ΔιατΕισΕφΠατρών 13/2016

 

Ανθρωποκτονία από αμέλεια - Έγκλημα τελούμενο δια παραλείψεως - Ιδιαίτερη νομική υποχρέωση - Προσφυγή -.

 

Πηγές της ιδιαίτερης νομικής υποχρέωσης του δράστη του εγκλήματος παράλειψης, που καθιστούν αυτόν εγγυητή της ασφάλειας του εννόμου αγαθού, αποτελούν, ανάμεσα στα άλλα, η σύμβαση, δηλαδή η εκούσια ανάληψη προστατευτικών καθηκόντων. Για τη θεμελίωση της νομικής υποχρέωσης απαιτείται η ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ της παράλειψης και του επελθόντος αποτελέσματος. Πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή κατά την πράξη του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, και να παραγγελθεί η άσκηση ποινικής δίωξης κατά τον νομίμων εκπροσώπων ανώνυμης εταιρείας, αναδόχου εκτέλεσης τεχνικού έργου σε οδό, επί της οποίας διεξάγεται δημόσια κυκλοφορία, για την πράξη της εξ’ αμελείας ανθρωποκτονίας κατά συρροή, που τελέσθηκε από υπόχρεους, δια παραλείψεως. Εάν οι καταγγελλόμενοι,  δια των αρμοδίων υπαλλήλων τους προέβαιναν, όπως όφειλαν και είχαν υποχρέωση, στην λήψη των απαραίτητων μέτρων προς αποφυγή τροχαίων ατυχημάτων, το ατύχημα, στο οποίο τραυματίστηκε θανάσιμα ο σύζυγος της προσφεύγουσας, θα συνέβαινε μεν, όμως θα είχε περιορισμένες συνέπειες.

 

 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

 

ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΕΦΕΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ

 

ΑΡΙΘΜΟΣ:13/2016                                                                                          

      

 

                                                                                                           Δ   Ι   Α   Τ   Α   Ξ   Η

                                                                                                          Ο ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΕΦΕΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ

 

 

Ι. Λάβαμε υπόψη

 

Α) την υπ’ αριθμ. 1/2015 προσφυγή της ... κατοίκου ... Ν. Κορινθίας κατά της υπ’ αριθμόν 6/19-2-2016 Διατάξεως της Εισαγγελέως Πλημμελειοδικών Καλαβρύτων ΤΣΙΡΩΝΗ Αικατερίνης, με την οποία απορρίφθηκε κατ’ άρθρον 47 Κ.Π.Δ η επέχουσα θέση εγκλήσεως και κατά την 6η Μαϊου 2014 υποβληθείσα, έκθεση ενόρκου  εξετάσεώς της ως μάρτυρος κατά α) των νομίμων εκπροσώπων της Ανώνυμου Εταιρείας ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. και β) παντός υπευθύνου για ανθρωποκτονία από αμέλεια (άνευ συνειδήσεως) δια παραλείψεως παρ’ υποχρέων τελεσθείσα κατά συρροή (άρθ. 1, 14, 15, 26 § 1β, 28, 51, 53, 94, 302 παρ. 1β ΠΚ)

 

Β) Μελετήσαμε τη δικογραφία η οποία σχηματίσθηκε κατόπιν προκαταρκτικής εξετάσεως που διενεργήθηκε σχετικά

 

ΙΙ. Σκεφθήκαμε σύμφωνα με το Νόμο

 

Ι. Επειδή από τις διατάξεις του άρθρου 48 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 28 {4 του ισχύοντος από την 2α-4-2012 Νόμου 4055/2012, Φ.Ε.Κ. Α΄, 51/12-3-2012 «Δίκαιη Δίκη και εύλογη αυτής διάρκεια» παρ. «1. Ο εγκαλών μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών(3) μηνών από την έκδοση της διάταξης κατά τις παραγράφους 1 και 2 του προηγούμενου άρθρου, μπορεί να προσφύγει κατά αυτής στον αρμόδιο εισαγγελέα εφετών. Η προθεσμία δεν παρεκτείνεται για κανένα λόγο. Για την προσφυγή συντάσσεται έκθεση από τον γραμματέα της εισαγγελίας που εξέδωσε την προσβαλλόμενη διάταξη. Παρ 2. Ο προσφεύγων υποχρεούται να καταθέσει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού τριακοσίων (300) ευρώ, το οποίο επισυνάπτεται στην έκθεση που συντάσσει ο πιο πάνω γραμματέας. Το ύψος του ποσού αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αν δεν κατατεθεί το παράβολο η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη από τον Εισαγγελέα Εφετών. Παρ. 3. Αν ο εισαγγελέας εφετών δεχθεί την προσφυγή παραγγέλλει είτε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης αν πρόκειται για κακούργημα για το οποίο δεν έχει ήδη διενεργηθεί είτε την άσκηση ποινικής δίωξης στις λοιπές περιπτώσεις και διατάσσει την επιστροφή του παραβόλου στον καταθέσαντα αυτό.» με τις οποίες (όρ. Απόσπασμα Αιτιολογικής Εκθέσεως του Νόμου 4055/2012) επήλθαν, σε σχέση με το ισχύον έως τότε καθεστώς, διαφοροποιήσεις αφού ορίζεται ότι, η προσφυγή, δια της οποίας  παρέχεται στον εγκαλούντα, του οποίου η έγκληση έχει απορριφθεί από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών με σχετική Διάταξή του, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 47 του Κ.Π.Δ. η δυνατότητα να  προσβάλλει αυτήν, ενώπιον του Εισαγγελέα Εφετών, πρέπει να ασκηθεί εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών από της εκδόσεώς της. Ότι για την προσφυγή, συντάσσεται Έκθεση μόνο από το γραμματέα της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών στην οποία υπηρετεί ο Εισαγγελέας που εξέδωσε την προσβαλλομένη Διάταξη. Ότι ο προσφεύγων υποχρεούται να καταθέσει ΠΑΡΑΒΟΛΟ υπέρ του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ποσού τριακοσίων (300)ευρώ, το οποίο επισυνάπτεται στην Έκθεση που συντάσσει ο άνω  γραμματέας και Ότι σε περίπτωση μη καταθέσεως του παραβόλου  η προσφυγή απορρίπτεται ως ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ από τον Εισαγγελέα Εφετών.

 

Σημειώνεται πως, 1ον) η ως άνω προσφυγή αποτελεί οιονεί ένδικο μέσο (όρ.  Λ. Μαργαρίτη «Ένδικα Μέσα» τόμος Ι, έκδ. 2008, σελ. 9, του ιδίου, «Εφαρμοσμένη Ποινική Δικονομία» τόμ. Α΄, «Προδικασία» έκδ. 1997, σελ.44 όπου και εκτενής παράθεση της συνολικής νομολογίας και επιστήμης, Α. Παπαδαμάκη «Ποινική Δικονομία» έκδ. 2002 σελ.240). Δεν είναι δηλαδή, κατά κυριολεξία ένδικο μέσο. Ωστόσο έχει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των «γνησίων» ενδίκων μέσων, ως τέτοιων νοουμένων της εφέσεως και της αιτήσεως αναιρέσεως [:δικονομικές πράξεις οι περιέχουν διατύπωση παραπόνου ή μομφής για την ορθότητα ενός Βουλεύματος ή μιας αποφάσεως και κρίνονται από ανώτερο δικαιοδοτικό όργανο] ήτοι απόδοση δι’αυτής σφάλματος σε δικαιοδοτική κρίση και εξέτασή της από ανώτερο όργανο ως εκ του ότι στρέφεται εναντίον Πράξεως του Εισαγγελέα και όχι εναντίον, Βουλεύματος, Δικαστικής αποφάσεως ή Διατάξεως, και προσομοιάζει με αυτό, ως πρός τον επιδιωκόμενο σκοπό (έλεγχος ορθότητος της Εισαγγελικής κρίσεως) και τα αποτελέσματά της (μεταβιβαστικό - ανασταλτικό) οπότε εφαρμόζονται αναλογικά οι γενικές διατάξεις των άρθρων 463-476 του Κ.Π.Δ., οι οποίες που διέπουν τα ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ (Ολ ΑΠ 1345/1988, ΠΧ ΛΘ' 311, ΑΠ 869/2001, Πραξ Λογ ΠΔ 2001, 182, ΕισΕφετ. Πατρ. 11/1993, ΠΧΜΡ740), και επομένως το επιτρεπτό καθώς και οι λόγοι ασκήσεως αυτής κρίνονται σύμφωνα με το νόμο που ισχύει κατά το χρόνο δημοσιεύσεως της αποφάσεως ή του βουλεύματος στην έννοια των οποίων περιλαμβάνεται και η διάταξη του Εισαγγελέα Πλημ/κών (ΑΠ 1282/1992 ΝοΒ 1992/1074, Ποιν.Χρ. 1992/921), 2ον) η προαναφερθείσα τρίμηνη αποκλειστική προθεσμία ασκήσεως της προσφυγής: α) δεν παρεκτείνεται εξαιτίας της αποστάσεως, και επομένως, ισχύει ανεξάρτητα από το εάν ο εγκαλών διαμένει στην έδρα της εισαγγελίας, που εξέδωσε την κατ' άρθρο 47 ΚΠΔ διάταξη, ή εκτός της έδρας ή ακόμα και στο εξωτερικό, και β) δεν υπολογίζεται πλέον, μετά την τροποποίησηση της ως άνω διατάξεως(άρθ. 48 ΚΠΔ) με άρθ. 28§4 Ν. 4055/2012, σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθ. 168 και 169§2 ΚΠΔ, οι οποίες αναφέρονται όταν αυτή (προθεσμία) τίθεται σε ημέρες (βλ. Α. Κονταξή «η έγκληση στην ποινική δίκη», 2003, σελ. 309, σημ. 917, Μ. Παπαδογιάννη, άρθρο 48, σελ. 110) ΔιατΕισΕφΘεσ (Κ. Ηρακλείδη) 112/1985, Αρμ (1988), αλλά, ελλείψει ειδικοτέρας υθμίσεως του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας  εφαρμόζονται αναλογικώς «ένεκα της ενότητος της εννόμου τάξεως» (ΑΠ 204/2008, Νόμος), οι διατάξεις των άρθ. 145§2 ΚΠολ.Δ. και 243 εδ. Β΄ του Α.Κ., δοθέντος ότι, ενώ με τη παλαιά διάταξη χορηγούνταν προθεσμία για άσκηση της προσφυγής κατά της διατάξεως του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, εκείνη των 15 ημερών από της επιδόσεως της στον εγκαλούμενο, μετά την επελθούσα ως άνω, τροποποίηση, αυτή (προθεσμία)κατέστη αποκλειστική εντός χρονικού διαστήματος τριών μηνών από της εκδόσεως της. Ειδικότερα, η τρίμηνη προθεσμία της προσφυγής του άρθ. 48 ΚΠοινΔ. αρχίζει την επόμενη της ημέρας όπου έγινε το γεγονός που αποτελεί την αφετηρία της(την επομένη της ημερ/νίας έκδοσης της Διατάξεως του Εισαγγελέως Πρωτ/κών), και λήγει μόλις περάσει η ημέρα του τελευταίου μηνός που αντιστοιχεί σε αριθμό με την ημέρα που άρχισε και, αν δεν υπάρχει αντίστοιχη η τελευταία ημέρα του μηνός, προς δε, αν αυτή είναι κατά νόμο εορτάσιμη (δηλαδή Σάββατο ή Κυριακή ή άλλη εορτή), όταν περάσει ολόκληρη η επόμενη εργάσιμη, 3ον) για την προσφυγή συντάσσεται από τον γραμματέα της εισαγγελίας που εξέδωσε την προσβαλλόμενη διάταξη, έκθεση, κατά την έννοια των άρθ.148 έως και 153 του ΚΠΔ, με την παρουσία είτε του ιδίου του προσφεύγοντα είτε του πληρεξουσίου συνηγόρου του, οποίος υποχρεούται στη περίπτωση αυτή να έχει εξουσιοδοτηθεί νομίμως, κατά την έννοια των άρθ. 42 § 2 και 96 § 2, 465 § 1α, β, γ ΚΠΔ, 3ον) ο προσφεύγων υποχρεούται να καταθέσει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού τριακοσίων (300) ευρώ, το οποίο επισυνάπτεται στην έκθεση που συντάσσει ο πιο πάνω γραμματέας, σε περίπτωση δε, που δεν κατατεθεί το ως άνω παράβολο η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη από τον εισαγγελέα εφετών.

διαφοροποιήσει

 

Α.   Ο ΤΥΠΙΚΟΣ ΕΛΕΧΟΣ

 

II. Η παρούσα προσφυγή είναι δικονομικώς: α) εμπρόθεσμη, διότι ασκήθηκε την  6η ημέρα του μηνός Μαϊου του έτους 2016 ήτοι εντός της ως άνω τριμίνου αποκλειστικής προθεσμίας, η οποία αφετηριάσθηκε την 22.01.2013, β) νομότυπη, αφού ασκήθηκε από δικαιούμενο πρόσωπο (άρθρο 48 ΚΠΔ(ως αυτό ίσχυε αρχικώς μετά την αντ/σή του με άρθρο 7 Ν. 3160/2003, αλλά και με την εκ νέου όμοια με άρθ. 28§4 Ν. 4055/2012 ενώ τέλος, με το άρθ. 93 § 2Α Ν. 4139/20.3.2013 προστέθηκε εδάφιο β' μετά το εδάφιο α` της παραγράφου 2), με δήλωση της προσφεύγουσας στη Γραμματέα της Εισαγγελίας Πρωτοδικών ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Δήμητρας  από την ίδια την προσφεύγουσα αυτοπροσώπως, ενώ η σχετική έκθεση περιέχει τα κατά νόμο στοιχεία, όπως και λόγους προσφυγής, πρόδηλο δε τυγχάνει και το έννομο συμφέρον αυτής προς άσκηση της παρούσας προσφυγής, αφού διώκει την κίνηση της ποινικής διώξεως  κατά των ανωτέρω βάση την προαναφερόμενη έγκληση της, και γ) παραδεκτή, καθόσον επιτρέπεται στην εγκαλούσα, της οποίας η έγκληση απορρίφθηκε από τον Εισαγγελέα Πλημ/κών, κατ' άρθρο 47 ΚΠ η προσφυγή ενώπιον του Εισαγγελέα Εφετών κατά της απορριπτικής διάταξης εκείνου (άρθρα 48, 463, 465 παρ. 1, 474 παρ 1. ΚΠΔ, εκ των οποίων, η μεν πρώτη διάταξη εφαρμόζεται ευθέως οι δε λοιπές αναλογικά και επί προσφυγών ως κρινόμενη, που θεωρείται ως οιονεί ένδικο μέσο), προς δε, η προσφεύγουσα επισύναψε - ως υποχρεούτο από τη νεοπαγή ως άνω διάταξη της παρ. 2 του άρθ.48 ΚΠΔ - στην υπό κρίση προσφυγή - επί ποινή απαραδέκτου - το ειδικό παράβολο των 300€(βλ. σχετ. τα ΕΞΙ (6) υπ’αριθμ. 2993212 έως 2993217 παράβολα του Ελληνικού δημοσίου ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑΣ Α΄των 20 € έκαστον και συνολικά (6Χ20 =) 120 Ε.  ως  και τα υπ’ αριθμ. 21721 έως 21723 ΤΡΙΑ (3) ΠΑΡΑΒΟΛΑ ΤΑ.ΧΙ.ΔΙ.Κ. ΣΕΙΡΑΣ Α΄ ποσού 60 ένα έκαστο από αυτά και συνολικά (3Χ20 =) 180 Ευρώ.

   

   Κατά συνέπεια, η υπό κρίση προσφυγή θα πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξετασθεί περαιτέρω κατ` ουσία.

 

Β. Ο ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

 

 Α] ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ

 

Εν  προκειμένω το παράπονο της προσφεύγουσας είναι ότι, εσφαλμένως  η άνω  Εισαγγελέας Πρωτοδικών δεν άσκησε κατά των εγκαλουμένων, ποινική δίωξη, όπως  ιδία  ζήτησε και ότι, πλημμελώς εκτιμώντας τα αποδεικτικά στοιχεία του φακέλλου, προέβη με την πληττόμενη Διάταξη της, και για τους αναφερομένους σε αυτή λόγους  στην απόρριψη, ως ουσιαστικώς αβασίμου, της ύπερθεν εγκλήσεώς της δια της οποίας κατήγγειλε, κατά το κρίσιμο δεκτικό δικανικής εκτιμήσεως και ποινικώς διερευνητέο περιεχόμενο της, κατά την ορθή εκτίμησή της τους νομίμους εκπροσώπους της Ανωνύμου Εταιρείας ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. και «κάθε υπεύθυνο», για τη πράξη της κατά από αμέλεια (συντρέχουσα άνευ συνειδήσεως) τελεσθείσα κατά συρροή παρ’ υποχρέων δια παραλείψεως, ένεκα ιδιαιτέρας αυτών νομικής υποχρεώσεως προς αποτροπή του εν λόγω αποτελέσματος ήτοι για παράβαση των άρθρων 1. 14, 15, 26§1β, 28, 51, 53, 94, 302 {1 Π.Κ. που φέρεται ότι τέλεσαν στην Ν.Ε.Ο (151 χιλιομετρική θέση) Αθηνών -Πατρών στην ΑΚΡΑΤΑ Κορινθίας την  2α ΜΑΡΤΙΟΥ του  έτους 2014. 

  

Συγκεκριμένα, δια της ως άνω εγκλήσεώς της ως η νύν προσφεύγουσα, κατήγγειλε ότι ο θάνατος του συζύγου της ... οδηγού του υπ' αριθμ. κυκλοφορίας ΑΖΑ ... ΙΧΕ αυτοκινήτου ιδιοκτησίας της ιδίας, με συνοδηγό τον ... κάτοικο εν ζωή Δερβενίου Κορινθίας έλαβε χώρα την 2.3.2014 στην χ/θ 151.100 της Νέας Εθνικής Οδού Αθηνών Πατρών στην Ακρατα Αχαίας, εξαιτίας τροχαίου ατυχήματος που κατά τους ισχυρισμούς της, οφείλεται σε σημαντικές ελλείψεις και κακοτεχνίες στην κατάσταση του οδοστρώματος και την ικανότητα του να προσφέρει την στοιχειώδη οδική ασφάλεια καθότι πρόκειται για αυτοκινητόδρομο - Εθνική Οδό - η διέλευση του πραγματοποιείται αντί καταβολής κομίστρου από τους διερχόμενους χρήστες της οδού, η οποία συνιστά «έργο» το οποίο κατόπιν εργολαβικής συμβάσεως της  μετά του Ελληνικού Δημοσίου ανέλαβε και κατασκεύασε η άνω εταιρεία δια των εγκαλουμένων ως και των υπ’ αυτών τούτων προστηθέντων προσώπων. Πλέον συγκεκριμένα ότι, 1ον) στο σημείο του δυστυχήματος υπήρχαν διαδοχικές τοπικές επιστρώσεις του ασφαλτοτάπητα με κατά τόπους διαφορετικό συντελεστή τριβής του οδοστρώματος που σε περιπτώσεις ασθενών βροχοπτώσεων περιοδικά κατακρατούν ύλη («πούδρα» σκόνης) η οποία μετατρέπεται σε επικίνδυνη «γλίτσα» στα τμήματα μεταξύ των επιστρώσεων του ασφαλτοτάπητα λόγω της ανηφορικής κλίσεως της οδού επί του καμπύλου τμήματος της με συνέπεια να παρατηρείται στα διερχόμενα οχήματα το φαινόμενο της υδρολίσθησης ακόμα και σε ταχύτητες κάτω των 50 χλμ/ώρα. 2ον) ότι η σιδερένια μπάρα ασφαλείας που υπήρχε στο σημείο της εκτροπής του ΕΙΧ αυτοκινήτου του συζύγου της ήταν αφ' ενός μεν κατά πολύ χαμηλότερη από την κατά νόμο προβλεπόμενη και αφ'ετέρου, λόγω των ως άνω κακοτεχνιών του οδοστρώματος, έπρεπε να έχει αντικατασταθεί με τοιχίο, όπως ακριβώς έγινε μετά το δυστύχημα. Υποστηρίζει δε, ότι οι ως άνω κακοτεχνίες του οδοστρώματος και το χαμηλό ύψος της σιδερένιας μπάρας ασφαλείας της Εθνικής Οδού ήταν οι αιτίες του επιδίκου δυστυχήματος, η μεν πρώτη τούτων διότι εξ αιτίας των κακοτεχνιών του οδοστρώματος εξετράπη της πορείας του το ΕΙΧ αυτοκίνητο του συζύγου της, η δε τελευταία τούτων διότι δεν ήταν σε θέση να συγκρατήσει το όχημα εντός του οδοστρώματος όταν παρέστη ανάγκη με αποτέλεσμα να εκφύγει της οδού να κατακρημνισθεί σε παρακείμενη χαράδρα ύψους 100 μέτρων περίπου αφού προηγουμένως προσέκρουσε σε τσιμεντένιο υδραύλακα και να τραυματισθεί θανάσιμα ο άνω οδηγός (σύζυγός της και ο  συνεπιβαίνων στο όχημα ....

 

Β. Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ

 

Η αυτονόητη απαίτηση σχηματισμού εναργεστέρας αντιλήψεως για τις ποινικές προεκτάσεις της υπό κρίση υποθέσεως  καθιστά αναγκαίες τις ακόλουθες θεωρητικής φύσεως επισημάνσεις:

 

Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρ. 28 και 302 παρ. 1 του ΠΚ συνάγεται ότι για τη θεμελίωση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: α) μη καταβολή από το δράστη της επιβαλλόμενης κατά αντικειμενική κρίση, προσοχής, την οποία κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος οφείλει υπό τις ίδιες περιστάσεις να καταβάλει, βάσει των νομικών κανόνων, των συνθηκών που επικρατούν στις συναλλαγές και της κοινής πείρας και λογικής και β) δυνατότητα αυτού, βάσει των προσωπικών περιστάσεων, γνώσεων, και ικανοτήτων και κυρίως εξαιτίας της υπηρεσίας του ή του επαγγέλματος του, να προβλέψει και να αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα. Ως επάγγελμα νοείται οποιαδήποτε ενασχόληση, η οποία, ασχέτως του βιοποριστικού ή μη χαρακτήρα της, προϋποθέτει ιδιαίτερη γνώση, εμπειρία ή τέχνη και περίσκεψη και από τη φύση της εμφανίζει μεγαλύτερο κίνδυνο για τη πρόκληση σωματικής κάκωσης ή βλάβης της υγείας άλλων ανθρώπων και απαιτεί για την αποφυγή της επελεύσεως του ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, ήτοι υπέρτερη από εκείνη που επιβάλλεται για την αποφυγή του κινδύνου από τις συνήθειες ενασχολήσεις (Α.Π. 344/2011 Ποιν.Χρον. έτους 2012 σελ. 54) και γ) το αποτέλεσμα πρέπει να τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο προς την πράξη ή την παράλειψη του. Κατά την έννοια της διατάξεως του άρ. 28 ΠΚ, η αμέλεια διακρίνεται σε μη συνειδητή, κατά την οποίαν ο δράστης από έλλειψη της προσήκουσας προσοχής δεν προέβλεψε το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσε η πράξη του και σε συνειδητή κατά την οποία προέβλεψε μεν ότι από τη συμπεριφορά του μπορεί να επέλθει το αποτέλεσμα αυτό πίστευε όμως ότι θα το απέφευγε (ΑΠ 1122/2002 ΠοινΧρ ΝΓ/360, ΑΠ 573/2002 ΠοινΧρ ΝΓ/45, ΣυμβΕφΑΘ 1116/2002 ΠοινΧρ ΜΓ/435). Σε περίπτωση δε τροχαίου ατυχήματος κριτήριο επιμελούς συμπεριφοράς είναι η εκ μέρους του δράστη οδηγού τήρηση ή μη των κανόνων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, καθώς επίσης η έγκαιρη ή καθυστερημένη αντίληψη του κινδύνου και η ύπαρξη  δυνατότητας ή μη διενέργειας αποφευκτικού ελιγμού (ΑΠ 1750/1988 ΠοινΧρ ΛΘ/572).

 

Εξ` άλλου, από το άρθρο 15 ΠΚ κατά το οποίο, όπου, όπου ο νόμος, για την ύπαρξη αξιόποινης πράξεως απαιτείται να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκληση του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της  παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος, προκύπτει ότι όταν πρόκειται για έγκλημα, που τελείται με παράλειψη, απαιτείται η συνδρομή όχι μόνο των όρων του άρθρου 28 ΠΚ αλλά και να είχε ο υπαίτιος ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος. Εντεύθεν  για τη θεμελίωση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια ως εγκλήματος που τελείται με παράλειψη, απαιτείται και η συνδρομή των όρων του πιο πάνω άρθρου 15 του ΠΚ, κατά το οποίο, όπου ο νόμος, για την ύπαρξη αξιόποινης πράξης απαιτείται να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκληση του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παραλείψεως είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος. Προϋπόθεση συνεπώς εφαρμογής του άρθρο 15 ΠΚ είναι η ύπαρξη νομικής υποχρεώσεως του υπαιτίου για ενέργεια που τείνει στην παρεμπόδιση του αποτελέσματος, για την επέλευση του οποίου ο νόμος απειλεί ορισμένη ποινή.

 

Η τέτοια υποχρέωση του δράστη (να αποτρέψει δηλ. την επέλευση του αποτελέσματος), δημιουργείται μόνο για τον εμφανιζόμενο ενώπιον της έννομου τάξεως ως έχοντα θέση εγγυητή της ασφαλείας του εννόμου αγαθού το οποίο προσβάλλεται με την επέλευση του αποτελέσματος που πρέπει να αποτραπεί, και  συνιστά πρόσθετο στοιχείο της αντικειμενικής υποστάσεως του εκάστοτε εγκλήματος  που τελείται με παράλειψη, (ΑΠ 272/1993 ΠοινΧρ ΜΓ', 165, ΑΠ 1175/1990 ΕλΔ 32,674).

 

Κατ΄ ακριβολογία, η ιδιαίτερη αυτή υποχρέωση συνίσταται στο ότι ο υπαίτιος της παραλείψεως βαρύνεται με μια ιδιάζουσα μέριμνα προς διαφύλαξη του εννόμου αγαθού, το οποίο προσβάλλεται με την επέλευση του αποτρεπτέου αποτελέσματος. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν ο υπαίτιος της παραλείψεως, λόγω εγγύτερου κοινωνικού δεσμού προς το φορέα του εννόμου αγαθού, είναι επιφορτισμένος με τη δημιουργία και διασφάλιση πραγματικής κατάστασης που εξυπηρετεί το έννομο αγαθό. Η υποχρέωση δε αυτή φέρει δύο βασικά χαρακτηριστικά και δη α) πρέπει να είναι ειδική και όχι γενικής φύσεως, δεν επιβάλλεται δηλαδή σε κάθε αποδέκτη του επιτακτικού κανόνα που έχει τεθεί χάριν προστασίας ενός εννόμου αγαθού, όπως στα γνήσια εγκλήματα παραλείψεως, αλλά σε όσους φέρουν κάποιες ιδιαίτερες ιδιότητες ή τελούν σε ορισμένες ειδικές σχέσεις, βάσει των οποίων υποχρεούνται, κατά την έκταση της ευθύνης τους, στην προστασία ενός εννόμου αγαθού ή ορισμένων φορέων του, β) πρέπει να είναι νομική, δεν αρκεί δηλαδή η παραβίαση μιας απλής ηθικής επιταγής της ηθικής δηλονότι της ηθικής   υποχρεώσεως του υπαιτίου προς ενέργεια, που τείνει στην παρεμπόδιση του αποτελέσματος, για την επέλευση του οποίου ο νόμος απειλεί ορισμένη ποινή (ΑΠ 1242/1992 ΠοινΧρ ΜΒ',857, ΑΠ 1269/1983 ΠοινΧρ ΛΔ',189, Ν. Χωραφά, Ποινικό Δίκαιο τομ. 1ος εκδ. 9η 165, Γ.Α. Μαγκάκη, ΠοινΧρ ΙΣΤ',313). Πηγές της ιδιαίτερης νομικής υποχρεώσεως που καθιστούν το δράστη εγγυητή της ασφάλειας του εννόμου αγαθού αποτελούν: α) ο νόμος, δηλαδή ρητές διατάξεις ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου (συμπεριλαμβανομένων των αστυνομικών και διοικητικών διατάξεων) καθώς και συμπλέγματα νομικών καθηκόντων που επιβάλλουν στον υπόχρεο να προστατεύει τα έννομα αγαθά, όπου ο παραλείψας τιμωρείται όχι διότι προκάλεσε το αποτέλεσμα, αλλά διότι δια της παραλείψεως του δεν απέτρεψε τούτο, β) η σύμβαση, ήτοι η εκούσια ανάληψη προστατευτικών καθηκόντων, εφόσον διαπιστώνεται στη πράξη, ανεξάρτητα από το ρητό ή σιωπηρό χαρακτήρα της αναλήψεως αυτής ή την ύπαρξη νομικά έγκυρης συμβάσεως γ) η ευθύνη από προηγούμενη θετική συμπεριφορά, εφόσον υπήρξε άμεσα κινδυνώδης, θεμελίωσε δηλαδή εγγύς κείμενο να επέλθει το αποτέλεσμα και δεν συνέδραμε απλώς αιτιωδώς σε αυτό. Κατά την ορθότερη γνώμη η προηγούμενη ενέργεια πρέπει να είναι άδικη, ώστε να δικαιολογείται κανονιστικά η ευθύνη του υπόχρεου να αποκαταστήσει τη διατάραξη της έννομης τάξης που αυτή προκάλεσε και δ) η σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργείται από ορισμένες κοινές βιοτικές σχέσεις ή καταστάσεις ή και απλώς από προηγούμενη ενέργεια και η οποία συνεπάγεται την υποχρέωση αποτροπής κινδύνου, αφού ο υπαίτιος της παραλείψεως αναδέχεται εκουσίως στο μέλλον αποτροπή κινδύνων.

 

Έτσι, στις περιπτώσεις του δια παραλείψεως εγκλήματος της ανθρωποκτονίας  κατ' εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 15 ΠΚ, ο δράστης τιμωρείται όχι γιατί προκάλεσε το αποτέλεσμα, αλλά ένεκα του ότι δια της παραλείψεως του,  δεν το απέτρεψε, αφού αυτός είναι επιφορτισμένος με τη λειτουργία και διασφάλιση πραγματικής καταστάσεως που εξυπηρετεί το προσβαλλόμενο έννομο αγαθό, είναι ο εγγυητής της ασφάλειας του εννόμου αγαθού (ζωής ή σωματικής ακεραιότητας) που προσβάλλεται με την επέλευση του αποτελέσματος και έχει το ειδικό νομικό καθήκον προστασίας του απειλούμενου εννόμου αγαθού, το οποίο θίγεται από το σχετικό έγκλημα. Πέραν των ανωτέρω, απαιτείται - όπως σε όλα τα ουσιαστικά εγκλήματα, μεταξύ των οποίων καταλέγεται και η ανθρωποκτονία από αμέλεια -  η ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ της παραλείψεως και του επελθόντος αποτελέσματος. Για τη διαπίστωση της υπάρξεως του αντικειμενικού αυτού αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ πράξης και αποτελέσματος η απόλυτα στο ΠΔ κρατούσα Θεωρία του ισοδυνάμου των όρων δέχεται ότι υπάρχει τέτοιος δεσμός αιτιότητας με κάθε ενέργεια ή παράλειψη, η οποία, όταν λείπει σαν αιτία, συνεκλείπει και το αποτέλεσμα όταν δηλαδή, μπορούμε να φαντασθούμε ότι, αν γινόταν η επιβεβλημένη ενέργεια που δεν έγινε, τότε με πιθανότητα η οποία εγγίζει τα όρια της βεβαιότητας, το συγκεκριμένο εγκληματικό αποτέλεσμα δεν θα επερχόταν. Κατά τη θεωρία δηλαδή αυτή, γνωστή και ως όμοια της conditio sine qua non, κάθε όρος του αποτελέσματος είναι χαρακτηριστέος ως αιτία. Αρκεί τουτέστιν, η δράση του ενδιαφέροντα κάθε φορά ανθρώπου να υπήρξε ένας από τους πολλούς παραγωγικούς του αποτελέσματος όρους, χωρίς τον οποίο αυτό δεν θα επέρχονταν, ένας κρίκος της αλυσίδας, αδιάφορα αν συνέβαλαν σ` αυτό και άλλοι όροι, άμεσα ή έμμεσα, όπως λ.χ. η δυσκρασία ή η πάθηση του παθόντα ή η αμέλεια αυτού -θύματος ή τρίτου ή και τυχαίο απλώς. Έτσι όταν το έγκλημα (εν προκειμένω  ανθρωποκτονία από αμέλεια) είναι απότοκο της συγκλίνουσας αμέλειας περισσοτέρων προσώπων, το καθένα από αυτά ευθύνεται αυτοτελώς και ανεξαρτήτως των άλλων, μέσα στα πλαίσια της αμέλειας που επέδειξε και εφόσον το επελθόν αποτέλεσμα τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο προς αυτήν (ΣυμβΑΠ 500/2003 ΠοινΔικ 7,759, ΑΠ 2125/2002 ΠοινΧρ ΝΓ',2003, ΑΠ 431/2001 ΠοινΧρ ΝΒ',30, ΑΠ 9/2001 ΠοινΛογ 2001,1279, ΑΠ 848/1998 ΠοινΧρ ΜΘ',448, ΕφΑθ 2512/2002 ΠοινΧρ ΝΓ',153, ΣυμβΕφΣυρ 88/2003 αδημ., ΕφΠειρ 323/2000 ΠοινΧρ ΝΑ',76, 138/1996, ΠοινΧρ ΜΘ/170, ΑΠ 327/1962 ΠοινΧρ ΙΓ/24, Mπουρόπουλος, ΕρμΠΚ, τόμ. Α`, έκδ. 1959, παρ. 37-9, κ.λπ. Ν. Ανδρουλάκη, Η παράλειψη ως μορφή αξιόποινης συμπεριφοράς εκδ. 1983, 108 επ.).

 

Γ. Η   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

 

Από την παράθεση του περιεχομένου της πληττομένης διατάξεως και κατ’΄ορθήν εκτίμησιν του περιεχομένου της, και την προσεκτική  αξιολόγηση του αποδεικτικού υλικού, νοουμένου στο σύνολό του (έγγραφα και μαρτυρικές καταθέσεις) προσδιοριζομένου εν γένει κατ΄ είδος (Α.Π. 2220/2009 <Νομικά Χρονικά> τεύχος 63ο σελ. 3η, Διμηνιαία Περιοδική έκδοση «ΣΑΚΚΟΥΛΑ-Αθήνα-Θεσσαλονίκη», Α.Π (σε Συμβ) 347/2006, 394/2006 1946/2005 Ποιν.Χρον.ΝΣΤ΄ αντιστοίχως σελ. 831, 905, 531, 1147/2003 Ποιν.Λογ.2003, σελ.1213), της προκαταρκτικής εξετάσεως (μάρτυρες, έγγραφα, ιδία της από  2ας-3-2014 Εκθέσεως Αυτοψίας του Τμήματος Τροχαίας Κορινθίας - της συνημμένης από 2/4/2014 Εκθέσεως Πραγματογνωμοσύνης του διορισθέντος από το Τμήμα Τροχαίας Κορινθίας πραγματογνώμονα (μηχανολόγου -προϊσταμένου της Υπηρεσίας Μεταφορών -Επικοινωνιών Αιγίου ... μετά των συνημμένων σε αυτήν φωτογραφιών (επισκοπήθηκαν) - της από 2-3-2014 εκθέσεως Πραγματογνωμοσύνης του  διορισθέντος από το αυτό ως άνω Τμήμα Τροχαίας Κορινθίας πραγματογνώμονα, μηχανολόγου-μηχανικού ... ως και της από μηνός ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 Εκθέσεως του Αναστασίου ΔΕΔΕ τεχνικού συμβούλου (εκτιμωμένης ως απλού εγγράφου)  καθώς και τους ισχυρισμούς της προσφεύγουσας τους διαλαμβανομένους στην κρινομένη προσφυγή της συνάγονται τα εξής:

 

Την 24η-7-2007 υπεγράφη σύμβαση που κυρώθηκε και απέκτησε ισχύ νόμου με το άρθρο πρώτο του Νόμου  3621/2007 περί παραχωρήσεως του έργου: «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του Αυτοκινητοδρόμου Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσάκωνα», μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των αρχικών μετόχων της Ανωνύμου Εταιρείας με την επωνυμία «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ - ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΤΣΑΚΩΝΑ» και τον διακριτικό τίτλο «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» (πρώην «ΑΠΙΟΝ ΚΛΕΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ - ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΤΣΑΚΩΝΑ»). Το έργο, για το οποίο ανέλαβε η παραχωρησιούχος εταιρεία την υποχρέωση να μελετήσει, χρηματοδοτήσει, κατασκευάσει, λειτουργήσει και συντηρήσει ήταν ο αναφερόμενος στη σύμβαση αυτοκινητόδρομος Ελευσίνας - Κορίνθου - Πάτρας - Πύργου - Τσακώνας. Η ως άνω  ανάδοχος εταιρεία ανέλαβε δια των νομίμων εκπροσώπων της (καταγγελομένων). Στο πλαίσιο δε της κατά τα συμπεφωνημένα (συμβατικής)  εκμεταλλεύσεως του έργου, όφειλε και υποχρεούτο να μεριμνά για τη λήψη των καταλλήλων μέτρων ικανών για την εξασφάλιση της ασφαλούς ομαλής και ανεμπόδιστης διεξαγωγής της κυκλοφορίας στον παραπάνω αυτοκινητόδρομο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 23 της ως άνω Συμβάσεως  που, όπως προαναφέρθηκε, έχει ισχύ νόμου, κατά την παράγραφο 23.2.1 «Ο Παραχωρησιούχος καθ' όλη τη διάρκεια της Περιόδου Λειτουργίας, είναι υποχρεωμένος να τηρεί τις ελάχιστες απαιτήσεις λειτουργίας και συντήρησης που περιλαμβάνονται στην παρούσα Σύμβαση, στην ΕΣΥ και στα Εγχειρίδια Λειτουργίας και Επιθεώρησης και Συντήρησης και να παίρνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζεται: (ι) η ασφαλής, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης των Χρηστών λειτουργία του Έργου, (ii) η ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας σε εικοσιτετράωρη βάση και επί 365 ημέρες το χρόνο, όπως προβλέπεται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας. Επίσης, σύμφωνα με την παράγραφο  23.2.2 «Ο Παραχωρησιούχος υποχρεούται να ενεργεί καθόλη τη διάρκεια της Περιόδου Λειτουργίας κατά τρόπο που να διασφαλίζει πλήρως: (Ί) την ασφάλεια των Χρηστών και των μη χρηστών (ατόμων και μεταφορικών μέσων) του Εργου που κυκλοφορούν, βρίσκονται ή εργάζονται στο Εργο ή στην περιοχή του Εργου, τόσο υπό κανονικές συνθήκες (πρόληψη) όσο και σε περίπτωση περιστατικού, (H) την συστηματική επιθεώρηση και παρακολούθηση της απόδοσης όλων των συστημάτων και εγκαταστάσεων ... (Hi) και η συμμόρφωση του συστήματος λειτουργίας και συντήρησης προς τους κανόνες ασφαλείας, όπως ισχύουν ανά διαστήματα, (iv) την ασφάλεια και αντοχή του Εργου στο χρόνο».

 

Περαιτέρω, τα συστήματα αναχαιτίσεως οχημάτων, η συστήματα παθητικής ασφαλείας οδών, όπως εκτίθεται στην από 6ης-4-2016 έκθεση πραγματογνωμοσύνης, που διενήργησε ο κατ' εντολή της ασφαλιστικής εταιρείας «AIG Ελλάς ΑΕ» του οχήματος της προσφεύγουσας διορισθείς τεχνικός σύμβουλος ..., μηχανολόγος μηχανικός Πολυτεχνείου Πατρών, δικαστικός πραγματογνώμονας των Εισαγγελιών Αθήνας - Πειραιά (σελ. 59 επ), «έχουν σκοπό την συγκράτηση κάθε οχήματος που παρεκκλίνει από την κανονική του πορεία και κινδυνεύει είτε να περάσει έξω από το κατάστρωμα της οδού, είτε να βρεθεί στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, σε διαχωρισμένες οδούς. Κύριος εκπρόσωπος των εν λόγω συστημάτων είναι τα γνωστά στηθαία, τα οποία είναι είτε μεταλλικά, είτε από σκυρόδεμα, είτε συνδυασμός και των δύο».

 

Όπως επί λέξει εκθέτει ο εν λόγω πραγματογνώμων «η επιλογή τους, η αντοχή τους, ο τρόπος τοποθετήσεως αυτών, ως και η έγκριση τύπου τους, προσδιορίζονται αναλυτικά στο Φ.Ε.Κ. 702/Β/29-4-2011 «Περί εγκρίσεως Οδηγιών Μελετών Οδικών Έργων για Συστήματα Αναχαίτισης Οχημάτων σε Οδούς (ΟΜΟΕ-ΣΑΟ)». Οι Οδηγίες για τα Συστήματα Αναχαίτισης Οχημάτων (ΟΜΟΕ-ΣΑΟ), Έκδοση 2010 αντικαθιστούν τις έως σήμερα εφαρμοζόμενες οδηγίες που αφορούν στα στηθαία ασφαλείας, όπως ΟΣΜΕΟ, ΚΜΕ κλπ, οι οποίες δεν εναρμονίζονται με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317. Η εφαρμογή του προτύπου ΕΝ 1317 μετά την έγκριση και την υιοθέτηση του από τον ΕΑΟΤ καθίσταται υποχρεωτική και στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της χώρας μας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN). Οι εναρμονισμένες πλέον εθνικές οδηγίες για την παθητική προστασία σε οδούς αφορούν στα Συστήματα Αναχαίτισης Οχημάτων (ΣΑΟ) και συγκεκριμένα στις γενικές απαιτήσεις που αυτά πρέπει να ικανοποιούν καθώς και στα κριτήρια εφαρμογής τους σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317. Ειδικότερα σε αυτές α) αναφέρονται τα κριτήρια με τα οποία αποφασίζεται, αν απαιτείται η τοποθέτηση συστήματος αναχαίτισης οχημάτων (ΣΑΟ) παράπλευρα στην οδό, β) προσδιορίζονται και κατηγοριοποιούνται τα πλευρικά εμπόδια και οι επικίνδυνες θέσεις ανάλογα με το αν η ύπαρξη τους συνεπάγεται κίνδυνο για τρίτους ή μόνο για τους επιβαίνοντες, γ) αναφέρονται τα κριτήρια επιλογής των ελάχιστων απαιτούμενων κατηγοριών επίδοσης κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 1317, δηλαδή η ικανότητα συγκράτησης, το λειτουργικό πλάτος και η σφοδρότητα πρόσκρουσης ανεξάρτητα από τον σχεδιασμό, τα υλικά κατασκευής και τις διαστάσεις του συστήματος αναχαίτισης και δ) αναφέρονται τα κριτήρια για τον προσδιορισμό του ελάχιστου απαιτούμενου μήκους εφαρμογής των στηθαίων ασφαλείας. Έτσι θα είναι δυνατόν, τα χαρακτηριστικά των συστημάτων αναχαίτισης οχημάτων να επιλέγονται ανάλογα με τις απαιτήσεις των οδικών τμημάτων, λαμβανομένων υπόψη της κυκλοφοριακής ασφάλειας, της λειτουργικότητας και της οικονομίας.

 

Σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317 η επιλογή και ο σχεδιασμός των συστημάτων παθητικής ασφάλειας στηρίζεται στην γνώση των πραγματικών χαρακτηριστικών λειτουργίας και συμπεριφοράς τους κατά την πρόσκρουση σε αυτά. Αυτά τα χαρακτηριστικά ή αλλιώς κατηγορίες επίδοσης πρέπει να αποδεικνύονται με τα σχετικά πιστοποιητικά. Η καταλληλότητα ενός συστήματος αποδεικνύεται με πιστοποιητικό συμμόρφωσης από φορέα πιστοποίησης και τον φάκελο του συστήματος κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 1317-5, τα οποία πρέπει να ζητούνται πάντοτε από τους αρμόδιους φορείς κατά την προμήθεια συστημάτων ασφαλείας. Συνεπώς τα συστήματα που τοποθετούνται στα οδικά έργα, πρέπει να είναι πιστοποιημένα και να έχουν υποβληθεί επιτυχώς στις δοκιμές που προβλέπονται στο πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317. Οι Οδηγίες και οι Τεχνικές Προδιαγραφές που αφορούν στα συστήματα αναχαίτισης οχημάτων (ΣΑΟ) πρέπει να είναι σύμφωνες με τη νομοθεσία για τον ελεύθερο και χωρίς διακρίσεις ανταγωνισμό, ώστε να μην παρεμποδίζεται ο ελεύθερος ανταγωνισμός και η διακίνηση αγαθών σε χώρα-μέλος της Ε.Ε. υπό την προϋπόθεση, ότι τα συστήματα αναχαίτισης είναι σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317-5. Τα συστήματα αναχαίτισης οχημάτων πρέπει να περιορίζουν κατά το δυνατό τις συνέπειες των ατυχημάτων. Με αυτά επιδιώκεται α) η προστασία τρίτων, δηλαδή ατόμων που δεν συμμετέχουν άμεσα σε τροχαία ατυχήματα, ή των περιοχών εκατέρωθεν της οδού που χρήζουν προστασίας ή του αντίθετου ρεύματος κυκλοφορίας σε οδούς με διαχωρισμένα οδοστρώματα, β) η προστασία των επιβαινόντων από τις συνέπειες λόγο της εκτροπής του οχήματος από το οδόστρωμα, π.χ. λόγω πτώσης ή πρόσκρουσης σε εμπόδιο παραπλεύρως της οδού. Οι οδηγίες έχουν εφαρμογή α) για την λήψη μέτρων προστασίας σε οδικά τμήματα ή θέσεις κατά την κατασκευή νέων οδών, την ανακατασκευή ή την βελτίωση υφισταμένων οδών, β) για την λήψη μέτρων προστασίας θέσεων ή τμημάτων με νέα εμπόδια σε υφιστάμενες οδούς, γ) σε τμήματα υφιστάμενων οδών, στα οποία τα υπάρχοντα συστήματα αναχαίτισης οχημάτων πρέπει να αντικατασταθούν λόγω παλαιότητας ή/και φθοράς και δ) για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε τμήματα υφιστάμενων οδών, όπου παρατηρείται υψηλή συχνότητα ατυχημάτων, λόγω παρέκκλισης των οχημάτων από την πορεία τους. Σε περιοχές προστασίας επιφανειακών και υπόγειων υδάτων ενδέχεται να απαιτηθεί η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας με μεγαλύτερες απαιτήσεις, όσον αφορά στις κατηγορίες επίδοσης τους.

Η υποχρέωση εφαρμογής των εναρμονισμένων οδηγιών απορρέει από την οδηγία 98/34/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 1998, για την θέσπιση διαδικασιών πληροφόρησης στον τομέα των προτύπων και των τεχνικών προδιαγραφών για τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας (ΕΕ L 204, σελ. 37), όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 98/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Ιουλίου 1998 (ΕΕ L 217, σελ. 18). Γενικά η συντήρηση των συστημάτων αναχαίτισης οχημάτων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις προδιαγραφές που τοποθετήθηκαν, με την προϋπόθεση ότι τα υπάρχοντα συστήματα φέρουν σήμα CE.

 

Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την έκθεση αυτοψίας, το πρόχειρο σχεδιάγραμμα της Τροχαίας και την από 10-11-2015 ένορκη εξέταση ενώπιον του Πταισματοδίκη Σικυώνος του συντάξαντος την έκθεση αυτοψίας αρχιφύλακος του Τ.Τ. Αυτοκινητοδρόμων Κορινθίας ..., το επίδικο δυστύχημα έλαβε χώρα την 2α Μαρτίου 2014 και περί ώρα 01:00 στη Χ/Θ 151+100 της Ν.Ε.Ο.Α.Π οπόταν το υπό αριθμ. κυκλοφορίας ΑΖΑ-... Ε.Ι.Χ. ιδιοκτησίας της προσφεύγουσας με οδηγό  θανόντα σύζυγο της ... και συνοδηγό τον ..., έβαινε εν καιρώ νυκτός (ώρα 01.00 τα ξημερώματα της 2ας-3-2014)  κινούμενο στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας με κατεύθυνση από Ακρατα προς Πάτρα όπου το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας  ανέρχεται σε 100 km/h.

 

Το οδόστρωμα που παρουσίαζε εδαφομορφολογικώς, καμπύλη με ανωφέρεια, ήταν υγρό, εξαιτίας αραιάς βροχοπτώσεως και το ανωτέρω όχημα, έβαινε όπισθεν των κινουμένων στην  δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας οχημάτων, α) υπ’ αριθμ. ΑΧΥ ...ΙΧΕ με οδηγό τον ... και β) του υπ' αριθμόν κυκλοφορίας ΥΗΒ ... ΙΧΕ οχήματος με οδηγό τον του .... Αυτοί (οδηγοί προπορευόμενοι) αντελήφθησαν (όρ. τις  συνημμένες από  2-4-2015 εκθέσεις ενόρκου αυτών εξετάσεως) ότι ο ανωτέρω αποβιώσας ... διενεργώντας συνεχείς ελιγμούς, επιχειρούσε σε απόσταση εκατό περίπου από αυτούς, προσπέραση τους από αριστερά, εντελώς ανέλεγκτα, και δη  χωρίς να βεβαιωθεί προηγουμένως ότι μπορούσε να το πράξει ακινδύνως για τους λοιπούς χρήστες της οδού ήτοι κατά παράβαση του άρθρου 17 {1 του Κ.Ο.Κ., και   παρότι πλησίαζε σε τμήμα της οδού με περιορισμένο πεδίο ορατότητος, λόγω υπάρχουσας στο συγκεκριμένο σημείο του οδοστρώματος αριστερής στροφής  επισημαινομένης σημειωτέον, με ρυθμιστική πινακίδα αναγγελίας, κινδύνου λόγω ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗΣ ΣΤΡΟΦΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ήτοι ΠΙΝΑΚΙΔΑ με την ένδειξη (Κ 1 α)   παραβιάζοντας έτσι και τις διατάξεις των άρθρων 19 {2 Κ.ΟΚ. εν συνδυασμώ προς το άρθρο 4 παρ. 2-11 του αυτού Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

 

 Εν συνεχεία, λόγω της ολισθηρότητας του οδοστρώματος και της ανομοιομορφίας αυτού, από τις κακότεχνες και πρόχειρες διαδοχικές επιστρώσεις του ασφαλτοτάπητα, ένεκα των οποίων δημιουργήθηκε κατάσταση διαφορετικού συντελεστή τριβής μεταξύ της δεξιάς και της αριστεράς λωρίδας στην οδό, το όχημα του θανόντος, εισήλθε καθέτως πλήν ολισθαίνοντας, χωρίς να συναντήσει εμπόδιο ικανό να ανακόψει την πορεία του (δεν διαπιστώθηκαν ίχνη τροχοπεδήσεως κατά την από 2-3-2014 έκθεση αυτοψίας του Τμήματος Τροχαίας Κορινθίας) στο δεξιό ρεύμα πορείας, και αφού προσέκρουσε το πρώτον με σφοδρότητα, σε τσιμεντένιο, ύψους 0,90 μέτρων στηθαίο ασφαλείας - διαχωριστικό των υφισταμένων στην συγκεκριμένη, διπλής κατευθύνσεως οδό, ρευμάτων  εν συνεχεία, προσέκρουσε σε υπάρχουσα προστατευτική μπάρα ασφαλείας ύψους 0,50 μ, στην δεξιά ως προς την πορεία του άκρη της οδού, υπερπήδησε αυτή, εξήλθε του οδοστρώματος εκτρεπόμενος  σε πρανές, και προσκρούοντας σε τοπογραφικό στύλο ύψους 1,05 μ κατακρημνίστηκε σε κρημνό ύψους εκατό (100) μέτρων  για να καταλήξει τελικώς σε τσιμεντένιο υδραύλακα πλάτους 0,80μ και βάθους 01,30 μ και σε τοιχίο ύψους 6,00 μ της  υπό κατασκευήν σήραγγας του Προαστιακού Σιδηροδρόμου με αποτέλεσμα, τον ακαριαίο θάνατο και του ιδίου (οδηγού ) οχήματος  και του συνεπιβάτη ....

 

Ο άνω (...) πραγματογνώμων-τεχνικός σύμβουλος ακολούθως, κατά την εκτέλεση της δοθείσης σε αυτόν εντολής για την διερεύνηση, με βάση τις επιστημονικές του γνώσεις, την εμπειρία και την ειδική του τεχνογνωσία  ως μηχανολόγος -μηχανικός, των συνθηκών υπό τις οποίες έλαβε χώρα το ένδικο τροχαίο και,  στα πλαίσια αυτής - ανατεθείσης σε αυτόν υποθέσεως, μετά από επιμελή διασταύρωση των παρατηρήσεων -επισημάνσεων των διαλαμβανομένων στις προαναφερθείσες εκθέσεις Αυτοψίας -Πραγματογνωμοσύνης την προσεκτική επισκόπηση των συνημμένων σε αυτές φωτογραφικών απεικονίσεων του σημείου όπου επισυνέβη το θανατηφόρο συμβάν αποφάνθηκε στο Κεφάλαιο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (σελ. 68) της συνημμένης στη δικογραφία Εκθέσεώς του ότι «από την ανάλυση και μελέτη όλων των αποδείχτηκε, κατά την εκτίμησή μου, με βάση την κείμενη νομοθεσία ότι η συγκεκριμένη μεταλλική μπάρα δεξιά του οδοστρώματος ΔΕΝ είχε τις απαιτούμενες ελάχιστες προδιαγραφές όσον αφορά το ύψος για την αναχαίτιση των οχημάτων. Εάν η συγκεκριμένη μεταλλική μπάρα - στηθαίο είχε το ελάχιστο ύψος που απαιτείτο δηλαδή 75cm ±0,03m τότε το όχημα σε καμία περίπτωση δεν θα είχε υπερπηδήσει την προστατευτική μπάρα καθόσον το κέντρο βάρους του κυμαίνεται μεταξύ 53 - 64 cm όπως υπολογίστηκε. Με την μεταλλική μπάρα που υπήρχε ύψους 50 εκατοστών, το κέντρο βάρους του οχήματος ήταν σε υψηλότερη στάθμη από το έδαφος και έτσι το όχημα υπερπήδησε την μεταλλική μπάρα. Επίσης στην περίπτωση που το όχημα υπερπήδησε με τον τροχό την μπάρα, αυτό ήταν εφικτό εξαιτίας του μικρού ύψους αυτής σε συνδυασμό με τα χόρτα και τα χώματα που υπήρχαν προ της μπάρας και έτσι δημιούργησαν εφαλτήριο για την αναπήδηση του οχήματος πάνω από το μεταλλικό στηθαίο. Έτσι τελικά εκτιμώ ότι εάν η μεταλλική προστατευτική μπάρα -στηθαίο ήταν κατασκευασμένη όπως είναι σήμερα, δεν θα είχε συμβεί το τραγικό αυτό δυστύχημα, δηλαδή θα είχε αποφευχθεί το συμβάν όπως έγινε.».

 

Ειδικότερα, η συμπερασματική αυτή κρίση του η οποία λεκτέον εξ΄ ουδενός στοιχείου του δικογραφικού φακέλλου αντικρούεται, αποτελώντας απόρροια επιτοπίου ελέγχου στον οποίο προσωπικά προέβη επισκεπτόμενος το χώρο επιστηρίχθηκε σε σειρά επιχειρημάτων τα οποία οι ειδικές του γνώσεις  και η εμπειρία του επέτρεψαν στον ίδιο ενδελεχώς να αναπτύξει και με απόλυτη σαφήνεια να παραθέσει, διατυπώνοντάς τα, επιμελώς, εν είδει «παρατηρήσεων»,  ως εξής στην προαναφερθείσα έκθεσή του:  

 

1ον) επί του οδοστρώματος υφίστανται δύο λωρίδες κυκλοφορίας α) «δεξιά λωρίδα και ασφάλτινο έρεισμα λείος ασφαλτοτάπητας» και β) «αριστερή λωρίδα τραχύς ασφαλτοτάπητας» επισημαίνοντας στην σελίδα 50 της εκθέσεώς του  επί λέξει ότι «όλο το πλάτος του οδοστρώματος, είναι εμφανές ότι η αριστερή λωρίδα έχει διαφορετική υφή από την μεσαία, αυτό σημαίνει ότι στο οδόστρωμα έχουμε διαφορετικό συντελεστή τριβής στην αριστερή λωρίδα και άλλον στην δεξιά. Ένα όχημα που κινείται στην αριστερή και πηγαίνει στην δεξιά αμέσως αποσταθεροποιείται σε περίπτωση βροχόπτωσης, με αποτέλεσμα ο οδηγός να αιφνιδιάζεται (αυτό το φαινόμενο το αντιμετωπίζουμε όλοι όσοι έχουμε περάσει από αυτόν τον δρόμο), παρά λοιπόν το γεγονός ότι στο σημείο το όριο ταχύτητας ήταν 100 km/h, που κατά την εκτίμηση μου έπρεπε να ήταν πολύ μικρότερο, είχαμε εκτροπή του οχήματος και αποσταθεροποίηση του, με δεδομένο ότι αυτό διέθετε ασφαλή ελαστικά.» με την προσθήκη - διαπίστωση «... έτσι εκτιμώ ότι η διαφορετικότητα του συντελεστή τριβής συνετέλεσε στην αρχική εκτροπή του οχήματος σε συνδυασμό με την βροχόπτωση και την κάκιστη ποιότητα του οδοστρώματος. Όταν ένα όχημα πατά με τους δεξιούς τροχούς σε διαφορετικό συντελεστή τριβής ασφαλτοτάπητα από αυτόν που πατούν οι αριστεροί τροχοί, έχει ως αποτέλεσμα την εκτροπή του σε περίπτωση τροχοπέδησης. Η εκτροπή συντελείται προς την πλευρά με τον μεγαλύτερο συντελεστή τριβής, που στην περίπτωση μας είναι η αριστερή λωρίδα (πιο τραχύ οδόστρωμα), έτσι το όχημα κτύπησε αρχικά αριστερά στο τσιμεντένιο στηθαίο και εν συνεχεία, αφού αναχαιτίσθηκε πήγε δεξιά σε εκτροπή και υπερπήδησε την μικρού ύψους μεταλλική μπάρα, με την βοήθεια της αναπήδησης από τα χόρτα και τα χώματα.».

 

2ον) επί της υφισταμένης στην οδό μεταλλικής μπάρας, που απεικονίζεται σε φωτογραφίες  που παρατίθενται στην σελίδα υπ' αριθμ. 49 της εκθέσεως του, και  απεικονίζουν το οδόστρωμα στο σημείο της εκτροπής, ως και το  και το τσιμεντένιο στηθαίο που τοποθετήθηκε εκ των υστέρων παρατήρησε τα  εξής επί λέξει: «είναι εμφανές ότι έμπροσθεν αυτής - μεταλλικής μπάρας υπάρχουν κατά μήκος χόρτα και το χώμα δημιουργεί ράμπα ανύψωσης, έτσι υποβοηθά τον τροχό να αναπηδήσει και να υπερβεί την μπάρα. Σε αυτό σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και ο διαφορετικός συντελεστής τριβής του ελαστικού με την επιφάνεια κύλισης, (ασφαλτοτάπητας και μετά χόρτα και γώμα.».

 

3ον) κατά την αξιολόγηση α) της παρατιθεμένης στην σελίδα 48 της εκθέσεώς του φωτογραφίας με αριθμό 8 που απεικονίζει το οδόστρωμα στο σημείο της εκτροπής, την μεταλλική μπάρα και το τσιμεντένιο στηθαίο που τοποθετήθηκε παρατήρησε-επισήμανε τα εξής: «Φαίνεται καθαρά ότι η εδραση της μεταλλικής μπάρας είναι εντός του εκτός οδοστρώματος χωμάτινου τμήματος, όπου είναι και η αρχή του πρανούς και έτσι είναι λογικό να έχομε υψομετρική διαφορά μεταξύ σημείων έδρασης της μπαριέρας και του ασφαλτοτάπητα, λόγω φυσιολογικής υποχώρησης του χωμάτινου τμήματος από την βροχή». Σύμφωνα με τον ως άνω πραγματογνώμονα «η εδραση της μπαριέρας έπρεπε να γίνει σε σταθερό έδαφος επάνω σε διαμορφωμένο ασφαλτοτάπητα, ώστε να λειτουργεί ομοιόμορφα με αυτόν και να έχει σταθερή εδραση - Ο τρόπος τοποθέτησης της μπαριέρας, υποβοηθά την αναπήδηση, διότι ο τροχός του οχήματος αλλάζει επιφάνεια κύλισης με τυχόν άλλο υψόμετρο και διαφορετικό συντελεστή τριβής (από άσφαλτο σε χώμα)»

β) με αναγωγή στο φωτογραφικό υλικό που φρόντισε να συλλέξει και δη στις φωτογραφίες που παρατίθενται στην σελ. 51 και επομ. της αυτής εκθέσεως του,  που απεικονίζουν το σημείο της εκτροπής όπως είναι σήμερα (εκ των υστέρων) παρατήρησε-επισήμανε τα  εξής: «Το όριο ταχύτητας έχει κατέβει στα 60 χλμ/ώρα ... η εδραση της μεταλλικής μπάρας είναι σε σταθερό έδαφος (άσφαλτος) και όχι στο χώμα. Το ύψος της μεταλλικής μπάρας από το σημείο της πάκτωσης της στην άσφαλτο είναι 83 εκατοστά και όχι 50 όπως ήταν η μπάρα τη στιγμή του δυστυχήματος ... και το σπουδαιότερο δεν υπάρχει ανομοιομορφία στο έδαφος ... δεν υπάρχουν ούτε γόρτα, ούτε χώματα, έτσι διασφαλίζεται η σωστή λειτουργία της μπάρας και αναχαιτίζονται τα οχήματα, δηλαδή η μεταλλική μπάρα επιτελεί τον ρόλο της στο ακέραιο ... επιπρόσθετα ο ασφαλτοτάπητας έχει ενιαία ποιότητα και συνεπώς ίδιο συντελεστή τριβής.».

 

5ον) στην σελίδα υπ' αριθμ. 63 της αυτής ως άνω εκθέσεως του κάνει την  εξής παρατήρηση: «Στην περίπτωση μας είχε τοποθετηθεί μονόπλευρο μεταλλικό στηθαίο, το οποίο δεν αποκόπηκε κατά την πρόσκρουση επ' αυτού του οχήματος και την εν συνεχεία επαφή του οχήματος κατά μήκος 11 μέτρων, συνεπώς n κινητική ενέργεια που είχε το όχημα δεν υπερέβη την αντίσταση της μεταλλικής μπαριέρας. Όμως εκ του αποτελέσματος και της αναφοράς της προανακριτικής αρχής, το όχημα υπερπήδησε την μεταλλική μπάρα. Ο λόγος που το όχημα υπερπήδησε την μπάρα ήταν ότι είχαν ικανοποιηθεί οι ικανές και αναγκαίες συνθήκες για να γίνει αυτό, δηλαδή το ύφος που έπρεπε να υπερκεράσει ο τροχός του οχήματος την στιγμή της επαφής του με την μπάρα ήταν μικρότερο της ακτίνας του δηλαδή 37,5 εκατοστά αυτό έγινε από τα χόρτα και το χώμα, η αν το όχημα ήταν σε επαφή με την πλάγια πλευρά του με την μπάρα το κέντρο βάρους του να ήταν υψηλότερα από το άνω μέρος αυτής.

Στο συγκεκριμένο όχημα το ύψος του κέντρου βάρους του από το έδαφος, υπολογίζεται ως ακολούθως: ΥΨΟΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΑΠΟ ΕΔΑ4) ΟΣ=(0,195-0,235)Χ ΜΕΤΑΞΟΝΙΟ, συνεπώς το Υ.ΚΒ=0,53-0,64m, διότι το μεταξόνιο του οχήματος είναι 2,71 μέτρα. Συνεπώς το ύψος του κέντρου βάρους του οχήματος είναι από 53-64 εκατοστά από το έδαφος. Με δεδομένο ύψος μεταλλικής μπάρας 50 εκατοστά, προέκυψε ότι το κέντρο βάρους του οχήματος υπερβαίνει το ύψος της μπάρας και συνεπώς έχουμε υπερπήδηση, όπως και έγινε. Αν n μπάρα ήταν υψηλότερη των 64 εκατοστών το όχημα θα είχε αναχαιτισθεί από την μπάρα και σε καμία περίπτωση δεν θα την είχε υπερπηδήσει. Συνεπώς δεν θα είχαμε το τραγικό αυτό αποτέλεσμα, που στοίχισε την ζωή δύο συνανθρώπων μας...».

 

Δ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

 

Υπό τα ανωτέρω και κατά νοηματική αλληλουχία με τα προπαρατεθέντα στην μείζονα σκέψη μας ικανές προέκυψαν ενδείξεις περί του ότι το ένδικο συμβάν δεν οφείλεται αποκλειστικά στον θανόντα σύζυγο της προσφεύγουσας ο οποίος, είναι απολύτως βέβαιο, ότι υπήρξε, καθ’ ά προεκτέθησαν, παραβάτης των κανόνων των δια των προπαρατεθέντων άρθρων του Κώδικος Οδικής Κυκλοφορίας που αποσκοπούν στην εύρρυθμη και ασφαλή οδική κυκλοφορία και προεχόντως στην προστασία της ζωής και της σωματικής ακεραιτότητας των χρηστών των οδών οι οποίοι υποχρεούνται να συμμορφώνονται στις επιταγές αυτού (Κ.Ο.Κ.) με βάση την Αρχή της συνετούς οδηγήσεως  και της Επιμελούς και Σώφρονος συμμετοχής στην οδική κυκλοφορία (όρ. σχετ. σε Ερμηνεία - Νομολογία του  Κ.Ο.Κ. Ονούφριου  ΟΝΟΥΦΡΙΑΔΟΥ, έκδοση Β΄, σελ. 538). 

 

Ωστόσο, είναι πιθανό - ως  εκ των διαπιστωθεισών κακοτεχνιών και παραλείψεων εκ μέρους των καταγγελομένων - νομίμων εκπροσώπων κ.λ.π. της άνω αναδόχου εταιρείας, οι οποίοι, δυνάμει συμβάσεως μετά του Ελληνικού Δημοσίου περιβληθείσης τον τύπον του Νόμου, όπως επισημάνθηκε, ήσαν επιφορτισμένοι με το ιδιαίτερο καθήκον και εντεύθεν την ιδιαίτερη νομική υποχρέωση για την επακριβή τήρηση των συμπεφωνημένων, και κυρίως, να προβούν στην λήψη αλλά και  να διενεργήσουν έλεγχο περί της τηρήσεως ή μη, εκ μέρους των προστηθέντων εκ μέρους τους προσώπων, των ενδεδειγμένων μέτρων ασφαλείας - ότι, ακόμη και επιδεικνύοντας τη δέουσα προσοχή και οδηγώντας ο σύζυγος της προσφεύγουσας με σύνεση και σε συμμόρφωση με τους κανόνες της επιμελούς και σώφρονος οδηγήσεως το ατύχημα να συνέβαινε μεν, πλήν με περιορισμένες, επιζήμιες συνέπειες, ως προς τον θανάσιμο τραυματισμό του οδηγού και του συνεπιβάτη του οχήματός του.

 

Και ειδικώτερα εάν αυτοί (καταγγελόμενοι), δια των αρμοδίων υπαλλήλων τους (προστηθέντων) δεν παρέλειπαν, όπως όφειλαν και υποχρεούντο, την λήψη των απαραίτητων μέτρων προς αποφυγή τροχαίων ατυχημάτων και συγκεκριμένα α) αν   μεριμνούσαν ώστε να πραγματοποιηθεί ομοιόμορφη επίστρωση του ασφαλτοτάπητα και στις δύο λωρίδες κυκλοφορίας του ρεύματος από Κόρινθο προς Πάτρα της Εθνικής Οδού στο σημείο του δυστυχήματος και να εξαλείφεται η διαπιστωθείσα διαφοροποίηση του συντελεστή τριβής του οδοστρώματος ο οποίος σε περιπτώσεις ασθενών βροχοπτώσεων (όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση) αποτελεί παράγοντα προκλήσεως  στα διερχόμενα οχήματα το φαινόμενο της υδρολισθήσεως ακόμα και σε ταχύτητες κάτω των 50 χλμ/ώρα β) να υπάρξει ορθή έδραση της σιδερένιας μπάρας στο σημείο του δυστυχήματος σε σταθερό έδαφος επάνω σε διαμορφωμένο ασφαλτοτάπητα, ώστε να λειτουργεί ομοιόμορφα με αυτόν και γ) να τηρηθούν επακριβώς οι απαιτούμενες ελάχιστες προδιαγραφές όσον αφορά αφενός μεν  το ύψος για την αναχαίτιση των οχημάτων που έπρεπε να πληροί η συγκεκριμένη μεταλλική μπάρα δεξιά του οδοστρώματος και αφετέρου το ύψος της σιδερένιας μπάρας που εν τέλει ήταν και η αιτία της υπερπηδήσεως αυτής από το ως άνω ΙΧΕ αυτοκίνητο του αποβιώσαντος συζύγου της προσφεύγουσας.

  

Επειδή μετά ταύτα, θεμελιώνεται η νομική τους ευθύνη, στη διάταξη του άρθρου 15 ΠΚ,  κρίνουμε ότι, αξιόποινος τυγχάνει η προπαρατεθείσα συμπεριφορά των καταγγελομένων (εγκαλουμένων εκπροσώπων κ.λ.π. της αναδόχου του ύπερθεν έργου «Α.Ε. ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ», καθόσον, από αμέλειά τους (:συντρέχουσα), από παράλειψη δηλαδή της προσοχής την οποία αφ’ ενός μεν, όφειλαν  από τις περιστάσεις να καταβάλλουν όπως θα έκανε κάθε μέτρια συνετός εργολήπτης -ανάδοχος εκτελέσεως τεχνικού έργου, σε οδό επί της οποίας διεξάγεται δημοσία κυκλοφορία, κάτω από όμοιες συνθήκες, σύμφωνα με τους κανόνες  που διέπουν το επάγγελμά τους, και τα διδάγματα της «τέχνης» τους - («lege artis») διεξαγωγή του εγχειρήματος - αφ’ ετέρου δε, μπορούσαν να τηρήσουν σύμφωνα με τις προσωπικές τους περιστάσεις, ιδιότητες γνώσεις, ικανότητες και εμπειρία,  έγιναν υπαίτιοι προκλήσεως του άνω θανατηφόρου τροχαίου συμβάντος, χωρίς καθόλου να προβλέψουν [:δι’ άνευ συνειδήσεως αμέλεια τους] το αξιόποινο αυτό αποτέλεσμα, το αιτιωδώς συναπτόμενο με τις παραλειφθείσες (ως άνω) ενέργειες τους.

 

Την επέλευση δε αυτού (αποτελέσματος) παρέλειψαν να παρεμποδίσουν (αποτρέψουν) μολονότι, ήσαν συμβατικώς επιφορτισμένοι με τη λειτουργία και διασφάλιση τέτοιας πραγματικής καταστάσεως που να εξυπηρετεί το έννομο αγαθό (ζωή - σωματική ακεραιότητα των χρηστών της οδού) που ωστόσο, προσεβλήθη (εθίγη) ακριβώς δια του ως άνω αποτελέσματος, για την προστασία του οποίου  είχαν ειδικό νομικό καθήκον να μεριμνούν, αποδεχόμενοι την τοιαύτη - ιδιαίτερη  νομική υποχρέωση  τους, εκουσίως, και δη δυνάμει των  συμβατικών τους   υποχρεώσεων που σημειωτέον, περιεβλήθησαν την ισχύ Νόμου, δυνάμει της διατάξεως του άρθρου  ΠΡΩΤΟΥ του Νόμου 3621/2007.

 

Επειδή κατ’ ακολουθίαν, έσφαλε η πληττομένη  Διάταξη η εκδοθείσα, κατ’ άρθρον 47{2 του Κ.Π.Δ., δια της οποίας, ελλείψει ΕΠΑΡΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ, προς κίνηση της ποινικής διώξεως  απερρίφθη, η από 6ης-5-2014 επέχουσα θέση εγκλήσεως Έκθεση ενόρκου εξετάσεως της νύν προσφεύγουσας ... χήρας ..., σε βάρος α) των νομίμων εκπροσώπων της (Πρόεδρου του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνοντος Συμβούλου) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ - ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΤΣΑΚΩΝΑ» β) παντός υπευθύνου καθόσον, για το στάδιο τούτο τουλάχιστον, υφίστανται οι απαιτούμενες για την έγερση ποινικής διώξεως «ΕΠΑΡΚΕΙΣ» ενδείξεις όπως η έννοια αυτών έχε νομολογηθεί από το Ανώτατο Ακυρωτικό (Α.Π.(Ολομέλεια 1/2005 Ποιν.Χρον.ΝΕ΄ σελ. 781) ως τέτοιων νοουμένων εκείνων που προκύπτουν από την εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και την υπαγωγή τους σε ποινικό κανόνα δικαίου διότι, κατά το στάδιο αυτό εκτιμάται από τον Εισαγγελέα η ύπαρξη των συστατικών, κατ’ άρθρον 14 του Ποινικού Κώδικα στοιχείων του εγκλήματος ήτοι αν υπάρχει πράξη άδικη και καταλογιστή στο δράστη της, η οποία τιμωρείται από το Νόμο.

 

Και μάλιστα, η θεμελίωση της κρίσεως αυτής κατά το στάδιο αυτό, ακριβώς ενόψει του ευρισκόμαστε ενώπιον μιάς μορφής δικανικής πεποιθήσεως χωρίς αξία δικαστικής αποφάσεως, πρέπει αυστηρά να περιορίζεται στην διαπίστωση ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 14 Π.Κ. χωρίς την ανάγκη συλλογής λεπτομερών αποδεικτικών στοιχείων και παραθέσεως περίπλοκων συλλογισμών, έργο το οποίο επιφυλάσσεται για το στάδιο το, μετά την άσκηση της ποινικής διώξεως  και τη διενέργεια προανακρίσεως ή κυρίας ανακρίσεως αξιολόγηση από το Δικαστήριο ή το Δικαστικό Συμβούλιο, τα οποία ως πολυμελή, είναι τα πλέον κατάλληλα όργανα, για την επίλυση ζητημάτων που απαιτούν περισσότερο σύνθετη εκτίμηση των δεδομένων της υποθέσεως (ίδετε Αργύρη Καρρά «Μαθήματα Ποινικού Δικαίου «έκδοση 1990, σελ. 26 και 176, Παν. Καίσαρη, «Κώδιξ Ποινικής Δικονομίας», έκδοση 1981, τόμος Α΄, σελ. 433). Πολύ περισσότερο βέβαια στο στάδιο αυτό της ερεύνης της υποθέσεως δεν απαιτούνται «αποδείξεις», οι οποίες απαιτούνται μόνον κατά την κυρία διαδικασία, στο ακροατήριο. Έτσι, η άσκηση  της ποινικής διώξεως είναι πράξη νομική αποστεωμένη κάθε περαιτέρω, εκτός νομικού πλαισίου, εκτιμήσεως όντος ετέρου του θέματος εάν οι για αυτήν απαιτούμενες κατά τα ως άνω «ενδείξεις», κατά την δικονομική της υποθέσεως πορεία, θα μεταβληθούν σε ΕΠΑΡΚΕΙΣ ικανές να δικαιολογήσουν την παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο και τελικά, σε αποδείξεις ή εάν θα εξασθενήσουν και θα οδηγήσουν στην απαλλαγή του εγκαλουμένου (ίδετε ενδεικτικώς Δ/ξεις: Εισ.Εφ.Αθ. 1015/2006 Ποιν. Χρον. ΝΗ΄ σελ. 652, Εισ Εφ. Πατρών 13/1998 στην Ποινική Δικαιοσύνη1998, σελ. 452, την 22/1997 Εισ. Εφ. Πατρών στα Ποινικά Χρονικά ΜΖ΄, σελ. 1093).

 

 Υπό τα ανωτέρω, πρέπει να γίνει κατ’ ουσίαν δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, και να παραγγελθεί η κατά των εγκαλουμένων άσκηση ποινικής διώξεως για την  καταγγελλομένη εγκληματική πράξη της εξ’ αμελείας (και δη άνευ συνειδήσεως) ανθρωποκτονίας κατά συρροήν τελεσθείσης παρ` υποχρέων δια παραλείψεως, λόγω ιδιαιτέρας νομικής  υποχρεώσεως η οποία, προβλέπεται και τιμωρείται σε βαθμό πλημμελήματος κατά τις εν συνδυασμώ  διατάξεις των άρθρων 28, 314 {1 α΄- 308{1 α του Π.Κ. εν συνδυασμώ προς τα άρθρα 12{1, 16 }1 και 21{1 του  Κ.Ο.Κ. (Ν. 2696/1999) ως ισχύει τροποπ. δια του Νόμου 3542/2007 και εν  του συνεχεία αυτού  Ν. 534/2007)       

                                                    

                       ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

Αφού μελετήσαμε και τις διατάξεις των άρθρων 47 και 48 Κ.Π.Δ.

 

Δεχόμεθα τυπικώς και ως κατ’ ουσίαν βάσιμη  την ... κατοίκου ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ Ν. Κορινθίας κατά της υπ’ αριθμόν 6/19-2-2016 Διατάξεως της Εισαγγελέως  Πλημμελειοδικών Καλαβρύτων ΤΣΙΡΩΝΗ Αικατερίνης και

 

ΠΑΡΑΓΓΕΛΟΜΕ την, από τον ανωτέρω Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, άσκηση ποινικής διώξεως σε βάρος των α) των νομίμων εκπροσώπων της (Πρόεδρου του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνοντος Συμβούλου) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ - ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΤΣΑΚΩΝΑ» β) παντός υπευθύνου για την αξιόποινη πράξη της, εξ’ αμελείας (και δη άνευ συνειδήσεως) ανθρωποκτονίας κατά συρροή παρ` υποχρέων τελεσθείσης δια παραλείψεως, λόγω ιδιαιτέρας αυτών νομικής υποχρεώσεως, προβλεπομένης και τιμωρουμένης σε βαθμό πλημμελήματος κατά τις εν συνδυασμώ διατάξεις των άρθρων 1, 14, 15, 26 § 1β, 28, 51, 53, 94, 302 παρ. 1β ΠΚ.

 

                                                                                                                               Πάτρα 30 ΜΑΪΟΥ  2016

                                                                                                                                                                                                                                               Εισαγγελέας Εφετών Πατρών

                                                                                                                                 ΒΑΣΙΛΙΚΗ Ε. ΑΡΓΥΡΗ

                                                                                                                                Αντεισαγγελέας Εφετών