούονται προς εκείνα του νομικού προσώπου ο Ειρηνοδίκης διορίζει προσωρινή διοίκηση ύστερα από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον. Έννοια της σύγκρουσης συμφερόντων, της πραγματικής και πλασματικής έλλειψης διοικήσεως. Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων όταν γίνεται κακή διαχείριση των υποθέσεων του νομικού προσώπου. Τρόπος άσκησης παρεμβάσεων στις δίκες εκουσίας δικαιοδοσίας. Η αίτηση είναι μη νόμιμη διότι τα επικαλούμενα περιστατικά και αληθή υποτιθέμενα δεν δικαιολογούν τον διορισμό προσωρινής διοίκησης όψει του ότι η κακοδιαχείριση των υποθέσεων του σωματείου και η από την αιτία αυτή διαφορές των μελών του δεν συνιστούν σύγκρουση συμφερόντων, και έλλειψη προσώπων της διοίκησης. Πέραν τούτων οι επικαλούμενες πράξεις ή παραλείψεις δεν συνιστούν σύγκρουση συμφερόντων διότι ουδόλως γίνεται μνεία ότι με αυτές επιδιώκεται ίδιον όφελος η όφελος τρίτων κατά παράβαση της υποχρέωσης πίστης. Απορρίπτει τη αίτηση, δέχεται την κυρία παρέμβαση του σωματείου με σκοπό την απόρριψη της αίτησης και απορρίπτει τις λοιπές παρεμβάσεις σαν αόριστες λόγω μη αναφοράς του εννόμου συμφέροντος τους στην άσκηση αυτών.

ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ

Αριθμός Απόφασης 472/2014

ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη Αικατερίνη Γεωργακοπούλου-Μπανικα την οποία όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοικήσεως του Ειρηνοδικείου Αθηνών και από τη Γραμματέα Όλγα Μπεχρακη.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στην Αθήνα στις 11-022014 για να δικάσει την παρακάτω υπόθεση:

Του αιτούντος: Δήμος Αθηναίων. Ο.Τ.Α. Α βαθμού, που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Λιοσίων αρ. 22, εκπροσωπούμενος νόμιμα από το Δήμαρχο κ. Γιώργο Καμίνη, που παραστάθηκε δια των πληρεξουσίων δικηγόρων του Στέλιου Μπεζαντέ και Σπυρίδωνος Σουρλά.

Β. ΚΥΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ υπ' αριθμόν 144/2014 ΚΥΡΙΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΝΤΕΣ : 1) Το φιλανθρωπικό Σωματείο με την επωνυμία «ΕΛΕΗΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΘΗΝΩΝ» ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ-ΠΤΩΧΟΚΟΜΕΙΟ που εδρεύει στην Αθήνα, επί της Λ. Κηφισίας αρ.137 και Λάμψα 2, νόμιμα εκπροσωπούμενο που παραστάθηκε ο νόμιμος εκπρόσωπος του Αρχιμανδρίτης … μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου του Μαρίας Στραϊτούρη 2) Αρχιμανδρίτης …, κάτοικος Αθηνών 3) … 4) …, κάτοικος Αιγάλεω Αττικής 5) … κάτοικος Δροσιάς, 6) …, κάτοικος Βύρωνα Αττικής, 7) …, κάτοικος Ηλιούπολης Αττικής, 8) …, κάτοικος Αιγάλεω Αττικής, εκ των οποίων ο δεύτερος, τέταρτος και πέμπτη παραστάθησαν μετά, οι δε λοιποί παραστάθησαν δια της πληρεξούσιας δικηγόρου τους Μαρίας Στραϊτούρη

Γ. ΚΥΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΥΠ' ΑΡΙΘΜΟΝ 211/2014 ΚΥΡΙΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΩΝ : …, κάτοικος Αθηνών, που παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου του Κωνσταντίνου Γιαννούλη

Του καθού η κύρια παρέμβαση: Ο Δήμος Αθηναίων ΟΤΑ Α' βαθμού, που εδρεύει στην Αθήνα επί της οδού Λιοσίων αρ. 22, νόμιμα εκπροσωπούμενος από τον Δήμαρχο κ. ..., που παραστάθηκε δια των πληρεξουσίων δικηγόρων του Στέλιου Μπεζαντέ και Σπυρίδωνος Σουρλά

ΠΡΟΣΘΕΤΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ : 1) Το Ελληνικό Δημόσιο, που εκπροσωπείται νόμιμα από τον Υπουργό Οικονομικών 2) Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, κάτοικος Αθηνών, που παραστάθησαν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Ευθυμίου Τσάκα.

ΠΡΟΣΘΕΤΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΥΣΑ ΥΠΕΡ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ : …, Αναπληρώτρια Γραμματέας Δ.Σ. Ε Ε Α, κάτοικος Αθηνών, που παραστάθηκε Αυτοπροσώπως.

ΠΡΟΣΘΕΤΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ «ΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ» ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ και ΚΑΤΑ … 1….. 22. …, άπαντες παραστάθησαν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Ιωάννη Δημητρίου.

ΠΡΟΣΘΕΤΩΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΩΝ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ: …, κάτοικος Αθηνών, που παραστάθηκε αυτοπροσώπως.

Η συνεδρίαση έγινε δημόσια στο ακροατήριο του Ειρηνοδικείου Αθηνών.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.

Μελέτησε τη δικογραφία

Σκέφτηκε σύμφωνα με το νόμο

Εκκρεμούν ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου : α) η από 06-12-2013 (αρ. κατ. 15097/2013 αίτηση, β) η από 21-01-2014 (αρ. κατ. 1173/2014) κύρια παρέμβαση, γ) η από 24-01-2014 (αρ. κατ. 211/2014) κύρια παρέμβαση και οι ασκηθείσες στο ακροατήριο, προφορικώς, πρόσθετες παρεμβάσεις, οι οποίες πρέπει να συνεκδικαστούν λόγω της μεταξύ τους συνάφειας (αρ. 246 ' και 31 ΚπολΔ).

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 69 ΑΚ και 786 ΚπολΔ, τα οποία εφαρμόζονται σε όλα τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (βλ. Αρβανιτάκη σε Κεραμέα - Κονδύλη - Νίκα, ερμηνεία ΚΠολΔ Π, έκδοση 2000, άρθρο 786 αρ.1), συμπεριλαμβανομένων των σωματείων (ΑΠ ολ 18/2002 ΕΠ. Εμπ. Δικ. 2002, 74, ΑΠ 395/2002 ΧΡΙΔ 2003, 407, ΑΠ 538/1998, Δνη 39,1606), εισάγοντας εξαιρετικό δίκαιο, με την έννοια ότι αποτελεί επέμβαση στη σωματειακή αυτονομία, που δικαιολογείται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις (Βαθρακοκοίλης, Αστικός Κώδικας, άρθρο 69), εάν λείπουν τα πρόσωπα που απαιτούνται για τη διοίκηση του νομικού προσώπου, ή αν τα συμφέροντα τους συγκρούονται προς εκείνα του νομικού προσώπου, ο Ειρηνοδίκης διορίζει προσωρινή διοίκηση κατ' άρθρο 786 ΚΠολΔικ, ύστερα από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον. Η έλλειψη διοικήσεως, που δικαιολογεί το διορισμό, πρέπει να είναι πραγματική, αλλά δεν αποκλείεται να είναι και πλασματική, η οποία θεωρείται ότι υπάρχει, όταν εξαιτίας πείσματος ή ισχυρογνωμοσύνης τα μέλη της διοικήσεως αρνούνται να ενεργήσουν ως διοίκηση, ή όταν οι μεταξύ τους διαφωνίες έχουν φτάσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην μπορεί να ληφθεί απόφαση στα θέματα που απασχολούν ή πρέπει να απασχολούν τη διοίκηση (ΑΠ 538/1998 Δνη 38, 1606, Εφ. Αθ. 285/1997 Δνη 38, 1664). Εξάλλου, σύγκρουση συμφερόντων, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 69 ΑΚ, μεταξύ των μελών της διοικήσεως και του νομικού προσώπου, που δικαιολογεί τον διορισμό προσωρινής διοίκησης, υπάρχει, όχι μόνο στις περιπτώσεις όπου από συγκεκριμένες νομικές διατάξεις προκύπτει νομική αδυναμία μέλους του διοικητικού συμβουλίου να συμμετάσχει στη λήψη ορισμένης απόφασης, όπως στις περιπτώσεις των άρθρων 66 και 235 ΑΚ, δηλαδή επι συνάψεως συμβάσεως των διοικούντων προσώπων με το νομικό πρόσωπο ή σε περίπτωση μονομερούς δικαιοπραξίας απευθυντέας προς αυτό, ή σε περίπτωση εγέρσεως και διεξαγωγής οποιασδήποτε φύσεως δίκης λόγω διαφοράς αυτών με το νομικό πρόσωπο, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση κατά την οποία τα πρόσωπα της διοικήσεως έχουν δικό τους ατομικό συμφέρον ή επιδιώκουν συμφέροντα τρίτων, αντίθετα προς αυτό του νομικού προσώπου, παραβαίνοντας την υποχρέωση πίστης που αυτονόητα υπέχουν έναντι αυτού και συνεπώς εμποδίζονται να το αντιπροσωπεύσουν, με αποτέλεσμα, να μην υφίσταται στην πραγματικότητα ενεργός υπέρ των συμφερόντων του νομικού προσώπου διοίκηση (Εφ. Θεσ. 3570/1990, Εφ. Αθ. 1178/1983, Μ.Πρ.Πειρ. 556/2003 Τ.Ν.Π. «ΝΟΜΟΣ». Αντίθετα, δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, όταν γίνεται κακή διαχείριση των υποθέσεων του νομικού προσώπου (βλ. ολ. ΑΠ 297/1972, ΑΠ 765/2005, ΑΠ 395/2002, Εφ. Λαρ. 375/2009, Εφ. Αθ. 508/2005, Μ.Πρ. Ροδ. 57/2006, Μ.Πρ.ροδ. 247/2005 ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ» Κ. Ασπρογέρακα - Γρίβα έλλειψις διοικήσεως νομικού προσώπου παρ. 48, 128 Γιαννόπουλου, Γεν. Αρχ. παρ. 69 αριθμ. 28, Μαρίνο σε Ελλ. Δνη τευχ 44, 626 επ), ώστε να συντρέχει περίπτωση διορισμού προσωρινής διοίκησης , ενόψει και του επικουρικού χαρακτήρα της διάταξης του προαναφερθέντος άρθρου 69 ΑΚ σε σχέση με τη δυνατότητα επέμβασης του Δικαστηρίου στην αυτονομία του σωματείου, τα μέλη του οποίου, ας σημειωθεί επαρκώς προστατεύονται έναντι των ζημιογόνων για αυτό ενεργειών των μελών του διοικητικού συμβουλίου, είτε δια προκλήσεως της σύγκλησης έκτακτης Γενικής Συνέλευσης (την οποία δεν μπορούν να υποκαταστήσουν ορισμένα μέλη), είτε με την μη έγκριση των πεπραγμένων.

Περαιτέρω, κατά το άρθρο 752 ΚΠολΔικ, με το οποίο καθορίζεται, κατά διαφορετικό τρόπο από το άρθρο 81 του ίδιου κώδικα, η άσκηση των παρεμβάσεων σε δίκες εκούσιας δικαιοδοσίας η κύρια παρέμβαση ασκείται ρε δικόγραφο και εφαρμόζονται γι' αυτήν οι διατάξεις των άρθρων 747, 748 και 751 του ίδιου Κώδικα, ενώ η πρόσθετη παρέμβαση μπορεί να ασκηθεί και κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο χωρίς προδικασία (ΑΠ 1076/2002, Εφ. Αθ. 4238/2010). Τέλος, εφόσον η παρέμβαση του τρίτου επιδιώκει την απόρριψη της αίτησης, με την οποία ανοίχθηκε η δίκη ή τη ρύθμιση του επίδικου αντικειμένου κατά τρόπο διαφορετικό από εκείνο που ζητείται με την αίτηση, πρόκειται για κύρια παρέμβαση, ενώ όταν ο παρεμβαίνων περιορίζεται στην υποστήριξη κάποιου μετέχοντος, με αίτημα την αποδοχή ή την απόρριψη, αναλόγως της αιτήσεως, πρόκειται για πρόσθετη παρέμβαση.

Με την κρινόμενη αίτηση, όπως το περιεχόμενο της εκτιμάται από το Δικαστήριο, ο αιτών Δήμος Αθηναίων, επικαλούμενος έννομο συμφέρον, ως έχων την αποκλειστική αρμοδιότητα της εποπτείας επί των φιλανθρωπικών σωματείων, που εδρεύουν στη διοικητική περιφέρεια του, ζητεί, να διορισθεί προσωρινή διοίκηση του φιλανθρωπικού σωματείου με την επωνυμία «ΕΛΕΗΜΩΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ - ΠΤΩΧΟΚΟΜΕΙΟ», που εδρεύει στην Αθήνα, λόγω πλασματικής έλλειψης διοίκησης του σωματείου η οποία οφείλεται στην άρνηση των μελών του ΔΣ να αποδεχτούν το διορισμό και την παρουσία του ήδη διορισθέντος επιτρόπου στις συνεδριάσεις του, στην άρνηση να του αποστείλουν, για έλεγχο, τον προϋπολογισμό και απολογισμό του σωματείου, στην αδιαφορία για την εκμίσθωση ακινήτων και την είσπραξη μισθωμάτων, στις διαφωνίες και εντάσεις μεταξύ των μελών και κυρίως μεταξύ της … και του προέδρου του ΔΣ, που εκδηλώθηκαν και με ανταλλαγή επιστολών και κατάθεση μηνύσεων στην ανάληψη χρημάτων από λογαριασμούς κληροδοτημάτων για άλλους σκοπούς από αυτού του διαθέτη. Ότι συνέπεια αυτών, δεν υφίσταται πλέον διοίκηση του σωματείου, παρά το γεγονός ότι αυτή (διοίκηση) έχει εκλεγεί από τη γενική συνέλευση των μελών του στις 10-06-2012 με πενταετή θητεία. Ότι δεν τηρείται το καταστατικό του και γενικά έχει εξωτερικευτεί η αδυναμία λήψεως αποφάσεων και πιθανολογείται ότι το σωματείο δεν μπορεί να υλοποιήσει τον σκοπό του. Για τους λόγους αυτούς ζητεί τον διορισμό προσωρινής διοίκησης, αποτελούμενη από τα αναφερόμενα στην αίτηση πρόσωπα και να επιτραπεί σε αυτή να εγγράψει νέα μέλη. –

Με αυτό το περιεχόμενο η αίτηση, η οποία αρμόδια εισάγεται στο Δικαστήριο αυτό (αρθρ. 740 παρ. 1 ΚπολΔ όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 17 του Ν. 4055/2012 και αρθ. 786 ΚΠολΔικ., όπως η παρ. 1 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 65 παρ. 4 του Ν. 4139/2013) και παραδεκτώς κατά το άρθρο 68 του ΚΠολΔικ, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (αρθ. 739 επ. ΚΠολΔικ), πλην όμως αυτή (αίτηση) είναι μη νόμιμη διότι τα επικαλούμενα περιστατικά, και αληθή υποτιθέμενα, συνιστούν κακή διαχείριση και συνεπώς δεν δικαιολογούν το διορισμό προσωρινής διοίκησης, αφού, σύμφωνα με όσα στη μείζονα σκέψη αναφέρθηκαν, η κακοδιαχείριση των υποθέσεων του σωματείου και οι από την αιτία αυτή διαφορές των μελών του, δεν συνιστούν σύγκρουση συμφερόντων και συνεπώς έλλειψη των προσώπων της διοίκησης αυτού. Εξάλλου, δεν συνιστά σύγκρουση συμφερόντων, κατά την έννοια που αναφέρθηκε παραπάνω, η παράθεση των αναφερομένων στην αίτηση πράξεων ή παραλείψεων των μελών της υπάρχουσας διοίκησης διότι ουδόλως γίνεται μνεία ότι με αυτές επιδιώκεται' ίδιο όφελος ή όφελος τρίτων, κατά παράβαση της υποχρέωσης πίστης.

Κατόπιν αυτών πρέπει η υπό κρίση αίτηση να απορριφθεί και συνακόλουθα α) να γίνει δεκτή η από 21-01-2014 (αρ. κατ. 1173/2014) ασκηθείσα παραδεκτά (αρθ. 752 παρ. 1 ΚΠολΔικ) με αυτοτελές δικόγραφο κύρια παρέμβαση του σωματείου με την επωνυμία «ΕΛΕΗΜΩΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ - ΠΤΩΧΟΚΟΜΕΙΟ», με την οποία διώκεται η απόρριψη της αίτησης, β) να απορριφτεί η παραδεκτά ασκηθείσα κατά την επ' ακροατηρίου διαδικασία (αρθ. 752 παρ. 2 ΚΠολΔικ) πρόσθετη παρέμβαση του Ελληνικού Δημοσίου, υπέρ του αιτούντος Δήμου, ως ασκούντος διοικητική εποπτεία επί κεφαλαίων αυτοτελούς διαχείρισης (κληροδοτήματα), των οποίων το παραπάνω σωματείο ασκεί τη διαχείριση, γ) να απορριφθεί η από 24-01-2014 (αρ. κατ. 211/2014), με αυτοτελές δικόγραφο, παραδεκτά ασκηθείσα κύρια παρέμβαση του …, με την οποία ζητεί να διοριστεί προσωρινή διοίκηση, αποτελούμενη από τα πρόσωπα που ο ίδιος υποδεικνύει, επικαλούμενος τους ίδιους λόγους που επικαλείται ο αιτών, για τους ίδιους λόγους που απορρίφθηκε η αίτηση και δ) να απορριφθεί η ασκηθείσα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου πρόσθετη παρέμβαση της … υπέρ του αιτούντος Δήμου. Οι ασκηθείσες όμως στο ακροατήριο πρόσθετες παρεμβάσεις α) του … υπέρ του αιτούντος Δήμου και β) μελών του σωματείου εργαζομένων υπέρ του ανωτέρω σωματείου, πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτες, λογω αοριστίας τους , αφού οι ανωτέρω παρεμβαίνοντες δεν αναφέρουν το έννομο συμφέρον τους προς άσκηση των παρεμβάσεων τους, διαδικαστική προϋπόθεση (αρθ.68 ΚΠολΔικ) για το παραδεκτό αυτών, που ερευνάται αυτεπαγγέλτως (αρθ. 73 ΚΠολΔικ).

Τα δικαστικά έξοδα, ενόψει της φύσεως της διαφοράς, ως μη γνήσιας υπόθεσης εκούσιας δικαιοδοσίας και κατά συνέπεια της δυνατότητας εφαρμογής των γενικών διατάξεων των άρθρων 173-193 ΚπολΔικ, πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολο τους μεταξύ των διαδίκων, καθόσον το Δικαστήριο κρίνει πως η ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόστηκαν, εν προκειμένω ήταν δυσχερής (αρθ. 179 ΚΠολΔικ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Συνεκδικάζει αντιμωλία των διαδίκων : α) την από 06-12-2013 (αρ. κατ. 15097/2013) αίτηση, β) την από 21-01-2014 (αρ. κατ.1173/2014) κύρια παρέμβαση, γ) την από 24-01-2014 (αρ. κατ. 211/2014) κύρια παρέμβαση και τις ασκηθείσες στο ακροατήριο πρόσθετες παρεμβάσεις.

Απορρίπτει την από 06-12-2013 αίτηση

Δέχεται την από 21-01-2014 κύρια παρέμβαση

Απορρίπτει την από 24-01-2014 κύρια παρέμβαση

Απορρίπτει τις πρόσθετες παρεμβάσεις

Συμψηφίζει την μεταξύ των διαδίκων δικαστική δαπάνη.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στην Αθήνα στις 31-3-2014.

Η ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ